تنديس خيام در اسپانيا رونمايي شد

تنديس حكيم عمرخيام نيشابوري به عنوان نخستين تنديس يك شخصيت ايراني در اسپانيا، روز گذشته با حضور رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي و با همكاري دانشگاه كمپلوتنسه مادريد در محوطه دانشكده زبان و ادبيات اين دانشگاه رونمايي شد.

به گزارش اداره كل روابط عمومي و اطلاع‌رساني سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، در مراسم رونمايي كه با حضور شماري از شخصيت‌هاي فرهنگي و دانشگاهي، سفير و سرپرست رايزني فرهنگي كشورمان و علاقه‌مندان به فرهنگ ايران‌زمين برگزار شد، محمدباقر خرمشاد در سخناني به بررسي و تحليل شخصيت خيام پرداخت و اظهار داشت: به عنوان يك ايراني جز تشكر چيزي نمي‌توانم بگويم. يك‌هزار سال پس از خيام و هزاران كيلومتر دورتر از سرزمين او در اسپانيا افرادي گرد هم آمده‌اند و درباره شخصيت ادبي، فلسفي و علمي خيام صحبت مي‌كنند.

وي خاطر‌نشان كرد: به عنوان يك هميشه دانشجو اين پرسش را مطرح مي‌كنم كه چرا ما و شما خيام را بزرگ مي‌دانيم و تجليل مي‌كنيم؟ دليل اول اين است كه خيام مرد علم و فرهنگ بود و دليل دوم اين كه خيام عالمي چند وجهي و پيچيده بود. خيام رساله‌هايي در باره مكانيك، هيدرو استاتيك، هواشناسي، نظريه در مورد موسيقي و بحثي در مورد هندسه تزئيني دارد. گفته مي‌شود كه گنبد شمالي مسجد اصفهان بر اساس محاسبات خيام طراحي شده است.

رئيس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، خيام را يك عارف معرفي كرد و افزود: آخرين رساله فلسفي خيام نشانگر گرايش‌هاي اوست. ميان عرفان و تصوف تفاوت هست. عرفان در چارچوب تشيع، و تصوف در چارچوب اهل سنت مطرح است. در اثبات عارف بودن خيام مطالبي گفته شده است كه به مواردي اشاره مي‌كنم. بعضي‌ها او را حجة‌الحق و بعضي‌ها او را امام ناميده‌اند. اينها واژگاني است كه به عرفا نسبت داده مي‌شود.

وي تصريح كرد: بعضي مي‌گويند خيام «فقيه» بوده و علاوه بر اين «طبيب» هم بوده است. زيرا گفته مي‌شود آبله سلطان‌سنجر را درمان كرده است. عصر خيام تصوير ايران را در حوزه علم شان مي‌دهند. وقتي همزمان در نقاط مختلف ايران كساني مثل خيام زندگي مي‌كردند يعني در ايران فضاي علمي حاكم بود. يعني ايران فقط سرزمين شعر نبوده، سرزمين طب، عرفان، فلسفه، رياضي و نجوم هم بوده است.

خرمشاد اظهار داشت: خيام خيلي پيش از كپرنيك براي غزالي ثابت كرد كه جهان به دور زمين نمي‌گردد و دو حركت وضعي و انتقالي دارد. تقويم جلالي به عنوان تقويم ايران و افغانستان كم‌خطا‌ترين تقويم بشري است كه خيام تنظيم كرده است.

وي در باره ديگر تأليفات و ابداعات خيام گفت: خيام به عنوان يك مرد فرهنگي رساله‌اي به نام «نوروزنامه» دارد كه در آن با نثري بسيار زيبا نوروز را توصيف كرده است. ماندگاري علم خيام از 10‌قرن پيش تاكنون و جريان يافتن علم او در ايران كه تا روم گسترده بود، نشان مي‌دهد كه علم در روزگاران قديم حد و مرز نداشته است و اجداد ما در اشاعه آن بخل نمي‌ورزيدند.

رئيس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي در پايان سخنان خود تصريح كرد: اميدوارم كه در عصر ما هم اينگونه باشد و همه ملت‌ها از دستاوردهاي علمي بهره‌مند شوند. به عنوان يك معلم ايراني شهادت مي‌دهم كه ايران بازگشت به عصر طلايي علم و تمدن را پايه گذاري كرده و با همه سر و صداهاي تبليغاتي ايران براي رسيدن به قله‌هاي علم و تمدن مصمم است. در اين جست‌وجو بعضي از پارادوكس‌هاي مدرنيته حل مي‌شود. از جمله پارادوكس علم و دين و اين شرايطي است كه اميدواريم با رسيدن به آن با كمك دوستان و علاقه‌مندانش خدمتي به همه انسانيت شود.

در ادامه اين مراسم، «كارمن اسكريبانو رودناس» از دانشگاه سنپابلو، «سانتياگو اسكوبارگومز» از دانشگاه كمپلوتنسه و «خوسه فرانسيسكو كوتياس» از دانشگاه آليكانته، مقالات خود درباره حكيم عمر خيام را ارائه دادند.

در حاشيه اين همايش نيز نمايشگاهي از كتاب‌هاي نوشته شده در باره خيام و همچنين رباعيات اين شاعر و دانشمند ايراني به زبان اسپانيولي برپا شد.