ماجرای هواپیماهای عراقی که به ایران پناهنده شدند چیست؟

اظهارات روز گذشته وزیر حمل و نقل عراق درباره هواپیماهای عراقی موجود در ایران، دوباره بحث درباره این پرونده را مطرح کرد.

عراق مدعی است که تعدادی هواپیمای نظامی و غیرنظامی را در هنگام حمله نظامی آمریکا به این کشور در سال 1991 به فرودگاه های ایران فرستاده است. هنوز شمار این هواپیماها مشخص نیست اما مقامات بغداد تاکنون تا رقم 130 فروند را برای این هواپیماها ذکر کرده اند.

وزیر حمل و نقل عراق گفته بود که برای نخستین بار وزیر راه و ترابری ایران طی یادداشتی رسمی، وجود هواپیماهای عراقی در این کشور را پذیرفته است.

تحقیقات خبرنگار عصر ایران نشان می دهد که ایران از ابتدا وجود هواپیماهایی از عراق در خاک خود را پذیرفته بود و این موضوعی نیست که بخواهد آن را انکار کند یا به تازگی آن را پذیرفته باشد.

روزنامه های عراقی دیروز به نقل از وزیر حمل و نقل عراق نوشتند که ایران تحت فشارهای وزارت حمل و نقل عراق بالاخره پذیرفته است که تعدادی هواپیماها و شناور عراقی در ایران وجود دارند. در واقع ، وزیر حمل و نقل عراق ، با انتشار این خبر برای خود بازار گرمی کرده است تا تصور شود که او توانسته ایرانی ها را متقاعد به پذیرش هواپیماها کند!

نکته مهمی که در این میان وجود دارد و بدان پردخاته نمی شود این است که بخشی از هواپیماهایی که در سال 91 و در زمان حمله نظامی آمریکا به عراق توسط خلبانان عراقی به ایران منتقل شدند، متعلق به کویت بودند.

عراق در هنگام اشغال کویت، این جنگنده های نظامی و هواپیماهای غیرنظامی کویتی را به فرودگاه های عراقی منتقل کرد و بعد از آن مجبور شد برای در امان ماندن از حملات نظامیان آمریکایی، آنها را به فرودگاه های داخل ایران منتقل کند.

پس از پایان اشغال کویت، امیر وقت کویت در نوشته ای رسمی به مقامات ایرانی، به پاس حمایت تهران از موضع کویت در هنگام اشغال این کشور، تمامی هواپیماهای کویتی منتقل شده به ایران توسط خلبانان عراقی را به دولت ایران هدیه کرد و کویت در این باره ادعایی ندارد.

همچنین در سال 1991 بخشی از این هواپیماهای عراقی به قصد فرود در ایران راهی این کشور شدند اما در مسیر مورد هدف نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا قرار گرفته و سقوط کردند و هرگز نتوانستند به فرودگاه های ایران برسد.

درباره بقیه هواپیماهای عراقی موجود در ایران نیز که تهران هرگز آن را نفی نکرده و بارها آمادگی مشروط خود را برای پس دادن آنها به عراق اعلام کرده است.

پس دادن هواپیماهای عراقی به دولت بغداد نیز منوط به حل دو مساله "پرداخت هزینه های استقرار و نگهداری این هواپیماها در ایران" و "غرامت جنگی" بغداد به تهران بابت تحمیل 8 ساله جنگ علیه ایران و تلفات انسانی و مادی آن است.

البته قابل ذکر است که برخی از این هواپیماها ، از رده خارج شده اند و چیزی جز آهن پاره نیستند.