پول ما پولک شده! / طنز

سکه‌ای، مردی نشانم داد و، با لحنی حزین
گفت: «مال عهده احد شاه قاجار است این
سکه‌ای، هم نقره است و هم درشت و هم وزین
در بر این «ده‌قرانی»، «ده ریالی» را ببین
پاک از ریزی چو تخم چشم اصغر بک شده
پول ما پولک شده!
سکه‌ای با آن بزرگی، اینچنین گشته است خرد
هیکلش از بس ضعیف و نازک است و سست و ترد
با فشار دست آن را می‌توان از بین برد
بچه‌ شش ساله‌ام در دست خود آن را فشرد
سکه توی دست او، دیدم که مستهلک شده
پول ما پولک شده!
گفتم: «از مردی، به بانک مرکزی، گوشم شنفت:
سکه‌های نقره، سنگین و درشت است و کلفت
جیب را جر می‌دهد، زین رو نمی‌ارزد به مفت!»
بعد از این برهان قاطع، مرحمت فرمود و گفت:
بهر کوچک کردن هر سکه این مدرک شده
پول ما پولک شده!
چیست پولک؟ فلس‌هایی گرد، جمع آن فلوس
فلس‌های گرد و رخشان لنگه چشم خروس

نقش می‌بندند با آنها به ملبوس عروس
چونکه پولک صفحه‌ای ریز و قشنگ است و ملوس،
سکه ما هم چو پولک خوشگل و کوچک شده
پول ما پولک شده!
سکه‌های گنده را نتوان به هر قلک نهاد
زین جهت، سازش ندارد با اصول اقتصاد
لیک، از هر سکه کوچک، به مقدار زیاد
سهل و آسان می‌توان در توی قلک جای داد
چونکه با اندام کوچک در خور قلک شده
پول ما پولک شده!
کوچکی کردن، تواضع بوده از عهده قدیم
چونکه باشد دور ما هم دوره خلق کریم،
هرچه، یا هرکس که دارد بهره از خوی سلیم
قسمتش، از کوچکی کردن، شود اجری عظیم
لاجرم هر سکه هم دارای این مسلک شده
پول ما پولک شده!
چون رژیم لاغری بسیار دارد مشتری،
هر که را و هر چه را با چشم دقت بنگری
با رژیم لاغری، گشته است از چاقی بری
سکه ما نیز در تحت رژیم لاغری
ریزتر از ساس، اما گنده‌تر از کک شده
پول ما پولک شده!
سکه ای کز غایت ریزی است، همقد عدس
خواندن ارقام رویش، نیست کار هیچ کس
گر زمانی از قضا در مغزت افتاد این هوس،
ذره بینی بس قوی باید به دست آری و بس
تا بخوانی خط ریزی را که رویش حک شده
پول ما پولک شده!

***

تولید و مصرف
ترک دنیا کرده‌ای صوفی نما می‌گفت دوش
شکر ایزد را که ما از هر جهت مستضعفیم!
با صفا زاییده‌ایم و با صفا خواهیم مرد
از جماعت منفصل، ناآشنا با هر صفیم
گر جهان را فی‌المثل خوانند یک آپارتمان
دیگران بالا نشینانند و ما در همکفیم!
«لیس الانسان الاما سعی» بهر شماست
نی برای ما که خود پیغمبر بی‌مصحفیم
گر چه تولیدات ما صفر است، اما در عوض
مردمانی سر به زیر و قانع و بی‌مصرفیم!