فروش 5 هزار تومانی به قیمت 14 هزار تومان در شب عید غدیر

با وجود اینکه تنها یک روز به عید غدیر خم باقی مانده به دلیل اینکه امسال بانک‌ها به سادات اسکناس‌های نو ارائه نکردند، بازار دلالی از رونق خاصی برخوردار شده و دوباره این گروه از فرصت استفاده کرده و اسکناس‌هایی را که مشخص نیست چه زمانی و از چه بانک‌هایی تامین کرده‌اند با قیمت‌های بالا در ارقام 50، 100، 200، 500 و 1000 تومانی می‌فروشند.

این وضعیت در حالی وجود دارد که روز گذشته محمد حاجی‌بیگی مدیر کل روابط عمومی بانک مرکزی به خبرنگار فارس از عرضه اسکناس ابراز بی اطلاعی کرد و اداره نشر و اسکناس را مسئول پاسخگویی به این وضعیت عنوان کرد اما پی‌گیری‌های فارس از اداره مذکور تا این ساعت بی نتیجه بوده است.

مشاهدات و شنیده‌های خبرنگار فارس حاکی‌است تعداد شعب بانک‌هایی که امسال به مردم اسکناس‌ها نو می‌فروشند در قیاس با سال‌های گذشته به شدت تقلیل یافته و اکثر شعب در مراجعه مردم و درخواست آنها برای دریافت اسکناس‌های نو می‌گویند: " اسکناس نو نداریم " ، " بانک مرکزی امسال به ما اسکناس نداده است " ، " فقط یک بار به مادادند و الان تمام شده است " ، " باید زودتر می آمدید " ، " 10 روز قبل اسکناس نو داشتیم " و جملاتی مشابه اینها.

البته مردمی که طی روزها و یا ماه‌های گذشته از بانک‌ها اسکناس‌های نو خریدند "سود " کرده‌اند؛ چرا که این روزها این اسکناس‌ها در بانک‌ها همانند گوهری نایاب می‌ماند که یافتن آن‌ها در شعب تقریباً غیرممکن شده است.

اما دلالان که همواره در ایام مشابه و زمانی که اسکناس‌های داخلی و یا خارجی در بازار کمیاب می‌شود در خزانه خود از این اسکناس‌ها دارند در روزهای جاری نیز طبق روال گذشته اسکناس‌های نو برای فروش به مردم دارند و البته این اسکناس‌ها را با قیمت‌های به مراجعه‌کنندگان می‌فروشند که از این مبادلات منفعت داشته باشند.

* سودجویی دلالان از نیاز سادات به اسکناس‌های نو

خانمی که در اطراف میدان فردوسی مشغول خرید اسکناس نو از یکی از دلالان است، به خبرنگار فارس می‌گوید: دیروز به هر بانکی مراجعه کردم نتوانستم اسکناس نو بگیرم به همین دلیل مجبورم شدم تا از دلالان اسکناس مورد نیازم را با رقم بالاتری بخرم.

وی ادامه می‌دهد: دلال‌ها هم اسکناس 100 و 200 تومانی را خیلی گران‌تر از بقیه اسکناس‌ها می‌فروشند و می‌گویند چون این اسکناس‌ها در بازار نیست طبیعی است گران باشد.

این خریدار اسکناس نو با اشاره به اینکه برای روز عید به این اسکناس‌ها نیاز دارد، اضافه می‌کند: بعضی‌ها می‌گویند که بانک مرکزی میدان امام خمینی صبح‌های زود به مردم اسکناس نو می‌فروشد ولی چون شلوغ بود من ترجیح دادم از دلالان اسکناس بخرم.

وی با بیان اینکه دلال‌ها بیشتر اسکناس‌های 500 و 1000 تومانی به مردم می‌فروشند، ادامه می‌دهد: می‌خواستم یک بسته اسکناس 500 تومانی معادل 50 هزار تومان بخرم اما دلالان این اسکناس‌ها را با مبلغ 65 هزار تومان می‌فروشند.

* چاره‌ای جز خرید از دلال‌ها ندارم، بانک‌ها اسکناس نمی‌دهند

یکی دیگر از آقایانی که امروز برای خرید اسکناس نو به میدان فردوسی آمده بود، به خبرنگار فارس می‌گوید: اگر بانک‌ها مثل هر سال به مردم اسکناس نو می‌فروختند دیگر بازار سیاه دلال‌ها را نمی‌افتاد.

وی با تاکید براینکه طی روزهای گذشته به چند بانک مراجعه کرده اما هیچ کدام اسکناس نداشته‌اند، ادامه می‌دهد: با وجود اینکه مخالف خرید از بازار سیاه هستم اما چاره‌ای جز خرید اسکناس از دلال‌ها نداشتم.

این خریدار اسکناس اضافه می‌کند: 5 هزار تومان اسکناس 50 تومانی را امروز از دلال‌ها 14 هزار تومان خریدم.

وی با اشاره به فروش 28 هزار تومان اسکناس 200 تومانی با قیمت 34 هزار تومان توسط دلال‌ها، می‌گوید: 50 هزار تومان اسکناس 500 تومانی را این افراد با قیمت 65 هزار تومان می‌فروشند.

این خریدار اسکناس با ابراز نارضایتی از عملکرد بانک مرکزی در این زمینه می‌گوید: نیاز مردم فقط با توزیع اسکناس توسط بانک مرکزی میدان امام خمینی برطرف نمی‌شود و بهتر بود سایر شعب بانک‌ها به مردم اسکناس می‌فروختند تا این وضعیت در بازار بوجود نیاید.

* اسکناس‌ها را از دست می‌خریم؛ زیردست دلال‌های بزرگ هستیم

یکی از دلالان خیابان فردوسی در مورد نحوه تامین اسکناس‌های نو به خبرنگار فارس می‌گوید: از دلال‌ها گرفتم؛ زیر دست دلال‌های بزرگ هستم.

وی ادامه می‌دهد: دلال‌های دیگر از نفوذی که در بانک‌ها یا صرافی‌ها دارند این اسکناس‌ها را می‌خرند و با کمی افزایش قیمت به ما می فروشند.

این فعال در بازار سیاه اسکناس، می‌گوید: 100 هزار تومان اسکناس 1000 تومانی را 115 هزار تومانی می‌فروشم و هر چقدر رقم اسکناس کمتر باشد قیمت بالاتر است.

وی با تاکید بر اینکه همزمان با نزدیک شدن عید غدیر تمامی دلال‌ها به فروش اسکناس‌های نو روی آورده‌اند، اضافه می‌کند: بانک‌ها به مردم اسکناس نمی‌دهند و انها مجبور هستند از دلال‌های خیابانی اسکناس خود را تهیه کنند.

با این حساب بهتر است مسئولان مربوطه کمی در مورد وضعیت توزیع اسکناس نو در اعیادی مشابه عید غدیر و نوروز برنامه‌ریزی کنند تا از ایجاد بازارهای سیاه مشابه جلوگیری شود و مردم برای تامین این اسکناس‌ها با مشکلات مذکور مواجه نشوند.

شاید بهتر باشد که اگر قرار است بانک مرکزی به تنهایی به توزیع اسکناس بپردازد و سایر بانک‌ها این امکان را نداشته باشند، در نحوه اطلاع رسانی این مهم تجدید نظری داشته باشند و برای سال‌های آتی از بروز این مشکلات جلوگیری کنند.

این نکته نیز ناگفته نماند که بانک مرکزی طی سال جاری نشان داده است که در چنین مواقعی تدابیر از پیش تعیین شده‌ای برای کنترل بازار ندارد. تلاطم در بازار ارز نمونه اخیر همین موارد بود که بیش از دو هفته نابسامانی را در بازار ارز کشور حاکم کرد.

به نظر نمی‌رسد که این قبیل موارد و شرایط به نحوی غیرقابل پیش‌بینی باشند که بانک مرکزی به عنوان مرجع اصلی سیاستگذاری‌های پولی و ارزی کشور در ابعاد کلان و خرد، نتواند از عهده کنترل آن برآمده و جلوی بروز چنین شرایطی را بگیرد.