محققان بالاخره موفق شدند عامل ایجاد بیماری مرموزی را که باعث میشود مارها بدن خود را گره زده، به جای نامعلومی چشم بدوزند و آنقدر غذا نخورند تا تلف شوند، کشف کردهاند. عامل این بیماری کشنده ویروسی شبیه به ابولا است که احتمالا قدمتی 35میلیون ساله دارد.
به گزارش نیوساینتیست، این بیماری که به IBD یا بیماری که همه بدن را در برمیگیرد، موسوم است اولینبار در سال 1980 / 1359 در مارها مخصوصا نمونههایی از پیتون و بوآ شناسایی شده است.
اغلب مارهایی که دچار این بیماری میشوند رفتارهای غیرعادی و عجیبی از خود نشان میدهند. به عنوان مثال دائم رو به بالا خیره شدهاند و سر خود را مانند فردی که مست است، به چپ و راست تکان میدهند، آنها اغلب تمایلی به غذا خوردن ندارند و در صورتی که چیزی بخورند، آنرا برمیگردانند. این مارها در برابر بیماریهای ثانوی نیز ضعیف هستند و ممکن است دچار عفونتهای دهانی باکتریایی شوند.
مارک ستنگلین، بیوشیمیست دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو که یکی از همکاران این تحقیق بوده، میگوید: «مارها در نتیجه این بیماری ضعیف و ضعیفتر شده و در نهایت از بین میروند. محققان بسیاری به ویروسی بودن این بیماری مشکوک بودند؛ اما تا به حال امکان اثبات آن وجود نداشت. ما میدانستیم که این بیماری میتواند به مارهای دیگر منتقل شود و مانند بسیاری از بیماریهای ویروسی که میشناسیم به وسیله ساخت پروتئین در سلولها علائم خود را نشان میدهد».
رمزگشایی ژنتیکی ویروس
ستنگلین و همکارانش با آغاز شیوع این بیماری در مارها محتوای ژنتیکی مارهایی را که به این عامل ناشناخته آلوده شده بودند، بررسی کردند و علاوه بر ژنوم شناخته شده این خزندگان با ماده ژنتیکی مواجه شدند که به یک ویروس ناشناخته متعلق بود.
این ویروس ناشناخته شباهت بسیاری به گروهی از ویروسها داشت که آرناویروس نامیده میشوند و اغلب قربانیان آنها را پستانداران و جوندگان تشکیل میدهند؛ با این حال این ویروس تازه در هیچیک از دو گروه شناخته شده از آرناویروسها جا نمیگرفت.
از سوی دیگر یکی از ژنهای شناختهشده در این ویروس میتوانست با ژنی که پیش از این در ابولا که به گروهی دیگر از ویروسها موسوم به فیلوویروس ها تعلق دارد، مرتبط باشد. میدانیم که ابولا یکی از واگیرترین و مرگبارترین ویروسهای جهان است که انسان را آلوده میکند.
محققان میگویند این حقیقت که ویروس ناشناخته جدید ترکیبی از خصوصیات دو گروه کاملا متفاوت ویروسی را از خود نشان میدهد، میتواند به این دلیل باشد که از ظهور آن دهها میلیون سال میگذرد. اگر این فرضیه درست باشد با ویروسی مواجه هستیم که حداقل عمری 35میلیون ساله دارد.
به گفته اعضای گروه احتمال دیگری نیز وجود دارد و این ویروس میتواند در نتیجه ادغام این دو گروه ویروس ایجاد شده باشد.
دیوید ساندرز، محقق دانشگاه پوردو در ایندیانا که دارد روی ویروس ابولا کار میکند، این کشف جدید را حیرتانگیز توصیف میکند؛ اما معتقد است کشف یک ویروس ناشناخته با گذشتهای مبهم نمیتواند کمکی به شناخت بهتر ابولا بکند.
ستنگلین میگوید: «هنوز درمانی برای این ویروس مرگبار وجود ندارد؛ اما تلاش ما به زودی به ساخت تستهای ژنتیکی منجر خواهد شد که به مسئولان باغوحشها کمک میکند پیش از پذیرش مارهای جدید آنها را از لحاظ آلودگی به IBD بررسی کنند و جلوی شیوع ناگهانی این بیماری مرگبار را در میان گونههای مختف مارها بگیرند».