دانش‌آموزان آمریکایی چگونه از فیس‌بوک سو استفاده می کنند؟

آیا دانش‌آموزان بر اساس قوانین اساسی ایالات‌متحده آمریکا حق دارند مدیران و معلمین خود را در سایت‌های اجتماعی مورد تمسخر قرار بدهند؟ یا مسئولین مدارس می‌توانند رفتارهای دانش‌آموزان را در خارج از مدرسه نیز کنترل کنند؟

چندی پیش، یک دادگاه فدرال در ایالت پنسیلوانیا در موردی مشابه به نفع دانش‌آموز خاطی رای داد. این دادگاه اعلام کرد که مدارس حق ندارند دانش‌آموزان را بابت منتشر کردن مطالبی در سایت‌های اجتماعی که بر ضد قوانین تنظیم شده از سوی آنهاست، اخراج کرده یا مورد بازخواست قرار بدهند. علت برگزاری این دادگاه اقامه دعوی علیه پسربچه‌ای بود که مدیر مدرسه خود را در سایت مای اسپیس مورد تمسخر و اهانت قرار داده بود. پیش از این نیز مدیر یک دبیرستان علیه دانش‌آموز دختری که در یکی از سایت‌های اینترنتی سخنان اهانت‌آمیزی را منتشر کرده بود، اقامه دعوی کرد.

مسئله بی‌احترامی به مسئولین مدارس از جمله مسائلی است که همواره موجب درگیری دانش‌آموزان و والدین آنها با مدیران مدارس بوده است. در گذشته کودکان این اعتراضات و اظهارنظرهای خود را در مجامع دوستانه در رستوران‌ها و کافی‌شاپ‌ها مطرح کرده یا یادداشت‌هایی را در کلاس‌های درس دست به دست می‌کردند.

اما اکنون اوضاع فرق کرده است. حالا دانش‌آموزان می‌توانند سخنان استهزاآمیز خود را در رسانه‌های اجتماعی به صورت عمومی مطرح کنند و خوانندگان آنها نه فقط هم‌کلاسی‌های آنها، بلکه گاهی معلمین و مدیران نیز هستند. فضایی که رسانه‌های اجتماعی پرطرفدار برای بیان نظرات شخصی در اختیار افراد قرار می‌دهند، مسئله‌ای است که آزادی بیان در چنین سطحی را به یک معضل بزرگ اجتماعی تبدیل کرده است. نمونه بارز این مسئله در تقابل قوانین موجود در مدارس با قوانین آزادی‌طلبانه رسانه‌های اجتماعی مشاهده می‌شود که مسئله آزادی را در چنین سطحی به چالش می‌کشد.

در دادگاهی که اخیرا در پنسیلوانیا برگزار شد، هیات منصفه تلاش کرد تا از حقوق دانش‌آموزان حمایت کند. این دادگاه اعلام کرد که مدارس حق دارند از هر مسئله‌ای که در جریان آموزش دانش‌آموزان خللی وارد می‌کند، جلوگیری کنند؛ اما اجازه ندارند که آزادی بیان دانش‌آموزان را در رسانه‌های اینترنتی فقط به خاطر این که سخنان آنها ممکن است با سلیقه مسئولین مدارس همخوانی نداشته باشد، محدود کنند.

جاستین لیشاک، دانش‌آموز سال آخر دبیرستان در مدرسه‌ای واقع در پنسیلوانیا در سایت مای‌اسپیس پروفایلی ایجاد کرده و آن را به نام مدیر خود معرفی نموده بود. مسلم است که چنین کاری به هیچ عنوان پسندیده نیست. او از طریق این پروفایل به تخریب شخصیت مدیر مدرسه خود پرداخته بود.

مدیر مدرسه با پیگیری‌های خود متوجه منشا قضیه شده و جاستین را مورد مواخذه قرار داد. سپس والدین جاستین او را مجبور کردند که به دفتر مدیر مدرسه برود و از او عذرخواهی کند.

اما مسئله به همین جا ختم نشده است. مسئولین مدرسه بر طبق قوانین این دانش‌آموز را متخلف دانسته و به مدت 10 روز موقتا از مدرسه اخراج کردند. باقی دوران تحصیل این دانش‌آموز نیز به حال مشروط سپری شده و او به عنوان فردی که دارای مشکلات رفتاری و آموزشی ا‌ست، بارها مورد مواخذه قرار گرفته است.

در مورد دوم، یک دختر دبیرستانی از مدرسه‌ای واقع در شرق پنسیلوانیا برای مدیر خود پروفایلی ساخته که حاوی مسائل غیراخلاقی است. این دانش‌آموز که نام او بر اساس قوانین فاش نشده، از عکس مدیر مدرسه خود سوءاستفاده کرده و او را به عنوان یک فرد دارای انحرافات اخلاقی معرفی نموده است.

مدیر مدرسه پس از پی بردن به این قضیه خشمگین می‌شود و این دانش‌آموز را به مدت 10 روز از مدرسه اخراج می‌کند و تنبیهی معادل تنبیه‌هایی که برای دانش‌آموزان حمل‌کننده اسلحه در نظر گرفته می‌شود را در مورد او اعمال می‌کند. سپس بر علیه او اقامه دعوی می‌نماید.

حال این مسئله مطرح می‌شود که دانش‌آموزان تا چه حد باید آزادی بیان داشته باشند. در سال 1969 دیوان عدالت اداری ایالات متحده آمریکا در جریان محاکمه‌ای حکم داد که مطابق قانون اساسی، آزادی بیان دانش‌آموزان در مدارس نباید به هیچ عنوان نقض شود؛ حتی اگر این مسئله بر خلاف قوانین تنظیم شده در مدارس باشد.

در مورد جاستین لیشاک از مدرسه هرمیتیج، دادگاه اعلام کرد که رفتار این دانش‌آموز در خارج از مدرسه انجام شده و شواهد موجود نشان نمی‌دهد که این رفتار، تاثیر چندانی در داخل مدرسه گذاشته باشد.

در مورد دانش‌آموز دختری که مدیر مدرسه خود را به انحرافات اخلاقی متهم کرده بود، دادگاه حکم داد که این پروفایل طنزآمیز بوده و هیچ کس مطالب آن را جدی نگرفته است. به ویژه تاکید کرد که این مسئله هیچ تاثیر مخرب قابل توجهی را در داخل مدرسه بر جای نگذاشته است.

نوشته‌ها و اظهار نظرهای دانش‌آموزان در برخی از سایت‌های اجتماعی نظیر فیس‌بوک، مای‌اسپیس و توئیتر اغلب اهانت‌آمیز و غیراخلاقی است؛ اما مسئولین مدارس صرفا به دلیل این که چنین رفتارهایی در خارج از محیط مدرسه سر زده است، مجبورند از آن چشمپوشی کنند و تاثیرات مخرب دانش‌آموزان خاطی بر فضای آموزشی همسالان خود را در مدرسه نادیده بگیرند.