باران تابستانی هوا را شست، از گرد و خاک کم کرد، دما را پایین کشید، کولرها خاموش شد، مصرف انرژی به حداقل خود در فصل گرما رسید، گیلان سیل آمد، تهران آبگرفته شد، همه جوگیر و خوشحال شدند. اما فقط همه شهرنشینان این حس را داشتند. کشاورزان اصلا حس خوبی به این باران ندارند. زراعت آنها روی زمین تفدیده است و باید آمده شود برای برداشت. پس لعنت می فرستند بر این باران بی موقع.
باران از کجا آمد؟
سازمان هواشناسی از هفته گذشته، پیش بینی این باران را کرده بود و البته دو روز پیش از بارندگی هم هشدار سیلاب داد.
پرویز رضازاده، مشاور رییس سازمان هواشناسی می گوید این باران ترکیبی بود از موج مدیترانه ای و موج باران زایی که از اروپا به ایران رسید: "این بارندگی ها ترکیب موجی از مدیترانه و اروپا بود که از شمال غرب وارد ایران شده. مسیر حرکت این موج طوری بود که هم استان های شمال البرز و هم استان های جنوب البرز را تحت تاثیر قرار داد."
باران از آذربایجان غربی و شرقی و اردبیل به زنجان، قزوین، گیلان، مازندران، تهران، گلستان و حتی سمنان رسید و خراسن شمالی و بخشی ار خراسان رضوی را هم نم دار کرد.
به گفته رضازاده، این بارندگی ها، چندان طبیعی نیستند، اما تجربه شده اند: "اینکه هر سال بخواهیم این بارندگی ها داشته باشیم، غیر طبیعی است. درواقع ما هر سال لزوما در تیر و مردادد بارندگی نداریم. اما سال هایی بوده که در تیر و مرداد بارندگی داشتیم و حتی به سیلاب هم منجر شده."
او می گوید اوایل هفته آینده هم الگوی باران زایی به سمت ایران می آید، اما به شدت توده باران زایی که 25 و 26 تیرماه تجربه شد، نیست.
این باران بد بود
بارانی که آمد و همه تهرانی ها را خوشحال کرد، اما بی موقع بود. پروفسور پرویز کردوانی، جغرافیدان برجسته ایرانی می گوید هیچ کشاورزی در تیر و مرداد آرزوی باران ندارد.
او می گوید: "الان در تمام ایران باران بیاید ضرر است. چون کشاورزان، زراعت تابستانه دارند و با این باران خراب می شود. تنها جایی از ایران که باران را حالا دوست دارند، در لارستان است که دراین فصل، عصرها باران های 40 روزه دارند و به همین خاطر صیفی جات می کارند. در همین 40 روز هم محصول بار می دهد."
به گفته او در گیلان و مازندران هم این باران ضرر است: "در آذربایجان و گیلان و مازندران هم نیابد باران بیاید. از 10 روز دیگر مازندرانی ها می خواهند برنج برداشت کنند، خدا خدا می کنند باران نیاید. اگر بارندگی باشد، همه محصول خراب می شود. از حالا تا مرداد ماه."
گرد و خاک، باعث بارندگی شد؟
در یک ماه گذشته هربار تهران با گرد و خاک دست و پنجه نرم کرده، بلافاصله بارانی آمده است و هوا پاکیزه شده. پروفسور کردوانی می گوید این باران کاری به گرد و غبار ندارد، هرچند اگر شدت باران کم بود، باران اسیدی تهرانی ها را بیچاره می کرد: "درست است که گرد و غبار بارندگی را بیشتر می کند، اما این برای منطقه استوا است که یک مکانیزم دارد.؛ در نتیجه ذرات ریز و گردو غباری که می رود بالا، کانی هم سرد می شود و ایجاد بارندگی می کند. به این می گویند هسته تراکم."
او البته می گوید که گرد و خاک باعث می شود میزان بارندگی در مناطق مختلف تهران متغیر باشد: "تهران سه ایستگاه دارد. مهرآباداز همه کمتر است. بارندگی تهران گفته می شود بین 230 تا 240 میلی لیتر باران دارد. فرودگاه مهرآباد 1100 متر ارتفاع دارد. تجریش هم دارد که خیلی بیشتر است. بیشترین میزان بارندگی در تهران، در تهرانپارس اتفاق می افتد. این را مردم نمی دانند. ما همش فرودگاه مهرآباد را سند قرار می دهیم و گزارش می دهیم، در حالی که تهرانپارس باید گزارش شود. گرد و غباری که از خوزستان می آید، می تواند خیلی به بارندگی کمک کند. . همین گرد و غباری که جلوی چراغ ماشین می بینید، از لحاظ بارندگی نعمت خیلی بزرگی است. بیشترین بارندگی باید در مرکز شهر اتفاق بیفتد، مثل میدان امام، چون اینجا شلوغ تر است و گردو غبارش بیشتر است. اما چون تهران باد جنوب غربی دارد؛ از غرب می آید و این گردو غبار را می برد طرف تهرانپارس و تبدیل می شود به باران و می ریزد.