رازسکوت27ساله «قلقلی»!

گفت و گو با «شهرام لاسمی»؛ بازیگری که در تلویزیون حرف نمی‌زند

یادش به خیر زمانی که کودک بودیم و تنها 2 شبکه بیشتر نداشتیم. وقتی از مدرسه به منزل می‌آمدیم پای برنامه های کودک می‌نشستیم. یکی از آن برنامه ها «بازی، شادی، تماشا» نام داشت که پسر بچه ای با کلاه و لباس هایی رنگارنگ در قاب تصویر ظاهر می‌شد و در کنار عمو قناد که خیلی جوان بود، بازی می‌کرد. البته آن زمان 21 ساله بود و نقش بچه را بازی می‌کرد. نکته جالب این جا بود که این شخصیت دوست داشتنی که «قلقلی» نام داشت، خیلی قلقلکی بود و با ایما و اشاره و حرکات دست و صورت پیام خود را منتقل می‌کرد. او تا به امروز که 27 سال از آن دوران می‌گذرد برای این که این شخصیت نشکند و ماندگار شود به هیچ عنوان حتی یک کلمه هم در برنامه هایش صحبت نکرده است. با «شهرام لاسمی» بازیگر نقش «قلقلی» که اکنون 48 ساله است، درباره شکل گیری این شخصیت صحبت کردیم و از او پرسیدیم که چرا سال های گذشته پر کار بود و این اواخر کم کار شده است.

نخستین پرسشی که درباره بازیتان مطرح است این است که شخصیت «قلقلی» چه طور شکل گرفت؟

مرحوم «فریماه فرهی» کاری را با نام «بازی، شادی، تماشا» آماده کرد و از من دعوت کرد تا شخصیتی با نام «قلقلی» را بازی کنم که حرف نزند و با بازی با میمیک صورت و حرکات مفاهیم را به بچه ها آموزش دهد. این شرایط برایم به وجود آمد و تاکنون که 27 سال از آن زمان می‌گذرد، نقش «قلقلی» را بازی می‌کنم.

اگر اشتباه نکنم «بازی، شادی، تماشا» را با «مجید قناد» اجرا کردید؟

بله، ابتدا با او شروع کردم.

چه حسی داشتید و در نخستین اجرا عکس العمل بچه ها را چگونه دیدید؟

خیلی خوب بود، بچه ها از راه دور انگشت هایشان را تکان می‌دادند و من از دور به آن ها می‌خندیدم و آن ها خیلی لذت می‌بردند. بچه های آن دوره اکنون همگی بزرگ شده اند. آن دوره ارتباط خوبی برقرار کردند و اکنون هم بچه های آن ها ارتباط خوبی برقرار می‌کنند که برایم افتخار بزرگی است.

اگر مرحوم «فریماه فرهی» نبود مسیر بازیگری تان عوض می‌شد؟

بله، به طور قطع همین طور بود و مسیر زندگی ام تغییر می‌کرد. نمی‌دانم چه اتفاقی می‌افتاد. اما اکنون در وادی بازیگری افتاده و با استادان بسیاری آشنا شده ام و سعی می‌کنم خود را بعد از 27 سال به روز کنم. کلاس ها و دوره های دوبلاژ مختلفی را گذراندم و اکنون کار جدیدی برای شبکه آموزش به نام «گل آموز» انجام می‌دهم و به جای یک مداد صحبت می‌کنم.

چه قدر شخصیت «شهرام لاسمی» به «قلقلی» شباهت دارد؟

خیلی زیاد، خیلی از دوستان به من می‌گویند که چه قدر خوب و جوان مانده ام و این به خاطر زنده نگه داشتن کودک درونم است و در این زمینه موفق بودم. ارتباط بین «شهرام لاسمی» و «قلقلی» برقرار است؛ یعنی یکی هستیم.

رمز ماندگاری و موفقیت

فکر می‌کنید چه قدر توانسته اید با دنیای کودکان که مخاطبانتان هستند، ارتباط برقرار کنید؟

خیلی ارتباط برقرار کرده ام. می‌دانید که بازیگران بسیاری آمدند و رفتند و همه آن ها ماندگار نبودند. معتقدم رمز ماندگاری و موفقیتم ارتباط برقرار کردن با کودکان است و بچه ها همچنان «قلقلی» را دوست خود می‌دانند و به من اعتماد دارند.

خانواده تان چه عکس العملی درباره «قلقلی» دارند؟

آن قدر ارتباط خوبی بین بچه ها برقرار شد که دخترم وقتی کوچک بود به من می‌گفت «بابا قلقلی»!

«قلقلی» شخصیتی دوست داشتنی است و بدون کلام و با انجام حرکات، پیام خود را به بچه ها انتقال می‌دهد؛ چگونه توانستید بدون این که حتی یک کلمه صحبت کنید روی آنتن دوام بیاورید؟

معتقدم خیلی سخن گفتن کارایی ندارد. یک جاهایی است که شاید لازم باشد با صورتت با طرف مقابل صحبت کنی، شاید اگر بخواهید فرزند خود را تربیت کنید و به او جلوی مهمان بگویید این کار را انجام بدهد و آن کار را انجام ندهد تأثیری را که با صورت و اشاره انجام می‌دهید نداشته باشد و این به طور دقیق در کار من اجرا می‌شود، بچه ها خیلی وقت ها چیزی را که می‌بینند زودتر درک می‌کنند تا زمانی که آن را می‌شنوند. پیشنهاد بی کلام بودن «قلقلی» را «فریماه فرهی» به من داد.

و چرا نخواستید هیچ زمان صحبت کنید؟

به دلیل علاقه ای که نسبت به شخصیت «قلقلی» داشتم این شرایط را پذیرفتم. خیلی ها به من گفتند که کلیشه می‌شوم و تیپ های جدید بگیرم و از بازیگران دیگر شخصیت های مختلف را بردارم اما گفتم که می‌خواهم با «قلقلی» و بی کلام بودنش ماندگار شوم. اکنون موفق هستم اما به لحاظ شرایط اجتماعی و کاری برایم به صرفه نبود چرا که خیلی از موقعیت های خوب سینمایی را که قرار بود در آن ها بازی کنم و حرف بزنم از دست دادم، اما تحمل کردم و سختی ها را پذیرفتم تا «قلقلی» ماندگار شود. امیدوارم خداوند شرایط خوبی را برایم فراهم کند.

سؤال بعدی ام درباره این مسئله است که چرا کمتر در سینما حضور دارید؟ در حال حاضر پای بچه های فیتیله هم به سینما باز شده است.

خودم خیلی علاقه مندم در سینما کار کنم اما متأسفانه اکنون شرایط سینما به لحاظ مالی مناسب نیست. اواخر سال گذشته با چند دوست معروف سینمایی ام نشستی داشتیم و به این نتیجه رسیدیم که با شرایط کنونی هزینه زیادی برای ساخت فیلم باید صرف شود، در صورتی که نمی‌دانیم بازده آن چگونه است و آیا هزینه کل فیلم درمی‌آید یا نه؟ به همین دلیل صبر کردیم تا ببینیم در آینده چه اتفاقی می‌افتد. خودم خیلی تمایل دارم که «قلقلی» را روی پرده سینما ببینم و اگر سرمایه داشتم به طور حتم این کار را می‌کردم.

بچه ها می‌پرسند مگر شما حرف می‌زنید؟!

وقتی اجرای برنامه به پایان می‌رسد برخورد بچه ها با شما چگونه است؟

تا جایی که بتوانم سعی می‌کنم جلوی بچه ها صحبت نکنم تا آن فضا شکسته نشود مگر این که برای هماهنگی و برنامه ریزی کار صحبت کنم که بچه ها تعجب می‌کنند و می‌پرسند که شما حرف می‌زنید؟

برایشان توضیح می‌دهم کاری که می‌بینید یک نمایش است وگرنه من هم انسان هستم و مانند دیگر انسان ها صحبت می‌کنم ولی شخصیت «قلقلی» را دوست دارم و آن ها را متقاعد می‌کنم تا همچنان بیننده برنامه ام بمانند.

در بحث آموزشی سوژه ها از کجا می‌آید؟

در حال حاضر برنامه ای به نام «اتل، متل، تماشا» را برای شبکه دوم سیما روی آنتن دارم که روزهای فرد ساعت 9 صبح پخش می‌شود و «سارا روستاپور» علاوه بر کارگردانی، مجری آن هم هست. این برنامه آموزشی، مهدکودکی مجازی است، برای بچه هایی که مهدکودک ندارند.

کتاب قصه های «قلقلی» چه زمانی منتشر می‌شود؟

قرار است یک سری قصه ها منتشر شود و اکنون 5 جلد قصه آماده است. اجازه بدهید درباره کتاب ها توضیح ندهم. تلاش می‌کنیم تا زمان برگزاری نمایشگاه کتاب به چاپ برسد.

اگر روزی بخواهید از «قلقلی» خداحافظی کنید، چه احساسی خواهید داشت؟

** خیلی برایم سخت است مگر این که شرایط جدیدی برایم به وجود آید که بتوانم عادت کنم چون در غیر این صورت از لحاظ روحی ضربه می‌خورم.

شغل دیگری ندارم

آیا غیر از بازیگری با توجه به مقوله دستمزد و امرار معاش شغل دیگری هم دارید؟

خیر؛ متأسفانه شغل دیگری ندارم. البته علاوه بر تلویزیون اگر برای اجراهای ملی، مذهبی، مناسبتی، جشن های فرهنگی و اعیاد از من دعوت کنند، می‌روم که تعدادشان خیلی کم و به اندازه انگشتان یک دست شده است. امسال صحبت هایی شده که قرار است اردیبهشت در خدمت مردم خوب خراسان باشم. 17 سال است که بیمه خانه سینما هم هستم اما با توجه به تعطیلی خانه سینما نمی‌دانم چه اتفاقی می‌افتد.