در مواجهه وزير كار با مجلس مطرح شد ؛ چالش بر سر آمار اشتغال

نمایندگان مجلس نهم، در نخستین دیدارشان با وزیر کار، عبدالرضا شیخ‌الاسلامی را با کوله‌باری از «انتقادهای تند نسبت به وضعیت بیکاری در کشور» و «گلایه از آمارهای نادرست اشتغالزایی» بدرقه کردند. بهارستان‌نشینان روز گذشته در اعتراض به گزارش وزیر کار از وضعیت اشتغالزایی و کاهش نرخ بیکاری در کشور، گفتند که «بر اساس آمار وزارت کار، امروز نباید هیچ بیکاری در کشور وجود داشته باشد.» نمایندگان مجلس با تاکید بر اینکه آمارهای دولت در زمینه فرصت‌های شغلی ایجاد شده «صحت ندارد»، از آنچه «آمارسازی سازمان‌های دولتی درباره رشد نرخ اشتغال» می‌خواندند، انتقاد کردند.

شیخ‌الاسلامی یک سال پیش هم‌چنین «شرایط سختی» را در صحن علنی مجلس هشتم تجربه کرده بود. خردادماه پارسال بود که نمایندگان مجلس هشتم آمارهای دولت در زمینه کاهش نرخ بیکاری را «غیرواقعی» خواندند. در آن جلسه وزیرکار به همراه رییس مرکز آمار و وزیر تعاون وقت، از آمارهای ارائه شده خود دفاع کردند و آن را «مستند» و «دقیق» دانستند. اصرار طرفین بر ادعاهایشان در آن جلسه، محمدرضا باهنر، نایب رییس مجلس را بر آن داشت که حکم به تشکیل کمیته مشترک راستی‌آزمایی آمارهای اشتغال با حضور مجلس، دولت و سازمان بازرسی کل کشور دهد. کمیته‌ای كه پس از گذشت یکسال، هنوز خبری از تشکیل آن نیست و حالا هم دوباره داستان «صحت نداشتن» آمارهای دولت از بیکاری در مجلس نهم تکرار می‌شود.

گلایه از سود 26 درصدی تسهیلات

عبدالرضا عزیزی، ريیس کمیسیون اجتماعی مجلس در جلسه بررسی وضعیت اشتغال در مجلس با تاکید بر اینکه قرار بود دولت در دو سال اخیر 4 میلیون شغل ایجاد کند، گفت: به‌رغم آمارهای وزارت کار در عمل در کشور ما بیکاری بیداد می‌کند.

وی با بیان اینکه بانک‌ها با سرمایه‌گذاران همکاری نمی‌کنند، گفت: کارخانه‌ها با کمبود نقدینگی روبه‌رو هستند و بانک‌ها با سود 26 درصدی به سرمایه‌گذاران وام می‌دهند که چنین سودی در هیچ کشور غیر‌اسلامی از سرمایه‌گذاران گرفته نمی‌شود.

عزیزی ادامه داد: یارانه مصوب مجلس در هدفمندی یارانه‌ها به بخش تولید پرداخت نمی‌شود و این امر بر مشکلات بخش‌های تولیدی افزوده است.

عزیزی همچنین با انتقاد از عدم نظارت بر واحدهای تولیدی گفت: به علت عدم نظارت وزارت کار به برخی شاغلان حداقل حقوق هم پرداخت نمی‌شود و بسیاری از افراد حتی بیمه نمی‌شوند.

انتقاد از چند شغله بودن مسوولان

نادر قاضی پور نماینده ارومیه نیز با بیان اینکه بر اساس آمار وزارت کار، امروز نباید هیچ بیکاری در کشور وجود داشته باشد، گفت: میزان رشد سرمایه‌گذاری نشان می‌دهد که تعداد اشتغال مورد ادعای دولت در سال‌های اخیر به وجود نیامده است. وی با انتقاد از چند شغله بودن مسوولان گفت: چرا اجازه می‌دهید بازنشستگان سپاه، ارتش، نیروی انتظامی و بانک‌ها در مشاغل حساس کار کنند در حالی که جوانان ما بیکار هستند؟

آمارسازی درباره رشد نرخ اشتغال؟

مهدی سنایی نماینده نهاوند نیز با بیان اینکه سازمان‌ها و ادارات در خصوص وضعیت اشتغال مجبور به آمارسازی شده‌اند، گفت: در بسیاری از شهرستان‌های ما 50 درصد آمار اشتغال مربوط به کمیته امداد است. وی ادامه داد: بر اساس قرائن موجود و نرخ رشد اقتصاد کشور، امکان نرخ رشد اشتغال وجود ندارد. سنایی گفت: تمام آمارهای بین‌المللی نشان می‌دهد نرخ رشد اقتصاد کشور طی چهار سال اخیر افزایش نیافته است و طی دو سال آینده هم رشد نخواهد یافت. وی رکود صنایع را عامل دیگر عدم رشد نرخ اشتغال خواند و گفت: افزایش چک‌های برگشتی، کاهش اعطای اعتبارات بانکی به واحدهای تولیدی، افزایش تعداد مراجعه به نمایندگان برای اشتغال، شکست طرح‌های زودبازده اقتصادی همگی نمایانگر عدم رشد اشتغال در کشور است.

آمارهای دولت به هیچ وجه صحت ندارد

جعفر قادری نماینده شیراز نیز با تاکید بر اینکه آمارهای دولت مبنی بر فرصت‌های شغلی ایجاد شده به هیچ وجه صحت ندارد، گفت: نرخ توزیع بیکاری در استان‌ها عادلانه نیست. وی تصریح کرد: اگر اعتبارات پرداخت نقدی یارانه‌ها در کشور سرمایه‌گذاری می‌شد نرخ اشتغال افزایش چشمگیری می‌یافت. قادری با بیان اینکه قسمت قابل توجهی از فرصت‌های شغلی توسط اتباع خارجی اشغال شده است، گفت: وزارت کار به عنوان دبیر شورای عالی اشتغال در خصوص هدایت منابع بانکی به سرمایه‌گذاران موفق عمل نکرده است.

آمار بیکاری را از خودم ندادم

وزیر تعاون، کار و امور اجتماعی اما در پاسخ به این انتقادات، با بیان اینکه در سال 89 نرخ بیکاری 5/13 درصد بوده است،‌ گفت: براساس آمار مرکز آمار ایران نرخ بیکاری در سال 90 به 3/12 درصد رسیده که هر چند این عدد خوبی نیست اما نشان می‌دهد نرخ بیکاری 2/1 درصد کاهش یافته و جهت‌گیری ما در مسیر اشتغال درست بوده است. عبدالرضا شیخ‌الاسلامی در خصوص انتقادات گسترده نمایندگان به آمارهای این وزارتخانه در خصوص کاهش نرخ بیکاری گفت: بنده هیچ آماری در این خصوص از خودم ندادم. آمار مربوط به نرخ بیکاری را مرکز آمار اعلام کرده بود که به عنوان تنها مرجع انتشار آمارهای رسمی کشور است.

وی یادآور شد: ‌شرایط جهانی و بحران اقتصادی در دنیا سایه خود را بر فضای اقتصادی کشور و حوزه اشتغالزایی انداخته است. قاچاق کالا و واردات برخی اقلام و کالاهایی که در کشور تولید می‌شود از جمله مشکلات موجود در این حوزه است.

انتقاد شیخ‌الاسلامی از بانک‌ها

شیخ‌الاسلامی با اشاره به وجود برخی مشکلات و مسائل در امر اشتغالزایی، ادامه داد:‌ امر اشتغالزایی به منابع مالی و تسهیلات بانکی وابسته است. متاسفانه بانک‌ها با توجه به انتظاری که از آنها داشتیم به خوبی ظاهر نشدند. در سال گذشته به‌رغم اینکه 45 هزار میلیارد تومان منابع بانکی برای اشتغالزایی پیش‌بینی شده بود 50 درصد این مبلغ یعنی 22 هزار میلیارد تومان در چرخه فعالیت اشتغالزایی قرار گرفت.

وی ادامه داد: یکی دیگر از انتظارات ما از سیستم بانکی در بخش خصوصی و موسسات مالی اعتباری این است که این بانک‌ها و موسسات از آنجا که منابع خوبی دارند، منابعشان در اختیار مردم و نیازهای اولویت‌دار آنها قرار دهند. وزیر کار افزود: 14 هزار و 500 میلیارد تومان منابع در اختیار این موسسات قرار دارد که ما بهره‌ای از آن نمی‌بریم.

سرانه ایجاد اشتغال؛ 80 میلیون تومان

وی همچنین ادامه داد: به موجب برآوردهای ما متوسط سرانه ایجاد اشتغال در کشور برای هر فرد افزون بر 80 میلیون تومان است. وی با اشاره به درخواست‌های نمایندگان در رابطه با بیمه کارگران ساختمانی، قانون مشاغل سخت و بازنشستگی پیش از موعد اظهارکرد: براساس ماده 29 برنامه پنجم توسعه ما نمی توانیم هیچ تکلیفی را به صندوق‌های تامین اجتماعی اجبار کنیم بدون اینکه منابع مالی تامین آن مشخص شده باشد. وی با بیان اینکه این کار دست اندازی به بیت‌المال است، ادامه داد: بیمه کارگران ساختمانی، قانون مشاغل سخت و زیان‌آور، بازنشستگی پیش از موعد عواملی هستند که اجرای آنها مستلزم بار مالی است. اگر بار مالی آنها تامین شود وزارت کار مشکلی برای اجرای آن ندارد چون با اجرای این قوانین فشار به بازار کار کاهش یافته و ما نیز می‌توانیم به نمایندگان پاسخگو باشیم.

ایجاد 167 هزار فرصت شغلی

وی یادآور شد: وزارتخانه ادغامی 12 هزار تعاونی با 224 هزار نفر عضو و 167 هزار نفر فرصت شغلی ایجاد کرده است. این مقام مسوول ادامه داد: سامانه ثبت‌نام کارجویان در وزارتخانه ما ایجاد شده و 502 هزار نفر کارجو در آن ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد 315 نفر مربوط به افرادی هستند که در طرح توسعه کشاورزی فعال خواهند شد.