آغاز به کار نخستین قطار مسافربری تمام هیدرو‌ژنی

نخستین قطار مسافری هیدروژنی جهان هفته‌ی پیش توسط شرکت فرانسوی حمل و نقل آلستوم معرفی شد. این قطار به طور فوق‌العاده‌ای بدون صدا و آرام کار خواهد کرد و با محیط زیست هم سازگار است. قطار فوق به نام کروادیا اینلیت (Coradia iLint) شناخته می‌شود و از سال آینده در آلمان شروع به کار خواهد کرد.

 بهترین نکته در مورد قطار کروادیا اینلیت آن است که تنها ماده‌ی خروجی آن به صورت بخار و آب اضافی تغلیظ شده به اتمسفر نشت خواهد کرد. به عبارتی یعنی این قطار یک جایگزین با میزان آلایندگی صفر تولید گازهای گلخانه‌ای را برای ناوگان ۴۰۰۰ قطاری آلمان به ارمغان می‌آورد که همگی از موتورهای دیزلی برای تامین توان استفاده می‌کنند.

 این قطار برای اولین بار دو هفته‌ی پیش در شهر برلین در نمایشگاه تجاری اینوترنز (InnoTrans) به نمایش عمومی در آمد. قطار جدید با نام مستعار هایدریل (hydrail) نیز شناخته می‌شود و بر طبق برنامه‌ریزی‌ها قرار است به به نخستین قطار مسافری هیدروژنی تبدیل شود که به طور منظم مسافت‌های طولانی را برای حمل مسافران می‌پیماید.

 انتظار می‌رود که اینلیت بر روی خط منطقه‌ای بوکستهوده-برمه‌وورد-برمن-کوکسهاون و در ایالت شمال غربی آلمان در نیدرزاکسن به صورت آزمایشی برای مدتی کار کند و پس از تایید عملکردش، سایر رویه‌های لازم نیز در قبال آن انجام شده و در نهایت تا ماه دسامبر سال ۲۰۱۷ مردم بتوانند به  صورت همگانی از آن استفاده کنند.

 بر اساس گزارش روزنامه‌ی آلمانی دی ولت، سازمان حمل و نقل محلی نیدرزاکسن تا کنون سفارش خرید ۱۴ دستگاه قطار iLint را به کمپانی آلستوم داده است و اگر عملکرد نهایی قطار نیز موفقیت‌امیز باشد، احتمال دارد که تعداد بیشتری از قطارها را در دیگر بخش‌های آلمان نیز خریداری کنند. علاوه بر آلمان، سران کشورهای هلند، دانمارک و نروژ هم برای استفاده از این قطارها ابراز تمایل کرده‌اند.

 ایلینت توسط باتری‌های یون لیتیومی عظیم تغذیه می‌شود. این باتری‌ها انرژی خود را از یک مخزن سوخت هیدروژن نصب شده بر روی سقف قطار به دست می‌آورند. هایدریل با یک مخزن پر که نیاز به حدود ۹۴ کیلوگرم در هر واگن دارد، می‌تواند برای یک روز کامل حرکت کند یا به عبارتی می‌تواند به ازای یک تانک پر تا مسافت ۸۰۰ کیلومتر را بپیماید. سرعت بیشینه‌ی گزارش شده برای این قطار ۱۴۰ کیلومتربرساعت است.

 عمر تکنولوژی تامین توان از سوخت هیدروژنی برای قطار به حدود بیش از یک دهه پیش می‌رسد، اما واقعیت این است که به جای استفاده از این فناوری در انتقال مسافران، در طول این مدت از قطارهای هیدروژنی بیشتر در زمینه‌ی صنعت ترابری استفاده شده است.

 بر پایه‌ی گزارش کریستینا بک از پایگاه کریستین ساینس، در سال ۲۰۰۴، موسسه‌ی تحقیقات راه آهن ژاپن یک سلول سوختی نمونه را توسعه داده بودند و تقریبا دو سال پس از آن نیز به مرحله‌ی استفاده رسید. در سال گذشته هم، چین شروع به استفاده از هیدروژن برای تامین توان در تراموای شهری کرد تا به این ترتیب گامی مفیدی را جلوگیری از مشکل آلودگی هوا برداشته باشد.

 تفاوت قطار اخیر با موارد یاد شده در این است که ایلینت آلمان قادر به حمل و نقل ۳۰۰ مسافر به صورت همزمان خواهد بود و از سویی نیز قرار است نخستین قطار تمام هیدروژنی لقب گیرد که توانایی پیمایش و اتمام مسیرهای طولانی را نیز دارد.

در حالی که انتشار آلاینده‌های مبتنی بر کربن از قطارها واقعا در کل وضعیت بسیار مساعدتری را نسبت به تولید گازهای گلخانه‌ای انواع دیگر وسایل نقلیه دارد و به عنوان مثال در کشور استرالیا تنها ۲.۶ درصد از گازهای گلخانه‌ای ناشی از حمل و نقل مربوط به راه آهن هستند (هم قطارهای مسافری و هم سیستم ترابری صنعتی). تمایل و تعهد آلمان به کاربرد انرژی‌های تجدیدپذیر به قدری است که امروزه تقریبا هر صنعتی در این کشور در صورت امکان به راحتی می‌تواند برای استفاده از آنها اقدام کند.

البته باید اشاره کنیم که آلمان حاصل این نگرش و گرایش به منابع تجدیدپذیر را نیز به خوبی دریافت می‌کند. برای اثبات این گفته می‌توانیم به آماری که در ۸ مه سال جاری اعلام شد اشاره داشته باشیم. بر طبق آن گزارش، ۹۵ درصد از نیازهای انرژی در آلمان از طریق منابع انرژی تجدیدپذیر تامین می‌شوند و همچنین در نقاط خاصی در طول روز، به برخی از شهروندان برای مصرف انرژیشان پول‌هایی بازگردانده می‌شود. مایکل جی کورن (Michael J. Coren) در گزارش خود برای کوارتز اشاره می‌کند:

قیمت توان الکتریسیته در واقع برای چند ساعت از روز منفی می‌شود، به این معنی که مشتریان تجاری برای مصرف الکتریسیته پول دریافت می‌کنند.
چنین وضعی برای یکی از توسعه‌یافته‌ترین و صنعتی‌ترین کشورهای جهان بد هم نیست. آلمان در حال حاضر برای رسیدن به میانگین کلی ۶۰ درصد سهم منابع انرژی تجدیدپذیر تا سال ۲۰۵۰ برنامه‌ریزی می‌کند. این نشان می‌دهد که هنوز هم راه زیادی برای رشد و توسعه‌ی بیشتر این کشور در این زمینه و رسیدن به آمار کاستاریکا در پیش است. کاستاریکا در اوایل این ماه اعلام کرد که هم اکنون ۱۰۰ درصد از انرژی مورد نیازشان را به مدت دو ماه متوالی تنها از منابع تجدیدپذیر تامین کرده‌اند.

بهتر است امیدوار باشیم که اینلینت در نهایت بتواند جایگزین ۴۰۰۰ قطار دیزلی در این کشور شود و آنها را به هدفی که در برنامه‌شان دارند نزدیک‌تر کند.