حضور غیرمنتظره آنجلینا جولی و براد پیت در اختتامیه جشنواره سارایوو

بزرگترین جشنواره سینمایی منطقه بالکان روز شنبه پس از هشت روز در پایتخت بوسنی به کار خود پایان داد.

برگزارکنندگان جشنواره فیلم سارایوو در مراسم اختتامیه با اعطاء جایزه «قلب سارایوو» به آنجلینا جولی از فعالیت‌های او در جلب توجه جهانی به مسائل آوارگان جنگ داخلی بالکان در فاصله سال‌های 1992 تا 1995 تقدیر کردند.

میرو پوریواترا رئیس جشنواره سارایوو گفت: «این جایزه نه تنها به خاطر تاثیر عمیق جولی بر صنعت سینما بلکه به خاطر توجه‌اش به پیچیدگی‌های دنیای واقعی که در آن زندگی می‌کنیم، به او اعطاء می‌شود.»

جولی پارسال در مقام سفیر حسن نیت سازمان ملل متحد چند بار به بوسنی سفر کرد و کوشید 16 سال پس از جنگ توجه جهانیان را به مصائب حدود 117 هزار تن از آوارگان جنگ بوسنی جلب کند.

جولی و براد پیت سپس به تماشای فیلمی از دنیس تانوویچ کارگردان برنده اسکار درباره آوارگان بوسنیایی نشستند.

جشنواره فیلم سارایوو سال 1994 در شرایطی آغاز شد که شهر تحت اشغال بود. هدف برگزارکنندگان جشنواره این بود که شهروندان حسی از زندگی طبیعی داشته باشند.

علاقه‌مندان در حالی در محل برگزاری جشنواره در جنوب شهر به تماشای «داستان عامه‌پسند» کوئنتین تارانتینو نشستند که باران خمپاره بر شهر می‌بارید و آن‌ها هنگام دیدن فیلم مطمئن نبودند صدای انفجار و تیراندازی مربوط به فیلم است یا نبردی که بیرون جریان دارد.

سال بعد گروهی از فیلمسازان در کنار بسته‌های غذا، جعبه‌هایی از نوارهای ویدیویی را از طریق کشتی به سارایوو فرستادند. از آن زمان تاکنون هر سال هزاران نفر به سارایوو می‌آیند تا در بیش از 10 مکان فیلم‌ها را ببینند. تماشاگران پس از نمایش فیلم‌ها در کنسرت‌ها و مهمانی‌ها شرکت می‌کنند.

جولی پارسال بخش‌هایی از «در سرزمین خون و عسل» اولین فیلم خود در مقام کارگردان را فیلمبرداری کرد. این فیلم داستانی عاشقانه درباره رابطه عاشقانه یک زن مسلمان و مردی صرب است که جنگ آن‌ها را از هم جدا می‌کند.

جولی گفت: «در تمام دوران کاری‌ام با هنرمندانی چنین منظم و بااستعداد کار نکرده بودم.»

پروژه جولی در مقطعی جنجالی شد و این زمانی بود که شایعه شد داستان فیلم درباره عشق میان یک متجاوز صرب و قربانی مسلمان اوست.

این مسئله باعث خشم انجمن قربانیان زن جنگ (WVW) در بوسنی شد که اعضای آن را قربانیان تجاوز جمعی در بوسنی تشکیل می‌دهند. آن‌ها مدعی شدند خط داستانی توهین‌آمیز است.

مسئله تجاوز جمعی در سال‌های اول پس از جنگ بین صرب‌ها و مسلمانان بوسنی یک تابو بود، اما پس از آن قربانیان گروهی را تشکیل دادند که اکنون یکی از پرقدرت‌ترین گروه‌های کشور است.

جنگ داخلی در بوسنی بیش از 100 هزار قربانی داشت. مقامات دولتی می‌گویند حداقل 20 هزار زن مسلمان در دوران جنگ قربانی آزار و اذیت سربازان صرب شدند که 90 درصد آنان زنان 12 تا 80 سال بودند.

اواسط اکتبر پارسال به دنبال اعتراض انجمن قربانیان زن جنگ، مقامات بوسنیایی مجوز فیلمبرداری پروژه جولی در این کشور را به حالت تعلیق درآوردند.

جولی نسخه‌ای از فیلمنامه را برای وزارت فرهنگ بوسنی فرستاد و شرکت تهیه‌کننده بوسنیایی فیلم اخبار منتشر‌شده درمورد داستان فیلم را تکذیب کرد. جامعه هنری بوسنی هم حمایت خود را از جولی اعلام کرد.

هفدهمین جشنواره فیلم سارایوو 22 تا 30 ژوئیه (31 تیر تا هشتم مرداد) برگزار شد. ویم وندرس کارگردان آلمانی و خالق فیلم‌های «پاریس، تگزاس» و «بال‌های اشتیاق» و شارلوت رامپلینگ بازیگر فرانسوی از جمله مهمانان این دوره جشنواره بودند.

در هشت روز برگزاری جشنواره حدود 100 هزار نفر به تماشای 200 فیلم از ده‌ها کشور نشستند. جشنواره همچنین میزبان چهره‌هایی مانند کوین اسپیسی، مورگان فریمن، مایکل مور، دانیل کریگ و میکی رورک بود.

صنعت فیلمسازی بوسنی در حال شکوفایی است و فیلمسازان این کشور توانسته‌اند در سطح جهانی جوایز باارزش دریافت کنند، از جمله «منطقه حائل / سرزمین هیچکس» تانوویچ که سال 2002 برنده جایزه بهترین فیلم غیر انگلیسی‌زبان شد و «Grbavica» جاسمیلا زبانیچ که سال 2006 جایزه خرس طلای جشنواره فیلم برلین را دریافت کرد.