بازدید از تخت‌جمشید محدود شد!

در شرایطی که مسوولان و کارشناسان امر گردشگری همواره بر رونق نداشتن این صنعت در کشورمان تاکید دارند و معتقدند باید با اتخاذ شیوه‌های مناسب، گردشگران داخلی و خارجی را به بازدید از اماکن تاریخی و استفاده از فرصتهای گردشگری کشورمان تشویق کنیم و به جای تورهایی که روز به روز بیشتر از قبل راهی سرزمینهای دیگر میشوند، آنها را به سمت جاذبه های گردشگری ایران سوق دهیم، برخی اقداماتی صورت میگیرد که موجب حیرت، اعتراض و در نهایت دلسردی گردشگران میشود.

در تازه‌ترین اتفاقات از این دست، از شیراز خبر میرسد که در تخت جمشید، اعمال برخی محدودیت‌ها گردشگرانی را که برای بازدید از این بناهای تاریخی از راه های دور و نزدیک به آنجا سفر کرده بودند، با نارضایتی مواجه ساخته است. این در حالی است که چنانچه گفته میشود، اعلام قبلی یا توضیحی نیز برای این کار صورت نگرفته است.

به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی، این محدودیت‌ها شامل بازدید از چهار کاخ هخامنشی، سه دروازه (مرکزی)، تچر، هدیش و بقایای کاخی موسوم به کاخ (ج) است. همچنین دسترسی گردشگران به ایوان غربی کاخ آپادانا با ایجاد موانع فلزی ناممکن شده است.

در حالی که مسؤولان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هیچ توضیحی را در این باره ارایه نداده‌اند اما برخی کارکنان تخت جمشید می‌گویند که این اقدام برای حفاظت بیش‌تر از بخش‌های آسیب‌پذیرتر مجموعه صورت گرفته است. در این باره یکی از نگهبانان تخت جمشید گفته است: یادگارنویسی‌ عده‌ای از بازدیدکنندگان بر دیواره‌ها و ستون‌های تخت جمشید و عدم توانایی مجموعه برای جلوگیری از این اقدام، دلیل اصلی بسته شدن بخش‌هایی از تخت جمشید است. وی با اشاره به فرسودگی شدید سنگ‌ها در کاخ هدیش، از قول مدیران مجموعه مدعی شده است که هرگونه تردد در این قسمت به متلاشی شدن سنگ‌ها می‌انجامد.

بسته شدن درهای تخت جمشید به بهانه حفاظت بیش‌تر از این مجموعه در حالی صورت می‌گیرد که در سراسر تخت جمشید بی‌مبالاتی‌های آشکاری در امور حفاظتی دیده می شود. برای نمونه، مدیریت تخت جمشید در نزدیکی کاخ تچر و بر بقایای آثار کاخ موسوم به کاخ (ج) به ساخت اتاقکی برای نگهبانان اقدام کرده است. گرمای این اتاق به صورت کاملا ناایمن از طریق کپسول‌های گاز تأمین می شود و در صورت بروز انفجار، وارد شدن آسیب شدید به کاخ تچر قطعی است. از این گذشته، برای ایجاد مانع بر سر راه بازدیدکنندگان تخت جمشید از داربست‌های ساختمانی استفاده و چهره زیبای آثار تاریخی مخدوش شده است.

همه اینها در حالی است که به گفته بازدیدکنندگان، با ممنوعیتها و محدودیتهای ایجاد شده، امکان لذت بردن از حضور در این فضاهای تاریخی از مردم گرفته میشود؛ ضمن این که علاوه بر مردم عادی، دانشجویان و پژوهشگران نیز با صرف هزینه و وقت برای بازدید از این بناها می‌آیند و با موانع موجود نمیتوانند به اهداف پژوهشی خود دست یابند.

هرچند بی مبالاتی و رعایت نکردن بعضی از بازدیدکنندگان به آسیب رسیدن به آثار تاریخی منجر میشود اما نمیتوان با پاک کردن صورت مساله و ایجاد ممنوعیت برای همگان، با این مشکل مقابله کرد و به نظر میرسد این گونه روشها نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت جز دلزدگی گردشگران از سفر به شهرها و بازدید از جاذبه‌های تاریخی‌ کشورمان و رونق دادن به گردشگری کشورهایی که با روشهای جذب گردشگر بیشتر آشنا هستند.

بر کسی پوشیده نیست که ایران با وجود بهره‌مندی از تمدنی غنی و آثار باستانی فراوان، قابلیت جذب گردشگر زیادی را دارد و با مدیریت صحیح و برنامه‌ریزی‌های لازم، می‌توان از طریق صنعت گردشگری که گاه آن را «اقتصاد نامرئی» می‌نامند، درآمد قابل توجهی داشت و وجهه بین‌المللی مناسب‌تری ارائه کرد اما آنچه مشاهده میشود خلاف این روند را نشان میدهد. در مقایسه با ایران، برخی کشورها توانسته‌اند کارنامه موفقی را در این زمینه از خود بر جای بگذارند. به طور مثال تنها در سال ۲۰۰۷ میلادی، حدود ۱۵ میلیون گردشگر خارجی از شهر دبی در کشور امارات متحده عربی در جنوب خلیج فارس دیدار کردند. این در حالی است که کشور ایران با سهمی کمتر از یک پانزدهم تعداد گردشگران شهر دبی در سال مشابه، تنها کمتر از یک درصد سهم درآمد جهانی از صنعت توریسم را به خود اختصاص داد.