تولد ۳۰ سالگی سی دی مبارک

این کار در ژاپن با "خیابان پنجاه و دوم بیلی جول" آغاز شد و حالا پس از سی سال میلیاردها سی دی یا کامپکت دیسک در سراسر جهان فروخته شده است.
البته سی دی سالها قبل اختراع شده بود ولی به شکل تجاری در نیامده بود. اولین تست سی دی با سمفونی Eine Alpensinfonie ریچارد اشتراوس بود و سپس سی دی موسیقی گروه آبا که در کارخانه تولید شد اما به حالت تجاری در نیامد.
همزمان اولین سی دی پلیر –دستگاه اجرا کننده سی دی- توسط سونی بنام CDP-101 عرضه شد تا سی دی جدید را خوانده و پخش کند. 6 ماه بعد به قیمت 730 دلار در امریکا عرضه شد که کمی گران به نظر می رسید. فناوری آن به فرمت ویدئویی لیزر دیسک سال 1978 بر می گشت. در دهه 1970 سونی و فیلیپس هر دو جداگانه در این راه قدم برداشته و بعد با همکاری و مشارکت، سعی کردند بازار اجرا کننده های سی دی را مطابق یک استاندارد، جلو ببرند.
مردم تا اواخر دهه 1980 نمی توانستند از نوار کاست دل بکنند. دلیل عمده دیر سوئیچ شدن قیمت نسبتا بالای اجرا کننده های سی دی یا همان سی دی پلیر ها بود. 730 دلار آن زمان برای خرید سی دی پلیر معادل 1750 دلار حالا بود و تصورش را کنید برای خرید یک اجا کننده چه کسی حاضر است در حال حاضر 1750 دلار پرداخت کند؟ خود سی دی 15 دلار بود که با نرخ کنونی معادل 35 دلار بود.
کمپانی های تولید کننده سی دی نیز در ابتدا روی موسیقی های کلاسیک سرمایه گذاری کردند و بعد با محبوب شدن سی دی، گرایش مردم و تولید کنندگان عوض شد. برای بسیاری از مردم سوئیچ کردن به سی دی انقلاب محسوب می شد. نویز زیاد بود و حتی حالا با گذشت سالها به گفته مارک کاتز پروفسور موسیقی در دانشگاه کارولینای شمالی با وجود نویز اطراف و هدفونهای مختلف هنوز برای بسیاری فرق سی دی و ام پی تری معلوم نیست.(از لحاظ کیفیت)
بعدا با ورود دیتا و فایل های ویدئویی و ایجاد دی وی دی و بعد بلو-ری (blue-ray) دنیای دیسک های سی دی متحول شد.
اولین کامپکت دیسک ها 74 دقیقه موسیقی را درخود جای می دادند و بعد با تحول تکنولوژی می توانستید ام پی تری با حجم ها مختلف و تعداد دهها برابر یک آلبوم را داخل سی دی جای دهید.اینترنت و سایتهای دانلود موسیقی مانند نپستر (یادش به خیر) و ... نیز روی سی دی ها تاثیر فراوانی داشت.
با ورود گوش دادن به موسیقی به صورت استریمینگ و زنده با آی تیونز و یا از طریق اینترنت با پرداخت هزینه کمتر، کم کم انقلاب جدیدی شکل گرفت که این بار در خرید سی دی و صنعت سی دی به طور کلی تاثیر گذاشت. الان با کتابخانه دیجیتال روی محیط کلود کامپیوتینگ دیگر صحبت از این چیزها نیز قدیمی به نظر می رسد. زمان توزیع و سایز آهنگ و حجم آن مانند سابق فاکتورهای حیاتی نیست و دانلود آهنگ ها حتی قبل از ریلیز شدن نیز ، دیسک سی دی و دی وی دی ها را تحت شعاع قرار داده است.
لوح فشرده
اما در ایران به سی دی لوح فشرده گفته می شود.
لوح فشرده یا سی‌دی یک لوح گرد نوری است که برای انبار کردن داده‌های رقمی (دیجیتالی) بکار می‌رود. لوح فشرده در اصل برای کار با آواهای دیجیتالی شده، اختراع شده بود و همچنین به عنوان ابزار ذخیره و انبارش داده‌ها یا همان لوح فشرده فقط خواندنی (سی‌دی رام CD-ROM) هم استفاده می‌شود. ابزاری که توانایی خواندن سی‌دی رام را دارند امروزه از اجزاء استاندارد رایانه‌های شخصی بشمار می‌روند. رویهمرفته لوح‌های فشرده آوایی با لوح‌های فشرده فقط-خواندنی تمایز دارند و لوح‌نواز‌هایی (CD players) که برای شنیدن آوا درست شده‌اند نمی‌توانند داده‌هایی که بر روی سی‌دی رام انبار شده را درست بفهمند، گرچه رایانه‌های شخصی معمولاً می‌توانند لوح صوتی را هم بنوازند.
مشخصات فنی
لوح بطور عمده ازچهار لایه تشکیل شده‌است.

A لایه پلی کربنات
B لایه براق منعکس کننده آلومنیوم
C لایه محافظ لاکی
D لایه تزئینی چاپی
پلاستیک پلی‌کربنات با روکش نازکی از آلومینیوم با خلوص بالا (Super Purity Aluminium) با غشاء محافظت کننده‌ای از جنس لاک. سی‌دی‌های استاندارد 120 میلیمتر دارای ظرفیت برابر 74 دقیقه موسیقی و یا 650-MB اطلاعات هستند.(در نسخه‌های جدید تر تا 700 مگابایت).
سی‌دی دارای دو استاندارد برای ذخیره اطلاعات به صورت کتابچه قرمز (Red Book) برای سی‌دی صوتی و استاندارد کتابچه زرد (Yellow Book) برای سی‌دی‌رام (CD-ROM) است. اطلاعات درون CD به صورت شیارهای حلزونی شکل و مارپیچ ذخیری می‌شود(Pit)، برای بازیابی اطلاعات از زیرکانال‌هایی (subchannel‌هایی) که متناظر با بیت‌های هر دیسک است استفاده می‌شود. کانال‌های موجود در سی‌دی عبارت اند از P Q R S T U V W و متناظر با آن BIT‌های 7 6 5 4 3 2 1 0 قرار دارند که در بازیابی از یک سی‌دی هد R/W را هدایت می‌کند تا به اطلاعات مورد نظر در دیسک دسترسی پیدا کند، علاوه بر آن خط و شیارهای (Track‌های) موجود در سی‌دی صوتی باعث می‌شود برای انتخاب هر شیار موسیقی هد R/W به صورت دستیابی مستقیم و بدون طی کردن کل دیسک به شیار مربوطه دست پیدا کند.
انواع سی دی:
Audio CD: همانطور که گفته شد در سال 1980 توسط شرکت سونی و فیلیپس برای اولین بار ساخته شد. و بعلت رنگ پوشش آن به Red Book مشهور شد.
Super Audio CD: که وضوح بالاتری نسبت به لوح صوتی معمولی دارد.
(Video CD (VCD:برای ذخیره سازی استاندارد های ویدیوئی ساخته شده‌است.
Enhanced CD: یا CD-plus
Bootable CD: یا Live CD که دارای توانائی نصب برنامه سیستم عامل است.
انواعی که قابلیت نوشتن داده و یا دوباره نویسی را دارند:
 Recordable CD
ReWritable CD
به گفته کاتز مردم با وسایل خود عجین هستند و بعید است سی دی برای همیشه نابود شود – هر چند فروش جهانی دیسکهای سی دی به نصف رسیده است- و نکته دیگر اینکه تماس های فیزیکی با ابزار چیزی است که انسان نمی خواهد آنرا از دست دهد و این می تواند در حیات دیسک ها خود را نشان دهد.
هرچند آمار فروش لوح فشرده در سال 2007 به بیش از 200 میلیون می‌رسد ولی با گسترش مصرف حافظه های قابل حمل مثل Flash Memory و ذخیره‌ساز‌های قابل حمل مصرف لوح فشرده به نصف تقلیل یافته است.