اینترنت ایران ۳۰ درصد گران می‌شود؛ فقط تصویب رگولاتوری مانده است

مدت‌هاست که اخباری درباره احتمال افزایش قیمت اینترنت و اصرار اپراتورها بر این موضوع، به‌گوش می‌رسد؛ اما هر بار وزارت ارتباطات از مخالفت خود با گران شدن اینترنت خبر داد. البته وزارت ارتباطات یک استثنا هم برای اپراتورها قائل شد و اعلام کرد در صورتی که اپراتورها تضمین دهند که کیفیت شبکه را طبق یک برنامه زمان‌بندی مشخص ارتقا ببخشند، با افزایش قیمت اینترنت موافقت می‌کند.

اکنون با وجود تکذیب‌های وزارت ارتباطات و مخالفت عیسی زارع پور به‌عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با درخواست اپراتورها برای افزایش تعرفه‌ها، به‌نظر می‌رسد افزایش قیمت اینترنت از طریق ستاد تنظیم بازار، به‌صورت چراغ خاموش در حال پیگیری است. امیر محمدزاده لاجوردی، رئیس سازمان رگولاتوری در اواخر تابستان امسال جلسه‌های متعددی را با ستاد تنظیم بازار برگزار کرد و سرانجام موفق شد موافقت این ستاد برای افزایش تعرفه را دریافت کند. حالا بر اساس جدیدترین اخبار منتشر شده، احتمال زیادی وجود دارد که کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در جدیدترین جلسه خود با حضور وزارت ارتباطات، افزایش ۳۰ درصدی تعرفه اینترنت برای اپراتورهای همراه را ابلاغ کند.

از سوی دیگر، صورت‌های مالی شرکت ارتباطات زیرساخت نشان می‌دهند که سود خالص این شرکت نسبت به سال گذشته نزدیک به ۴۵ درصد کاهش پیدا کرده است و احتمالا بخش زیادی از این خسارت‌ها به‌دلیل محدودیت‌های اینترنت و فیلترینگ اتفاق افتاده است. شنیده می‌شود شرکت ارتباطات زیرساخت نیز حالا درخواست داشته که تعرفه فروش پهنای باند به اپراتورها با افزایش صد درصدی مواجه شود. حتی گفته شده رگولاتوری هم با این افزایش تعرفه موافقت کرده، اما مذاکرات با شرکت ارتباطات زیرساخت در رابطه با میزان این افزایش تعرفه، همچنان ادامه دارد. شرکت ارتباطات زیرساخت به‌صورت انحصاری، نقش واردکننده پهنای باند را بر عهده دارد و به‌نظر می‌رسد قرار است به‌زودی سازمان رگولاتوری مصوبه افزایش تعرفه پهنای باند را برای اپراتورهای همراه به تصویب برساند.

کاربران هزینه ضرر و زیان اپراتورها را می‌پردازند

در یکی دو سال گذشته، نه‌تنها کیفیت و سرعت اینترنت ایران مطابق با خواسته وزارت ارتباطات، هیچ پیشرفتی نکرده، بلکه کاربران اینترنت در ایران هر روز با انواع اختلالات مواجه هستند و سرعت اینترنت نیز روز به روز بدتر از دیروز می‌شود. حالا این‌طور به‌نظر می‌رسد که قرار است کاربران هزینه خسارت‌های اپراتورها و ضرر و زیان شرکت ارتباطات زیرساخت که عمده این ضررها و خسارات به‌دلیل پیاده‌سازی فیلترینگ پیشرفته بوده را بدهند.

اپراتورهای ثابت و همراه مدت‌هاست که خواستار اصلاح تعرفه‌های خدمات ارتباطی و به‌خصوص قیمت اینترنت هستند و تورم و افزایش هزینه‌ها در بخش‌های مختلف را دلیل این درخواست خود می‌دانند. این خواسته‌ها هم در دولت قبلی و هم در دولت فعلی با مخالفت وزارت ارتباطات و سایر مسئولان ذی‌ربط مواجه شد، اما ظاهرا قرار است به‌زودی دولت در مقابل خواسته‌های اپراتورها کوتاه بیاید و به احتمال زیاد، به‌زودی مصوبه افزایش ۳۰ درصدی قیمت اینترنت ابلاغ خواهد شد.


عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در اردیبهشت‌ماه امسال و حتی در مصاحبه‌های بعدی خود اظهار کرده بود که افزایش تعرفه اینترنت منوط به افزایش دو برابری سرعت آن است. با این حال، نه‌تنها این دستور وزارت ارتباطات تا امروز اجرایی نشده، بلکه کیفیت اینترنت نسبت به ابتدای امسال، پایین‌تر هم آمده است. اما این افت کیفیت و سرعت نامناسب اینترنت باعث نشده اپراتورها از درخواست خود برای افزایش تعرفه‌ها کوتاه بیایند و بارها در جلسات خود، این خواسته را پیگیری کردند تا بالاخره بتوانند موافقت‌های لازم را کسب کنند. وزیر ارتباطات هم با وجود مخالفت‌هایی که در جلوی دوربین با این موضوع می‌کرد، اما زمانی که در مجلس حاضر شد، گفت اگر تعرفه‌های ارتباطی به‌خصوص در بخش شرکت مخابرات اصلاح نشوند، این شرکت بزرگ صنعت تلکام ورشکست خواهد شد.

البته در طول این مدت، اپراتورها هم بی‌کار ننشسته بودند و به‌صورت چراغ خاموش، هر از گاهی تغییراتی را در بسته‌های اینترنتی خود و قیمت آنها اعمال می‌کردند. در همین سال جاری، ایرانسل و همراه اول برخی از بسته‌های بلندمدت و پرحجم خود را حذف کردند و بعضی از اپراتورهای ثابت نیز بسته‌هایی که ارزان‌تر از کف قیمت مصوب رگولاتوری بودند را حذف کردند. این در حالی است که همین مدتی پیش، شورای رقابت به اپراتورها دستور داد که بسته‌های پرحجم و بلندمدت را دوباره در اختیار کاربران خود قرار دهند.

در هر صورت با تمام این اتفاقات، اپراتورها و شرکت‌های مختلف این حوزه اصرار دارند که ادامه دادن با این وضعیت امکان‌پذیر نیست و با توجه به افزایش هزینه‌های جاری، لازم است که اصلاحاتی در تعرفه‌ها صورت بگیرد. اکنون نیز ظاهرا وزارت ارتباطات و مسئولان مربوطه در قبال این درخواست‌ها کوتاه آمده‌اند و احتمالا به‌زودی تغییر قیمت اینترنت رسما اعلام خواهد شد. رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز حدود یک ماه پیش گفته بود مدل اصلاح تعرفه اینترنت به مرکز ملی فضای مجازی ارسال شده و شنیده می‌شود مرکز ملی فضای مجازی نیز با این مدل موافقت کرده و احتمالا به‌زودی این مصوبه به اپراتورهای همراه و ثابت ابلاغ خواهد شد. حتی گفته شده رئیس سازمان رگولاتوری مذاکرات لازم با ستاد تنظیم بازار را نیز انجام داده و سرانجام توانسته موافقت این ستاد برای افزایش حدود ۳۰ درصدی قیمت اینترنت را دریافت کند.

رئیس کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران و مدیرعامل شرکت آسیاتک در همین رابطه، اخبار منتشر شده را تایید کرده و گفته منتظر ابلاغ مصوبه ستاد تنظیم بازار برای افزایش تعرفه اینترنت از سوی رگولاتوری هستند. یکی دیگر از فعالان این حوزه نیز می‌گوید احتمالا در جلسه‌ی آتی رگولاتوری، این مصوبه به اپراتورهای تلفن همراه ابلاغ می‌شود و در مرحله بعد شاهد ابلاغ مصوبه مذکور به اپراتورهای اینترنت ثابت خواهیم بود.



محمدعلی یوسفی‌زاده، رئیس کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران اظهار کرد با وجود تورم، نوسانات نرخ ارز و مشکلات دیگر، حدود هشت سال است که تعرفه اینترنت تغییر نکرده و این در حالی است که میزان پرداخت حقوق و دستمزد در این سال‌ها سه تا چهار برابر شده است. وی حتی مدعی شده که کیفیت اینترنت در حال حاضر مناسب است. یوسفی‌زاده علت سرعت پایین اینترنت را تکنولوژی قدیمی که در اختیار کاربران قرار دارد، دانسته است. به همین دلیل او گفته اگر همین الان یک سرویس با فیبر نوری دریافت کنید متوجه کیفیت و سرعت بالای اینترنت می‌شوید.

با وجود این اظهارات، تجربه کاربران نشان می‌دهد سرعت اینترنت روز به روز در حال بدتر شدن است. حتی گزارش‌های منتشر شده از سوی مراجع معتبری مانند اسپیدتست نیز بیانگر آن است که کیفیت اینترنت ایران هر ماه نسبت به قبل افت می‌کند. برخی گزارش‌های داخلی نیز روی این موضوع صحه می‌گذارند و انجمن تجارت الکترونیکی تهران نیز در تابستان امسال با انتشار گزارشی، اعلام کرد اینترنت کشور در وضعیت بحرانی قرار دارد.

یوسفی‌زاده در خصوص محدودیت‌ها و فیلترینگ نیز بیان کرد این موضوع ربطی به تعرفه‌گذاری روی اینترنت ندارد و اپراتورها این محدودیت‌ها را اعمال نمی‌کنند که حالا به‌خاطر آن تعرفه سرویس‌شان افزایش پیدا نکند. وی افزود وقتی یک سرویس‌دهنده اینترنتی نتواند حقوق کارمندش را پرداخت کند یا باتری بخرد تا سایتش را روشن نگه دارد یا نتواند تجهیزات قدیمی زیرساخت شبکه خود را به‌روز کند، چگونه می‌توانیم انتظار داشتیم که اینترنت باکیفیت را در اختیار کاربران قرار دهد.

اگر تعرفه اینترنت ایران افزایش نیابد، انتظار همین کیفیت فعلی را هم نداشته باشید!

صابر فیضی، مدیرعامل شرکت فناپ تلکام نیز گفته اگر تعرفه اینترنت در ایران افزایش پیدا نکند تا از محل آن سرمایه‌گذاری‌های لازم روی زیرساخت‌های شبکه انجام شود، انتظار همین کیفیت فعلی اینترنت را هم نباید داشته باشید. به‌گفته او، اوضاع شبکه به‌خصوص در بخش موبایل اسفبار است و عدم بروزرسانی شبکه‌های ارتباطی باعث بسیاری از اختلالات و قطعی‌های اینترنت می‌شود. وی تاکید کرد اگر قیمت اینترنت افزایش پیدا نکند، اپراتورها ورشکست می‌شوند و در حال حاضر هم دولت به این شرط با افزایش تعرفه موافقت کرده که کیفیت اینترنت بهبود پیدا کند.



همه این مسائل را در کنار درخواست شرکت ارتباطات زیرساخت برای افزایش صد درصدی تعرفه پهنای باند فروخته شده به اپراتورهای همراه و ثابت قرار دهید. در سال گذشته، شرکت‌های مختلف مثل شاتل، رایتل، مبین‌نت و ایرانسل با انتشار گزارش‌هایی از کاهش درآمد ۴۰ تا ۵۰ درصدی و ضررهای میلیاردی خود به‌دلیل محدودیت‌های اینترنت و فیلترینگ گسترده خبر دادند و از همان زمان پیش‌بینی می‌شد که شرکت ارتباطات زیرساخت به‌عنوان تنها واردکننده انحصاری پهنای باند به کشور نیز از این خسارت‌ها و ضرر و زیان‌ها در امان نماند. طبق جدیدترین گزارش منتشر شده، شرکت ارتباطات زیرساخت در سالی که گذشت به درآمد عملیاتی ۴۹۰۰ میلیارد تومان دست پیدا کرد و سود خالص این شرکت در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ با کاهش ۴۵ درصدی مواجه شد و به ۵۷۲ میلیارد تومان رسید.

یکی از فعالان این حوزه می‌گوید رگولاتوری با افزایش تعرفه فروش پهنای باند از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت به اپراتورها تا میزان ۵۰ درصد موافقت کرده و احتمالا این موضوع به‌زودی تصویب و ابلاغ خواهد شد. در صورت تحقق این امر، مشکل جدیدی برای اپراتورهای ارائه دهنده اینترنت ثابت و همراه به‌وجود می‌آید و آنگاه این شرکت‌ها خواستار افزایش بیشتری در تعرفه اینترنت خواهند بود و حتی افزایش ۳۰ درصدی قیمت اینترنت نیز آنها را راضی نمی‌کند.

به هر حال اگر در روزهای آینده خبر افزایش قیمت اینترنت در ایران را شنیدید، اصلا تعجب نکنید. اما ای کاش در این بین به خواسته‌های کاربران نیز اندک توجهی می‌شد؛ کاربرانی که مدت‌هاست با اینترنت بی‌کیفیت و کند ایران سروکله می‌زنند و برای استفاده از سرویس‌های مختلف ناچار هستند به استفاده از فیلترشکن روی بیاورند و هزینه‌های بیشتری هم بپردازند.