5 میلیارد دلارتقلبي در بازار ایران!! چگونه دلار تقلبی را بشناسیم؟

رئيس كميسيون اقتصادي مجلس از ورود ۵ ميليارد دلار تقلبي در بازار ارز كشور خبر داد.
ارسلان فتحي پور در گفت و گو با اقتصاد ایران آنلاین  گفت: شاهد ورود ۵ ميليارد دلار تقلبي در بازار كشور هستيم مردم بايد توجه كنند كه با خريد اين گونه دلارها مال باخته نشوند.

وي با اشاره به اينكه نوساناتي كه چند وقت اخير در بازار ارز كشور شاهد آن بوده ايم سود جويان را به تلاطم استفاده بشتر از اين بازار انداخته است، افزود :دولت نيز بايد با جديت در اين باره ورود پيدا كند و اقدام قانوني مناسبي در اين باره صورت بگيرد.

فتحي پور تاكيد كرد: بايد اين موضوع به سرعت پيگيري شود افراد خاطي شناسايي شده و مجازات شوند مردم هم بايد هوشيار باشند كه در دام سوء استفاده گران قرار نگيرند.

به گزارش اقتصادایران آنلاین این اما همه ماجرا نیست، مشکل بزرگتر این است که تقریبا کمتر کسی می داند چگونه می توان دلار تقلبی را تشخیص داد. طبق یک گزارش میدانی «هيچ كس از ناصرخسرو تا فردوسي دلار هاي تقلبي را نمي شناسد»چرا كه به دليل به كارگيري فناوري پيشرفته در جعل اسكناس هاي صددلاري جديد، تشخیص آن بسیار سخت و دشوار است.

روایت های قدیمی، کاربردهای امروزی
اما روایت یک خبرنگار با حضوردر استانبول سبزه میدان اینگونه است:دو برگ اسكناس صددلاري به دستم مي دهد. مي گويد: «اولي تقلبي و دومي واقعي است.» حال رويش را آن طرف مي كند و در حالي كه دستش را به سمتم گرفته مي گويد: «يكي از آنها را به من بده.» اسكناس واقعي را به او مي دهم. بدون آنكه نگاهي به آن بكند در حالي كه با يك دست وسط آن را با ناخن لمس مي كند كنار گوشش مي برد. بعد از تقريباً ۳۰ ثانيه مي گويد: «اين صددلاري اصل است.» مي پرسم از كجا متوجه مي شويد؟ پاسخ مي دهد: «اين فوت كوزه گري فقط به تجربه به دست مي آيد. تجربه اي كه دست كم بايد ده سالي باشد.»



او كه به قول خودش از قديمي هاي حرفه خريد و فروش ارز است بيرون محوطه ترمينال پروازهاي خارجي فرودگاه مي ايستد و ارز خارجي خريد و فروش مي كند. خودش مي گويد : ۱۲ سالي هست كه به اين كار مشغول است. البته عمده مشتريان او و امثال او راكساني تشكيل مي دهند كه حسب مورد به خارج از كشور رفته اند و مايل اند ارز مازاد خود را سريع تبديل به ريال كنند و به ندرت پيش مي آيد كه كسي از امثال او ارزخارجي بخرد.

گرفتاري در خارج
توزيع گسترده دلارهاي تقلبي در بازار خطرات بسیاری به همراه دارد به طوری که گزارش هاي متعددي از ايرانيان بازداشتي در كشورهای مختلف به دليل ارائه دلارهاي تقلبي می رسد.
  لذا عموم مردم با خريد اين اسكناس ها از فروشندگان غيرمجاز، در هنگام مسافرت به خارج با مشكلات بسياري از جمله بازداشت هاي طولاني مدت در كشورهاي بيگانه مواجه می شوند.

مجازها
به سراق یکی ازقديمي ترين و در عين حال مشهورترين صرافان داراي مجوز از بانك مركزي می رویم. وقتي از او در مورد چگونگي تشخيص صددلاري اصل از تقلبي مي پرسم كمابيش صحبت هاي فروشنده قبلی را تأييد مي كند.

او در ادامه می گوید:« وقتی حجم وسيعي از صد دلاري تقلبي در بازار سرريز شد، ما و عموم همكاران اقدام به خريد دستگاه شناسايي دلار تقلبي كرديم، اما دستگاه هم فقط در ۹۵ درصد موارد جوابگوست و گاهي مشاهده مي شود كه دلارهاي تقلبي را رد مي كند.» مي پرسم مگر از جاي معتبري دستگاه را تهيه نكرديد؟ در پاسخ مي گويد: «دلارهاي تقلبي مانند اصلي ها هم نخ دارند و هم سايه. پس تنها به تجربه مي توان به تقلبي بودن آن پي برد.» به دستگاه (كه هم اندازه يك چاپگر كوچك است) اشاره مي كند و ادامه مي دهد: «اين نمي تواند جاي تجربه ما را پر كند.»



وي در مورد منشأ توليد دلارهاي تقلبي جديد، امكان چاپ آن در داخل را غيرممكن مي داند و اظهار مي دارد: «بي شك يك باند بين المللي بزرگ پشت ماجراي چاپ اين دلارها هستند و در حال محك زدن بازار ايران براي رد كردن آنها هستند.»
«به گفته وي حتي كارشناسان بانك مركزي هم از طريق تجربه و با كمك دست، دلارهاي اصل را از تقلبي آن تشخيص مي دهند.»

بنابر اظهار وي دلارهاي جديد آن قدر ماهرانه چاپ شده اند كه حتي پاره اي از بانك هاي داخلي نيز امكان تشخيص آن را نيافتند و پس از ارسال آنها به سوئيس و اخذ تأييديه متوجه تقلبي بودن آنها شدند.

او در ادامه حتي از اغفال برخي از هم صنفان خود خبر داد كه صددلاري هاي جاسازي شده در ميان ساير دلارها را تشخيص نداده بودند و گفت: «در پاسخ به هوشياري بازار ارز تهران در برابر جاعلان، آنها اقدام به جاسازي صددلاري در ميان ساير ارزها مي كنند.» بنا به گفته وي صددلاري تقلبي در ميان دستفروشان كنار خيابان به وفور يافت مي شود و شهروندان بايد كاملاً مراقب باشند.

اين فعال قديمي صنف صرافان درباره ساير ارزهاي تقلبي بويژه يورو، امكان جعل اسكناس هاي درشت ۵۰۰ يورويي را كاملاً رد مي كند و توضيح مي دهد: «هر پانصد يورويي نزديك به 2 ميليون  ارزش دارد و در حوزه اتحاديه اروپايي براي خريد با مبالغ بالا اغلب از كارت اعتباري و حواله استفاده مي شود و به ندرت كسي به جز بانك چنين اسكناس درشتي را مي پذيرد. پس اگر تقلبي باشد حتماً بانك از آن آگاه خواهد شد، اما اسكناس هاي خردتر يورو، امكان جعل بالاتري دارند. بويژه ۵۰ ، ۲۰ و ۱۰ يورويي كه البته تعداد ۲۰ يورويي هاي تقلبي بيشتر از ساير اسكناس هاست.»

دردسرهاي عمومي تر
شايد بسياري از مردم كه كشورهاي اروپايي مقصد سفر آنها نيست در برابر توزيع ارزهاي خارجي تقلبي بي تفاوت باشند، اما زائران بيت الله الحرام نيز از اين قاعده مستثنا نيستند و توصيه مي شود تا از ارز كشور سعودي يا كارت هاي اعتباري بانك هاي داخل (كه اغلب در ATMها و POSهاي عربستان فعال هستند) براي رتق و فتق امور مالي خود بهره گيرند. بويژه آنكه همراه داشتن دلار تقلبي در عربستان سعودي جرم است. چنين قانون سختگيرانه اي بي شك ايجاب مي كند كه دقت بيشتري در امور پولي حجاج صورت گيرد.


اعماق بازار غيررسمي
از ميدان فردوسي و چهارراه استانبول پايين تر مي رويم تا به بازار سكه و دلار سبزه ميدان در شمال بازار تهران نيز سري بزنيم.این روزها حال و هوای خوبی ندارد.اينجا دلارفروشان كنار خيابان تمايل بيشتري به صحبت و گفت وگو دارند الته در قالب ناشناس.

وقتي سراغ صددلاري تقلبي را مي گيرم، يكي دو نفري اندوخته ها را رو مي كنند. اولي ۲ تا صددلاري را كنار هم گرفته و مي پرسد: «مي توني تشخيص بدي كدامشان اصل است؟» وقتي جواب منفي مي شنود توضيح مي دهد: «امضاي دلارهاي جعلي اغلب بزرگ تر ازكار درمي آيد.» بنا به گفته او كه همكارانش آقاصمد صدايش مي كنند، خطوط نازك امضا در دستگاه هاي جعل اسكناس به علت ول كردن دستگاه بزرگتر مي شود.»

توضيحات حرفه اي تر
يكي ديگر از همكارانش صددلاري ديگري دستم مي دهد. با وجود اين كه خيلي وارد نيستم، ولي كاملاً مشخص است كه كاغذ ضخيم تري دارد. مي گويد: «تازه چرب تر از صددلاري معمولي است.» هرچه روي اسكناس ها دست مي كشم تفاوتي مابين آنها نمي بينم. سرآخر مي گويد: «برادر من، اين كار بلدي مي خواهد.»

با وجودي كه اغلبشان سرووضع نامناسبي دارند ولي مشخص است كه سعي مي كنند خود را به روز نگه دارند. ازجمله آن كه قيمت ارزهاي معتبر را مرتب از بلومبرگ و سايت هاي داخلي رصد مي كنند. حتي يكي از آنها اخبار بورس فلزات لندن را هم پيگيري مي كند. دراين ميان درد دل هايي هم دارند. يكي از آنها كه موقرتر به نظرمي رسيد، گفت: «آقا چرا بانك مركزي و اصناف اين دعوايشان را تمام نمي كنند. آخر چرا ما كار به اين مهمي را بايد گوشه خيابان انجام بدهيم. آخه چه كسي ۳ ميلياردتومان پول دارد كه تو فردوسي سرقفلي بخرد. چرا دولت يك بازار ارز رقابتي براي ما ايجاد نمي كند. (جالب است كه معناي رقابت در اقتصاد را هم مي داند). اين بازار رو درست كنن، نماينده بانك مركزي هم وايسه بالاسر بازار. هم خيال مردم راحت مي شه از خريدشون، هم صنف ما از بدنامي درمي آد! تو راديو، تو تلويزيون هروقت مي خوان يه آدم بد رو مثال بزنن به ما اشاره مي كنن. آخه مگه ما چه مونه. اينو نگاكن (به يكي از همكارانش اشاره مي كند)، ۳ تا خانواده رو نون مي ده. اين كجاش خلافكاره؟ تازه زبانشم فوله مثل شما درس خونده هم هست.»

منشأ دلارها از کجاست؟
بنابر اظهار فعالان بازار ارز دلارهاي تقلبي كه به تازگي در بازار ارز توزيع شده در تايلند يا هنگ كنگ به چاپ رسيده و از طريق كردستان عراق و افغانستان به كشور راه يافته است.
گرچه برخي نيز معتقدند كه اين دلارها منشأ كلمبيايي دارد.

اما اين همه ماجرا نيست. در بازار شايعات ديگري هم وجود دارد كه با اندكي تغيير ازسوي بيشتر دلارفروشان تأييد مي شود. بنابر مشهورترين شايعه حدود يك سال و نيم قبل، ۲ كانتينر دلار سياه از عراق به كشور آورده شد و بسياري سعي كردند تا با پاك كردن لكه هاي سياه به نان و نوايي برسند كه البته موفق نشدند.

بنابر اظهار فعالان بازار، دلار سياه، دلاري است كه آمريكايي ها در نقاط پرآشوب (پس ازپاك كردن لكه با دستگاه مخصوص) توزيع مي كنند تا اوضاع به نفع آنها پيش برود و پس از پايان آشوب به دليل تقلبي بودن آن دارندگان را دستگير و قلع و قمع مي كنند و آخرين بار نيز به مناسبت انتخابات عراق اين دلارها به عراق راه يافته بود كه گويا چند گروه مسلح موفق به دزديدن آن از آمريكايي ها مي شوند.

یک نحوه شناسایی

یکی ازصرافان می گوید از جمله راههای تشخیص دلار در مواقعی که می خواهید بصورت رندوم چند تا از دلارها را بررسی نمایید، آغشته کردن قسمتی از دلار به بزاق دهانه، (مثل روش تمبر یا پاکت نامه)، البته به جهت غیر بهداشتی بودن غیر قابل توصیف اسکناس، می توان انگشت سبابه را با نوک زبان مرطوب کرد و روی قسمتی از دلار که در تصویر زیر (تصویر شماره ۱) مشخص شده کشید و بعد آن قسمت از دلار را روی یک سطح سفید (اعم از دیوار یا روی کاغذ و ...) بکشید، در صورتی که رنگ پس بدهد دلار اصل است (دلار اصل رنگ پس میدهد).



و همچنین در نظر داشته باشید که کاغذ دلار دارای الیافی است که اگر با ذره بین مشاهده نمایید مانند تارهای ریز و نامنظم مو به رنگهای قرمز و آبی را در آن خواهید دید که در دلارهای تقلبی این نقش الیاف را چاپ می کنند و با مقداری تمرین و مشاهده دلار اصلی می توان، کاغذ الیاف دار دلار اصلی را با چاپ الیاف بر روی اسکناس تقلبی، تشخیص داد.

درهرحال اگر قصد خريد ارز خارجي داريد و از فروشنده اطمينان نداريد، از کسانی که مورد تایید بانک مرکزی هستند ارز تهیه کنید.