زندگینامه سیمین دانشور از تولد تا مرگ

سیمین دانشور داستان‌نویس، مترجم و همسر زنده یاد جلال ‌آل‌احمد بعد از ظهر روز پنجشنبه 18 اسفند در تهران درگذشت.

گاه‌شمار زندگی این چهره برجسته ادبیات فارسی بدین شرح است:

1300 تولد، شیراز.پدرش دکتر محمدعلی دانشور، پزشک بود و مادرش قمرالسلطنه حکمت که مدتی مدیر هنرستان دخترانه هنرهای زیبای شیراز و نقاش نیز بود. سیمین سه برادر و دو خواهر داشته. دوران ابتدایی و متوسطه را در مدرسه انگلیسی مهرایین به تحصیل پرداخت و در امتحانات نهایی شاگرد اول سراسر کشور شد. در تهران در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت و در شبانه روزی امریکایی اقامت گزید.

1320 فورت پدر. با مرگ پدر، سیمین که در زبان و ادبیات لیسانس گرفته با وجود درآمد مکفی پدر و ثروت مادر ناچار می‌شود مدتی کار کند، از جمله معاون اداره تبلغات خارجی شده و بعد برای رادیو تهران و روزنامه ایران با نام مستعار «شیرازی بی‌نام» مقاله می‌نویسد.

1327 انتشار »آتش خاموش«، شامل 16 داستان کوتاه. بعض از این داستان‌ها قبلا در رزونامه کیان، مجله بانو، امید چاپ شده بود. «آتش خاموش» اولین مجموعه داستانی است که زنی ایرانی به چاپ می‌رساند.

1327 آشنایی با آل احمد در بهار این سال و به هنگام بازگشت از اصفهان به تهران در اتوبوس، پس از انتشار «آتش خاموش».

1328 درجه دکتری ادبیات فارسی از دانشگاه تهران با رساله «علم‌الجمال و جمال در ادبیات فارسی تا قرن هفتم» زیر نظر فاطمه سیاح و پس از مرگ او زیر نظر فروزانفر. به قول خود دانشور پنج سال زیر دست سیاح کار کرده و اولین داستان ‌هایش را برای او خوانده و در همین زمان به تشویق او داستان‌هایش را به مدت یک سال برای کسی می‌خوانده که بعدها می‌فهمد هدایت است.( به نقل شفاهی از دانشور).

1328 ترجمه سرباز شکلاتی، برنارد شاو.

1328 ترجمه «دشمنان» چخوف. مجموعه داستان‌های کوتاه.

1329 ازدواج با آل احمد. پدر آل احمد با این ازدواج، ازدواج با زن مکشوفه ، مخالف بوده. روز عقدکنان از تهران به قم می‌رود و ده سال به خانه پسر پا نمی‌گذارد.

1331 با استفاده از بورس تحصیلی فولبرایت به ایالات متحد امریکا می‌رود و به مدت دو سال در رشته زیبایی‌شناسی در دانشگاه استنفورد به تحصیل می‌پردازد. در این مدت دو داستان کوتاه از او به انگلیسی در مجله ادبی «پاسیفیک اسپکتاتور» و کتاب داستان‌های استنفورد به چاپ می‌رسد. در کلاس‌های نویسندگی خلاقه استاد او والاس استگنر است. در بازگشت به ایران در هنرستان هنرهای زیبای پسران و دختران به تدریس می‌پردازد.

1322 ترجمه «بئاتریس»، آرتور شنیتسلر.

1333 ترجمه «کمدی انسانی»، ویلیام سارویان، و «داغ ننگ»، ناتانائل هاثورن.

1337 ترجمه «همراه آفتاب»، هارول کورلندر، مجموعه داستان‌های ملل مختلف برای کودکان.

1338 با سمت دانشیاری کلنل علینقی وزیری در رشته باستانشانسی و تاریخ هنر به استخدام دانشگاه تهران در می‌آید.

1340 «شهری چون بهشت».

1347 ترجمه «باغ آلبالو»، چخوف.

1348 «سووشون»، انتشارات خوارزمی. دو ماه قبل از مرگ آل احمد منتشر شد.

1351 ترجمه «بنال وطن»، آلن پیتون.

1356 «مسائل هنر معاصر»، ده شب، شب‌های شاعران و نویسندگان ایران، امیرکبیر.

1358 تقاضای بازنشستگی از دانشگاه تهران، مجموعه ده داستان کوتاه.

1359 «به کی سلام کنم؟» خردادماه، خوارزمی

1360 غروب جلال، تهران، انتشارات رواق.

1362 ترجمه «ماه عسل آفتابی»، از نویسندگان مختلف.

1372 «جزیره سرگردانی»، رمان، جلد اول، خوارزمی.

دیگر آثار: شاهکارهای فرش ایران (دو جلد به فارسی و انگلیسی) با همکاری خانم دکتر نای، راهنممای صنایع ایران، ذن و بودیسم نوشته سوزوکی، که دو فصل آن به چاپ رسیده است. و مقالات «مبانی استتیک»، سلسله مقالاتی در روزنامه مهرگان، مقالاتی پراکنده در روزنامه‌های کیهان و آیندگان قبل از 1357.

منبع: جدال نقش با نقاش در آثار سیمین دانشور(از سووشون تا آتش خاموش) / هوشنگ گلشیری / انتشارات نیلوفر