تهديد کاهش مخاطبان سينما جدي است ، کمدی​های تاریخ مصرف گذشته

به گزارش خبرآنلاین، سینمای ایران سال‌هاست روی فیلم​های کمدی برای رسیدن به فروشی قابل قبول در گیشه حساب می​کند و به همین خاطر است که سالانه انواع و اقسام فیلم​ها با بازی جواد رضویان و رضا شفیعی​جم و مجید صالحی و علی صادقی و بهنوش بختیاری و احمد پورمخبر روی پرده می​رود.

سال​ها توجیه ساخت فیلم​هایی از این دست فروش بالای آن​ها در گیشه بوده، اما امسال ورق در سینما برگشته و حتی فیلم​هایی که صرفاً برای خنداندن و با حضور بازیگران سرشناس این حوزه ساخته می​شود به خوبی نمی‌فروشد همه این​ها در کنار تهدید جدی کاهش مخاطبان سینما روایتگر وضعیت بحرانی موجود در سینمای ایران است.

نه تماشاگر، نه فیلم

با وجود افت جدی فروش فیلم​ها در سال جاری باز هم پرفروش​ترین فیلم سینما یک کمدی است؛ البته نوعی از کمدی که با دیگر آثار هم اسم و مرسوم در سینمای ایران متفاوت است. «پوپک و مش​ماشالله» به کارگردانی فرزاد موتمن بهار امسال روی پرده رفت و به فروش بیش از 900 میلیون تومان دست پیدا کرد. این فیلم که عرضه آن در شبکه نمایش خانگی نیز با استقبال گسترده تماشاگران روبرو شد توانست در ابتدای سال، جانی به سینما ببخشد، هرچند این شرایط تاکنون تکرار نشده و فیلمی به فروش اثر موتمن نرسید.

«پسر آدم دختر حوا» دیگر کمدی پرفروش امسال است که این فیلم رامبد جوان نیز در هیچ تناسبی با فیلم​های کمدی گیشه​پسند و مرسوم در سال​های اخیر قرار نمی​گیرد. این اثر توانست 850 میلیون تومان بفروشد و سهم بالایی در افزایش تعداد تماشاگران سینما داشته باشد.

«تسویه حساب» که به ادعای تهمینه میلانی کارگردان آن کمدی نیست، اما اغلب تماشاگران با هدف خندیدن به دیدن فیلم می​رفتند و اتفاقاً بخش​های راضی​کننده آن برای تماشاگر فراز​های کمدی فیلم بود، بیش از 700 میلیون تومان فروخت. این فیلم اکران نوروزی نتوانست مانند «آتش​بس» دیگر ساخته میلانی فروشی رکوردشکن در گیشه داشته باشد.

تنها فیلم کمدی که از الگوهای مرسوم کمدی گیشه پیروی کرده و نسبتاً فروشی مناسب داشته، «افراطی​ها» است. این فیلم توانست به فروش بیش از 700 میلیون تومان برسد.

اما بازنده​​های بازی اکران فیلم​های کمدی «شیرو عسل» به کارگردانی آرش معیریان با فروش 300 میلیونی، «ازدواج در وقت اضافه» به کارگردانی سعید سهیلی با فروش 230 میلیونی و «لج و لج​بازی» به کارگردانی سیدمهدی برقعی با فروش 240 میلیونی هستند. این آثار هیچ​گاه نتوانستند نه در بیان سینمایی کاری متفاوت ارائه دهند و نه با فروش خود کمکی به چرخش چرخ سینمای ایران کردند و در عمل نشان دادند، عمر فیلم​هایی از این دست رو به پایان است.

کمدی‌های در حال اکران شامل «یه جیب پر پول» و «از ما بهترون» و «یک اشتباه کوچولو» و «سن پطرزبورگ» در مجموع تاکنون 400 میلیون تومان فروخته​اند و امید می​رود فروش فیلم تازه بهروز افخمی کمکی برای رونق گرفتن سینمای ایران باشد؛ هرچند پیش​بینی​ها در مورد تعداد مخاطب سینما تا پایان امسال ناامیدکننده به نظر می​رسد.

بابائیان: سینما مریض است

تهیه​کننده فیلم سینمایی «افراطی​ها» معتقد است به هیچ عنوان دوره فیلم​های کمدی و ملودرام به پایان نرسیده و مخاطب در انتظار تماشای این آثار است.

داریوش بابائیان در گفت​و​گو با خبرآنلاین درباره وضعیت سینمای کمدی و ناموفق بودن اغلب کمدی​های اکران شده از ابتدای امسال در عرصه فروش اظهار داشت: «اینکه از کمدی​ها استقبال شود و یا نه وابسته به خود فیلم است. اگر اثری داستان و قصه​ای مناسب و بازیگرانی شناخته شده و کارگردانی خوبی داشته باشد مورد توجه تماشاگران قرار می​گیرد.»

او با اشاره به اینکه فیلم​های برنامه عیدفطر اکران موفقی نداشته​اند، گفت: «اگر بر فیلم​های کمدی که از ابتدای امسال تاکنون اکران شده​اند و توجه ویژه​ای به فیلم​های اکران عید فطر داشته باشیم به خوبی متوجه می​شویم که اغلب آثار در اکران کاملاً ناموفق بوده​اند.»

بابائیان اشکال این فیلم​ها را نداشتن داستان عنوان کرد و گفت: «در میان کمدی​های اکران شده آثاری که داستانی تامل​برانگیز داشتند و به طور کلی مخاطب را با داستانی درگیر می​کردند فروش خوبی داشتند. فروش مناسب «پسر آدم دختر حوا» و «افراطی​ها» نشان​دهنده این موضوع است.»

البته میزان فروش «افراطی​ها» چندان بابائیان راضی نکرده است. او در این مورد گفت: «انتظار من از فروش «افراطی​ها» بیش از مبلغی بود که به آن دست پیدا کرد، اما به هر حال این روزها وضعیت فروش فیلم​ها به گونه​ای است که معمولاً آثار بیش از این​ها نمی​فروشند.»

او ادامه داد: «در این میان فقط فیلم​ها دخیل نیستند، تماشاگران ترجیح می​دهند فیلم​ها را در پردیس​های سینمایی که حق انتخابی برای آنان قائل است ببینند و در این شرایط تعداد پردیس​ها اندک است. از سوی دیگر سینماهای تک سالنه نیز با کمبود تماشاگر روبرو هستند و همین موجب حرکت آن​ها در مسیر رکود و تعطیلی می​شود. نتیجه همه این​ها این است که فیلم​های اکران شده، چه کمدی و چه جدی کمتر از حد انتظار ما می​فروشند.»

بابائیان با رد اینکه دوران فیلم​های کمدی سطحی به پایان رسیده است، گفت: «اصلاً چنین نیست که تصور کنیم دیگر تماشاگر برای دیدن فیلم​های کمدی به سالن سینما نمی​رود. این دسته​بندی که در مقطعی تماشاگر به دیدن فیلم​​های دختر پسری و گیتاری می‌رفت و بعد از آن کمدی و امروز دوره هر دوی این​ها سر آمده اشتباه است.»

او با اشاره به یکی از آثار خود گفت: «من «شور عشق» را تهیه کردم و امروز به آن افتخار می​کنم. آن فیلم شروع موج تازه​ای در سینمای ایران بود و اخیراً نیز «افراطی​ها» را ساختم. من معتقدم مخاطب امروز سینما که اغلب جوانان هستند و حدود 20 سال سن دارند، «شور عشق» را در سینما ندیده​اند و امروز به دیدن اثری مشابه آن علاقه نشان می​دهند.»

این تهیه​کننده گفت: «کپی​برداری و تکرار آثار دیگران آفت سینماست. یک فیلم کمدی و یا جدی خوب نمی​تواند برای همیشه الگو باشد و همواره فیلمسازان از روی دست اثر موفق در ارکران تقلید کنند تا فیلمشان بفروشند. سینما با تنوع می​تواند حیات موفق​تری داشته باشد، اما واقعیت این است که امروز سینمای ما مریض است و همه چیز از جمله فروش فیلم​ها را باید با در نظر گرفتن وجود این مشکل در سینما سنجید.»

ساداتیان: سینما اولویت چندم مخاطب است؟

تهیه ​کننده فیلم​های سینمایی «به رنگ ارغوان» و​ «هفت دقیقه تا پاییز» با انتقاد از رکورد موجود در سینما تاکید کرد باید دریافت سینما اولویت چندم مخاطبان است.

سیدجمال ساداتیان در گفت​و​گو با خبرآنلاین، درباره وضعیت مخاطبان سینما و فروش دو فیلمی که امسال روی پرده داشته، گفت: «واقعیت این است که از فروش فیلم​ها چندان راضی نبودم و روند فروش آثار برخلاف تصور و انتظارات من پیش رفت.»

او ادامه داد: «در مورد اکران فیلم​های سینمایی و میزان جذب تماشاگران به آثار باید تحقیقی کامل و درست صورت بگیرد. نکته قابل توجه این است که فیلم​ها حتی قبل از عید نوروز می​فروختند، اما بعد از این مقطع فروش فیلم​​ها به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرد.»

این تهیه​کننده اظهار داشت: «واقعیت این است که باید ریشه کاهش تعداد تماشاگران فیلم​ها را در وضعیت عمومی موجود در جامعه بررسی کرد. برای اینکه مخاطب برای دیدن فیلم به سینما برود باید سینما رفتن جزو اولویت​های اولیه زندگی افراد باشد. وقتی جایگاه سینما رفتن عقب و عقب​تر می​رود رسیدن به این شرایط طبیعی است، هرچند که در این میان باید دلایل رسیدن به این جایگاه مورد بررسی قرار بگیرد.»

ساداتیان با تاکید براینکه نمی​توان به طور قطع اعلام کرد دوران حیات فیلم​های کمدی سطحی به پایان رسیده، مشکلات موجود در مورد مخاطبان سینما را چنین بررسی کرد: «شرایط توزیع فیلم​های سینمایی در شبکه نمایش خانگی یکی از عواملی است که بر مخاطبان تاثیر مستقیم می​گذارد. به وضوح می​توان اعلام کرد که گردش مالی حاصل از عرضه نسخه ویدئویی فیلم​ها 600 تا 700 میلیارد تومان است اما در عمل فقط یک دهم آن به جیب اهالی سینما می​رود.»

او ادامه داد: «کپی از روی نسخه​هایی که وارد بازار می​شود موجب شده تا سود فروش فیلم​ها به سازندگان آثار نرسد و این امری بسیار ناخوشایند است. مشابه این اتفاق حدود سه سال قبل رخ داد و ستاد مبارزه با قاچاق فیلم​های سینمایی تلاش جدی خود را برای مقابله با ترویج عرضه فیلم​ها به این شکل انجام داد و تا مدتی سینماگران به راحتی فعالیت می​کردند اما الان باز هم مشکلات قدیمی سر باز کرده و انتظار می​رود ستاد مبارزه با قاچاق فیلم راهکار خود را برای رهایی از این بحران ارائه دهد.»

ساداتیان گفت: «ادامه این شرایط و فروش نامناسب فیلم​های سینمایی موجب می​شود تا سرمایه​گذاری در سینما کاهش بیابد و نگرانی​ها در مورد بازگشت سرمایه بالا رود و هیچ یک از این​ها به سود سینمای ایران نیست.»