چهار نفر برای ازدواج، ۸۹ هزار تومان !

هفته نامه آسمان نوشت:

چهار نفر برای ازدواج به شما معرفی می‌کنیم، 89 هزار تومان.» دختر سبزه و کوتاه قد به مراجعه‌کننده خود که مرد جوانی است و روبه‌روی او نشسته این جمله را می‌گوید. زن جوان کارشناس ازدواج در یکی از مراکز همسر‌یابی است که به نام بنگاه‌های ازدواج و یا بنگاه‌های عاطفه هم شناخته می‌شوند. او فرمی روی میزش گذاشته و سئوالات مختلفی را از پسر جوان در مورد خودش و ویژگی‌های دختر مورد علاقه‌اش می‌پرسد و با خودکار مشکی فرم را پر می‌کند.

طبق فرم پر شده، پسر جوان سینا نام دارد با 27 سال سن، 185 سانتیمتر قد، 90 کیلو‌گرم وزن، 500 هزار تومان درآمد، لیسانس کتابداری اما با شغلی آزاد، بدون خانه و ماشین با پس‌انداز 3 میلیون تومان که دوست دارد دختر مورد علاقه‌اش دختری با پوستی سفید 170 تا 175 سانتیمتر قد، 24 تا 25 سال سن،‌شاغل و مهندس با خانواده‌ای در شرایط متوسط و مانتویی باشد.

دختر جوان با خنده به سینا می‌گوید: «با سه میلیون تومان می‌خواهی زن بگیری؟»

سینا سرش را پایین می‌اندازد. او که از طریق دوستانش با این مرکز آشنا شده برای پیدا کردن همسر مورد علاقه‌اش به طبقه چهارم ساختمانی قدیمی در نزدیکی میدان انقلاب آمده است. در ورودی ساختمان پلاک 24 هیچ نشانی از وجود مرکز همسر‌یابی در ساختمان نیست و حتی پشت در ورودی مرکز هم هیچ نشانی از کاربری اصلی واحد چهار نمی‌تواند دید. روی کاغذی که به دیوار نصب شده تنها با ماژیک فسفری نوشته شده: «مرکز مشاور روانشناسی»

مراکزی از این دست، چند سالی است که در کشور راه‌اندازی شده‌اند روزانه دختران و پسران و زنان و مردان در سنین مختلف برای پیدا کردن «نیمه گمشده» خود به آنها مراجعه می‌کنند. کارشناسان این موسسات طبق فرم‌های پر شده در اصل نقش واسطه‌هایی را بازی می‌کنند برای معرفی پسران و دختران مشتاق ازدواج به یکدیگر.

البته آمار‌های رسمی از تعداد مراجعه‌کنندگان به این مرکز، تعداد ازدواج‌هایی که در آنها شکل می‌گیرد و میزان موفقیت این ازدواج‌ها وجود ندارد و هر مرکز برای جلب مراجعه‌کنندگان بیشتر، آمار‌های بیشتری را از موفقیت‌های خود ارائه می‌کند. مثلاً کارشناس یکی از این مراکز در مورد موفقیت مرکز‌شان می‌گوید: «آمار مراجعه‌کنندگان ما بسیار بالا است، اینجا از مرد متولد 1304 یعنی 86 ساله و زن متولد 1320 یعنی 70 ساله فرم ثبت‌نام پر کرده‌اند تا دختر، پسر‌های متولد‌ سال‌های 73، 72 که 18، 17 سال سن دارند همچنین از بین دختر، پسر‌هایی که به هم معرفی می‌کنیم هر هفته 5، 6 تا ازدواج داریم که بالای 90 درصد آنها هم خوشبخت شده‌اند و زندگی موفقی دارند.»

صدور پروانه همسر‌یابی

اما کارشناس این مرکز همسر‌یابی خصوصی در شرایطی این حرف‌ها را می‌زند که هفته گذشته «سید‌باقر پیشنمازی» معاون امور فرهنگی و تربیتی وزارت تازه تاسیس ورزش و جوانان از ساماندهی مراکز موجود و راه‌اندازی مراکز دولتی همسر‌یابی خبر داد. او گفته که آیین‌نامه ایجاد مراکز رسمی تخصصی ازدواج و همسر گزینی تهیه و برای تصویب نهایی به هیأت دولت ارسال شده و از این پس وزارت ورزش و جوانان پروانه مراکز مشاوره و تخصصی ازدواج و همسر‌گزینی را صادر می‌کند.

او با اعلام اینکه اگر این آیین‌نامه به تصویب برسد یکی از گام‌های اساسی در زمینه ازدواج برداشته می‌شود گفته هم‌اکنون برخی از مراکز ازدواج حضوری و اینترنتی بدون پروان فعالیت می‌کنند ولی از این پس مرجع رسمی صدور پروانه و نظارت بر این مراکز دفتر برنامه‌ریزی ازدواج و تعالی خانواده است که پروانه یکساله می‌دهد و اگر مرکز دو ساله پروانه دریافت کند به آن پروانه دائم داده می‌شود. به گفته پیشنمازی در صورت تصویب راه‌اندازی مراکز همسر‌یابی دولتی دیگر محدودیتی از نظر کمی در راه‌اندازی مراکز همسر‌یابی دولتی دیگر محدودیتی از نظر کمی در راه‌اندازی این مراکز ازدواج و همسر‌گزینی در کشور وجود نخواهد داشت و دولت در تلاش است با راه‌اندازی این مراکز ازدواج را بیش از اینکه مبتنی بر احساسات باشد مبتنی بر عقل و دور‌اندیشی کند تا میزان طلاق در کشور کاهش پیدا کند.

اما آرزوی کاهش آمار طلاق در کشور و افزایش آمار ازدواج موفق از راه ایجاد موسسات همسر‌یابی و بنگاه‌ از ازدواج اتفاقی است که بعد از اعلام خبر رسمی راه‌اندازی مراکز همسر‌یابی دولتی مخالفان و موافقان بسیاری پیدا کرد. مثلاً «محسنی ثانی» عضو کمیسیون اجتماعی مجلس به عنوان موافق راه‌اندازی این مراکز گفت که در حال حاضر به دلیل نیاز به ازدواج و واسطه‌گری در امر ازدواج از یک سو از سوی دیگر نبود مراکز امین برای همسر‌یابی و حتی مشاوره‌های قبل ازدواج نیاز به مداخله جدی مراکز یا افراد متخصص است که نسبت به همسر گزینی براساس معیار‌های علمی و درست عمل کنند.

البته مسئولان دولتی در شرایطی از راه‌اندازی مراکز جدید همسر‌یابی و صدور پروانه‌های دولتی برای این موسسه‌ها خبر می‌دهند که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان روان‌شناسی و اجتماعی و حتی روحانیون این موسسات نمی‌توانند چندان موفق باشند و وجود آنها در حال حاضر تبدیل شده به بازاری برای کسب درآمد.

کارشناسان اجتماعی معتقدند این مراکز تنها در شرایطی که با جلسات متعدد آموزشی و مشاوره‌ای برای افراد همراه باشند می‌تواند موفق عمل کنند چون در این مراکز افراد به شناخت درستی از طرف مقابل خود دست پیدا نمی‌کنند و همچنین افراد در بسیاری موارد اطلاعات غلط از خود به دیگری می‌دهند. «دکتر سید‌ضیا هاشمی» عضو هیأت علمی دانشگاه تهران درباره مراکز همسر‌یابی گفته که چنین مراکزی باید دارای مجوز و شناسنامه‌دار باشند و نهاد‌های نظارتی مختلف در حوزه‌های سلامت، امنیت اجتماعی باید فعالیت آنها را مورد بررسی و نظارت دقیق قرار دهند و جوانان هم نباید اطلاعات معرفی افراد از سوی مراکز همسر‌یابی صحت و سقم اطلاعات افراد معرفی شده را باید بررسی کنند.