چگونگی تأمین امنیت مکان‌های عمومی با فناوری پس از حملات بروکسل

البته دامنه این نگرانی‌ها به سایر کشورهای اروپایی نیز کشیده شد طوری که شاهد اتخاذ تدابیر امنیتی شدید‌ در ‌بسیاری از کشورهای اروپایی ‌ازجمله هلند، ایتالیا، اسپانیا، آلمان، فرانسه، ایرلند، سوئیس، اتریش، جمهوری چک، فنلاند، سوئد، دانمارک و کرواسی هستیم؛ بروکسل طی کمتر از یک ساعت هدف سه حمله تروریستی در فرودگاه و مترو این شهر قرار گرفت و با توجه به ناتوانی مأموران امنیتی در جلوگیری از وقوع این انفجارها، فناوری‌های نوین امنیتی در کانون توجه مقام‌های اتحادیه اروپا جای گرفت.

برگزاری یک نشست فوق‌العاده
به گزارش رویترز، تعداد بالای مجروحان در بلژیک، نگاه‌ها را به سمت استفاده از وسایل و ابزارهای فناورانه برده است. ابزارهایی که در صورت استفاده درست می‌توانند یاریگر پلیس باشند تا از راه دور به محل حضور بمبگذاران انتحاری و دیگر مهاجمان احتمالی دسترسی پیدا کنند و آنها را مورد شناسایی قرار دهند؛ هرچند تاکنون نیز از ابزارهای فناورانه متعددی برای حفظ امنیت مکان‌های عمومی،فرودگاه‌ها و... بروکسل بهره گرفته می‌شد ولی مشکل اینجاست که برخی از فناوری‌ها و سختگیری‌های امنیتی، چندان خوشایند اروپایی‌ها نیست چرا که آن را زمینه‌ساز نقض حقوق شهروندی و حریم خصوصی می‌دانند. این در حالی است که کارشناسان حوزه امنیت معتقدند اگر اروپا خواستار نظارت گسترده تر بر مکان‌های عمومی شود،فناوری می‌تواند به امنیت این مناطق کمک بیشتری کند و بیشتر حملات تروریستی را خنثی کند.البته این کارشناسان اعتقاد دارند اتکا به فناوری به تنهایی نمی‌تواند مانع تروریست‌ها شود و امنیت را برقرار کند بلکه این، همکاری گسترده نیروهای امنیتی و فعالان حوزه فناوری است که می‌تواند در این زمینه راهگشا باشد.

مجموعه اما و اگرهای حوزه امنیت در بروکسل سبب شد تا کمیته اتحادیه اروپا در امنیت هواپیمایی کشوری،یک نشست فوق‌العاده برای تبادل اطلاعات و نیز بررسی و مرورآنچه اتفاق افتاده است برپا کند؛ با وجودی که موضوع نظارت بر مکان‌های عمومی در اروپا همیشه یک موضوع جنجال برانگیز بوده است ولی این بار مقام‌های اتحادیه اروپا تصمیم گرفتند به دنبال راهکاری برای حل معمای چگونگی افزایش امنیت مکان‌ها و معابر عمومی باشند در عین اینکه حریم خصوصی مردم نقض نشده و حق آزادی مردم نیز به رسمیت شناخته شود.

مقام‌های اتحادیه اروپا در این نشست به بحث درباره امنیت حمل و نقل هوایی و زمینی پرداختند و مقرر شد برای برقراری امنیت در اروپا، از فناوری استفاده بهینه شود.این گروه هدف از برپایی این نشست را توانمندتر شدن در نظارت مخفیانه بر مسافران و نیز شناسایی عوامل تروریستی احتمالی در میان جمعیت عنوان کرده‌اند بدون اینکه نیازی به صرف زمان زیاد و نیز ایجاد صف‌های طولانی بازرسی در فرودگاه ها،ایستگاه‌های قطار،مترو و... باشد چرا که مقام‌های اتحادیه اروپا معتقدند تشکیل چنین صف‌های طویلی خود می‌تواند نگاه تروریست‌ها را به ازدحام مسافران به عنوان یک هدف عملیاتی جدید جلب کند.

تأمین امنیت مکان‌های عمومی با فناوری
اما کدام بخش از فناوری می‌تواند به مأموران و نیروهای امنیتی کمک کند؟ نرم افزارهای تشخیص چهره،اسکنرهایی برای شناسایی اسلحه‌های پنهان شده و همچنین دوربین هایی که برمحوطه‌ای گسترده نظارت دارند هریک بخشی از فناوری هایی هستند که می‌توان از آنها برای تأمین امنیت بیشتر مکان‌های عمومی بهره گرفت، هرچند برخی محققان معتقدند که فناوری نمی‌تواند به تنهایی مشکل تأمین امنیت مکان‌های عمومی را حل کند ولی آنچه مسلم است اینکه تکنیک هایی همچون نرم‌افزارهای تشخیص چهره می‌تواند با شناسایی افراد مظنون،به امن تر شدن مکان‌های عمومی و کل شهر کمک کند البته اگر اروپایی‌ها تصمیم بگیرند و خواستار نظارت بیشتری شوند.

«پیه رلوئی گی پاگانی»، یک متخصص امنیت فناوری و علمی معتقد است اگر از نرم‌افزار تشخیص چهره به درستی استفاده می‌شد بی‌شک این فناوری می‌توانست در حادثه تروریستی بمبگذاری فرودگاه بروکسل با شناسایی عوامل تروریستی، بسرعت به مأموران امنیتی موجود در این مکان هشدار دهد و هرگز شاهد این واقعه خونبار نباشیم. وی می‌گوید: این موضوع در مکان‌های حساس همچون فرودگاه‌ها و مناطق ترانزیتی از اهمیت بیشتری برخوردار است و باید بهای بیشتری به این فناوری داد تا بتوان شاهد امنیت بهتری نیز بود البته برای اینکه بتوان از این فناوری بیشترین بهره را گرفت باید از چند دوربین استفاده کرد.

«پال مورفی» از کمپانی بریتانیاییIndigoVision که در زمینه سیستم‌های امنیتی ویدئویی پیشرو و بسیار توانمند است نیز درباره نرم‌افزار تشخیص چهره می‌گوید:یک سیستم معمولی نیازمند حدود 2هزار دوربین و سرورهای کامپیوتری قوی است تا بتواند عملکردی مناسب داشته باشد و میزان امنیت مکان‌های عمومی را به حدی مناسب برساند.البته فناوری نرم‌افزار تشخیص چهره، تنها 2سال است که به عنوان راهکاری مقرون به صرفه و قابل اعتماد مطرح شده است و پیش از این چندان عملکرد مناسبی از آن به ثبت نرسیده بود. این سیستم‌ها درحال حاضر در خاورمیانه و نیز فرودگاهی در امریکای جنوبی استفاده می‌شود و نتایج مناسبی نیز از آن گزارش شده است، هرچند هنوز هم ایرادهایی به آن گرفته می‌شود. به هرحال آنچه مسلم است اینکه شناسایی یک مظنون در میان جمعیت، بسیارکارآمدتر از تشخیص چهره وی پس از انجام عملیات تروریستی و تعقیب و گریز وی است، چرا که در حالت نخست می‌توان مانع بروز یک حادثه غم‌انگیز و خونبار شد.

«کوین ریوردان»مسئول امنیتی فرودگاه بریتانیا نیز می‌گوید: به هرحال مطابقت دادن چهره مظنونان در میان یک جمعیت گسترده وظیفه‌ای بی‌نهایت سخت است و گاهی نیز که مظنون، سابقه دار نیست تعداد احتمالات به حدی بالا می‌رود که بسیاری این فناوری را در چنین موقعیت هایی ناتوان می‌شمرند و اعتمادی به توانمندی آن ندارند.

«الک اوبرگ» از گروه نرم‌افزاری آلمانیCognitec نیز معتقد است این نرم‌افزار تشخیص چهره تنها در زمانی می‌تواند موفق عمل کند که همه آژانس‌های امنیتی اطلاعات خود را درباره مظنونان با یکدیگر مبادله کنند تا این فناوری با کمک الگوریتم‌های پیچیده، بسرعت بتواند مظنون احتمالی را شناسایی کرده و به مأموران هشدار امنیتی دهد.

در کنار این فناوری تشخیص چهره، آخرین نمونه اسکنر کل بدن که بتازگی به فرودگاه‌ها راه پیدا کرده است نیز نمونه‌ای موفق در تشخیص مواد منفجره، کمربند انتحاری و... محسوب می‌شود.
این اسکنر می‌تواند اشیایی را که با ماهرانه ترین روش‌ها در بدن یا چمدان جاسازی شده است با دقت بسیار بالا پیدا کند. این اسکنرها توانایی شناسایی فرکانس‌های بسیار بالا را که از آن به عنوان امواج میلی‌متری یاد می‌شود، دارند که در نوع خود بی‌نظیر است.

«کینتیک»، یک آژانس تحقیقاتی دفاع سابق دولت بریتانیا که به بخش خصوصی واگذار شده است هم در زمینه فناوری امواج میلیمتری مطالعاتی دارد و محققان این مؤسسه اعتقاد دارند که با کمک این فناوری می‌توان انرژی هایی را که به طور معمول از مسافران متصاعد می‌شود اندازه‌گیری کرد و بر آن نظارت داشت بدون آنکه آنها را در صف‌های طولانی قرار داد یا ازآنها خواست زیر اسکنر بایستند. محققان این آژانس تاکنون در آزمایش‌های خود، از فاصله 15متری موفق به پیدا کردن یک اسلحه پنهان شده‌اند که خود گامی مثبت در توسعه این نوع فناوری امنیتی به حساب می‌آید. ولی به هرحال هریک از این فناوری‌ها نیازمند افراد و مأموران امنیتی هستند که با دقت و هوش بالا بر روی زمین ایستاده‌اند تا در مواقع لزوم، در عرض چند ثانیه واکنش‌های لازم را نشان دهند.

به گزارش وال استریت ژورنال، یک کمپانی بریتانیایی نیز سنسورهایی برای شناسایی تهدیدات پنهان ازجمله کمربندهای انتحاری یا اسلحه‌های نیمه خودکار از فاصله 15متری ارائه داده است.
«کریس فیلیپس»رئیس سابق دفتر ملی مبارزه با تروریسم امنیت بریتانیا نیز در این باره می‌گوید:هرچند می‌توان از چند فناوری نام برد که امنیت را بالا می‌برد ولی بسیاری از این ابزارهای فناورانه همچنان برای تصمیم‌سازی و حرکت نهایی به انسان‌ها متکی هستند. برخی سیستم‌های امنیتی خاورمیانه نیز درحال طراحی و توسعه دوربین‌های حرارتی هستند که می‌تواند با اندازه‌گیری گرمای غیرمعمول یک فرد در میان جمعیت یا مسافران که ناشی از عصبی بودن آنهاست، مظنون یا مظنونان را شناسایی کرده و مانع انجام عملیات تروریستی آنها شوند. وی نیز اعتقاد دارد فناوری تنها در نتیجه همکاری با آژانس‌ها و مأموران امنیتی است که می‌تواند تأثیرگذار باشد به عنوان مثال اگر ورودی یک فرودگاه مجهز به سامانه دوربین‌های حرارتی هم باشد تا مظنونان به دام بیفتند ولی مأموران امنیتی حضوری فعال نداشته باشند مطمئناً تروریست شناسایی شده، فرصت کافی برای گروگانگیری یا انجام عملیات تروریستی پیدا خواهد کرد و هزینه‌های فراوان انجام شده برای شناسایی زودهنگام وی نمی‌تواند تأثیر چندانی در پیشگیری از فاجعه داشته باشد.

«کریس فیلیپس» ادامه می‌دهد: از سوی دیگر باید امنیت ورودی و خروجی‌های فرودگاه‌های کشورهای اروپایی بیش از پیش شود و درواقع مسافران غربال شوند تا موارد مشکوک مورد بازرسی قرار بگیرند درست مانند همان مراحلی که در شهرهایی همچون استانبول انجام می‌شود، هرچند با وجود بحث‌های فراوان در زمینه لزوم استفاده از فناوری،هنوزهم هستند کسانی که بهترین راهکار را استفاده از سگ‌های آموزش دیده می‌دانند ولی آنچه مسلم است اینکه امنیت، لازمه زندگی بشر است و برای مواجهه با تروریست هایی که می‌خواهند آرامش جهان را به‌هم بزنند باید از ابزارهای مختلف بهترین بهره را گرفت.