سیر تا پیاز پرونده مینو خالقی، از تایید صلاحیت پیش از انتخابات تا ابطال آرا پس از انتخابات

نتایج انتخابات مجلس دهم حاکی از آن بود که مینو خالقی نامزد  30 ساله دهمین دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی با کسب ۱۹۳ هزار و ۳۹۹ راي توانسته است منتخب سوم مردم اصفهان برای حضور در مجلس آتي شود. منتخبی که شورای نگهبان صلاحیتش را پیش از برگزاری انتخابات تایید و مردم شهر نیز به او رای داده بودند؛ تا روز چهارم فروردین یکی از 5 نماینده راه یافته به مجلس دهم بود.

اما در اين روز خبری در رسانه‌ها منتشر شد مبنی بر ابطال آرای مینو خالقی منتخب مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی! خبری که در ابتدا به شایعه بیشتر شباهت داشت تا حقیقت. رسول زرگر استاندار اصفهان در نشست خبری خود گفته بود: طبق اطلاعیه شورای نگهبان، صحت آرای منتخبان اول، دوم، چهارم و پنجم مورد تایید است، اما آراي نفر سوم باطل و انتخابات اصفهان به میان دوره‌ای منتقل شده است  

شایعه ای در کار نبود و بعد از اعلام این موضوع توسط استاندار، سیامک ره پیک سخنگوی هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شورای نگهبان نیز در مورد ابطال  آرای مینو خالقی بیان کرد: این فرد رد صلاحیت نشده است، بلکه آرای وی از طرف شورای نگهبان ابطال شده است و انتخابات مجلس در اصفهان برای انتخاب جایگزین این فرد به انتخابات میان دوره‌ای انتقال یافت. ره پیک اما در میان صحبت های خود اشاره ای به دلیل این ابطال نکرد. حالا دیگر همه چیز رنگ و بوی واقعیت به خود گرفت. آرای مینو خالقی باطل شده بود و هیچ کس نمی دانست به چه علت.

استمداد خالقي از امام زمان و رهبری 

بعد از سخنان ره پیک، مینو خالقی در کانال تلگرامی خود در بیانیه ای از امام زمان و رهبری برای استیفای حقش یاری طلبیید. در بخشی از این بیانیه آمده است: امروز همانند روزهای گذشته و در شروع اولین روز کاری فروردین ماه به دنبال استیفای حقوق خود و مردمی که مرا منتخب خود دانسته‌اند، از طرق قانونی و حقوقی هستم. من مینو خالقی، دختر سی ساله وطن که با هزاران امید و آرزو برای سازندگی کشورم وارد این عرصه شده‌ام، هر روز و همیشه به رحمت بی‌کران عزت‌دهنده واقعی که همانا آفریدگار یکایک ماست امیدوارم و در این مسیر خطیر احقاق حقوق، از مقام بلند مرتبه حضرت پروردگار، آقا امام زمان (عج) و رهبر معظم و عالیقدر نظام جمهوری اسلامی ایران، کمک و یاری می‌طلبم. او در  این بیانیه خودش را فرزند نظام که مورد تایید شورای نگهبان واقع شده است برشمرد.

اختلاف نظر شورای نگهبان و مسئولان وزارت کشور: استنباط‌ها متفاوت است؟

اگرچه وزارت کشور تا پايان نخستين هفته از نوروز در قبال اين موضوع سکوت کرده بود اما حسینعلی امیری  قائم مقام وزیر کشور در حاشيه مراسم ترحيم مادرهمسر رئيس جمهور، در پاسخ به علت ابطال آرای مینو خالقی گفت: دلیل این موضوع را از شورای نگهبان بپرسید. استنباط ما با شورای نگهبان در خصوص ابطال آرای منتخب سوم اصفهان متفاوت است.

محمد حسین مقیمی قائم مقام وزیر کشور در امور سیاسی، نیز در رابطه با قضیه ابطال آراء در اصفهان گفت: نظر شورای نگهبان و حوزه سیاسی وزارت کشور درباره انتخابات اصفهان از منظر حقوقی متفاوت است.  وی در روزهاي بعد اما موضع شفاف تری اتخاذ کرد و در مورد اختیار تصمیم گیری برای اعتبار نامه منتخبان مجلس دهم اظهار کرد: ما معتقدیم که طبق فصل سوم ماده ۵۲، شورای نگهبان در مورد همه داوطلبان نظر نهایی خود را داده است و اگر پس از انتخابات در مورد صلاحیت فردی بحثی وجود دارد مجلس باید در تایید اعتبارنامه این داوطلب اعمال نظر کند، نه شورای نگهبان.

همچنین محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت در نخستین نشست خبری خود در سال 95 در پاسخ به سوالي درباره رد صلاحيت مینو خالقی منتخب سوم اصفهان در انتخابات مجلس دهم گفت: وزارت کشور نظرات خود را به صورت مکتوب و مستدل در جلساتی به شورای نگهبان ارائه داده و معتقد است اگر موضوعی باشد، باید در مرحله بررسی اعتبار نامه در مجلس پیگیری شود.

نجات الله ابراهیمیان سخنگوی شورای نگهبان اما ابطال آرای نامزد منتخب اصفهان را به دلیل عدم صلاحیت و بنابر تفسیر و برداشت از قانون طبق نظر اعضای شورای نگهبان، اقدامی قانونی و امکان پذیر دانست.

موافقان و مخالفان، واکنش‌‌ها به ابطال آرای منتخب سوم اصفهان

ابهام در مورد رد صلاحیت یا ابطال آرای مینو خالقی همچنان ادامه داشت و خود او نیز ترجیح داد در این میان سکوت پیشه کند. این اتفاق اما با واکنش هایی از سوی چهره های سیاسی و حقوقی مواجه شد. علی مطهری نماینده منتخب مجلس دهم بررسی و تصمیم گیری در مورد اعتبارنامه افراد را وظیفه مجلس برشمرد و در این رابطه گفت: این موضوع باید به نظر مجلس در بررسی اعتبارنامه ها موکول می‌شد و این کار شاید بهتر بود. ضمن اینکه اتهاماتی که ارائه دادند محکم نیست. نظیر اینکه ایشان در خارج از کشور با مردی مصافحه کرده هم خیلی قابل اثبات نیست ضمن اینکه دست دادن در صورتی که با دستکش باشد بلااشکال است.

حجت الاسلام موسوی لاری وزیر کشور دوره اصلاحات نیز ابطال آرای یک منتخب در حوزه‌ای که پنج نامزد دیگر هم نامشان در یک برگه رأی نوشته شده است را غیر ممکن خواند و افزود: اصلا بحث فراتر از موضوع خانم خالقی است. موضوع این است که بعد از برگزاری انتخابات نمی‌شود آرای فردی را باطل کرد. روی حرف ما فقط خانم خالقی نیست که بخواهد وارد مجلس بشود یا نشود. حرف ما درباره این روند از منظر قانون است؛ بنابراین باید وزارت کشور به وظیفه قانونی خود عمل کند و اعتبارنامه این خانم را به مجلس بفرستد و بگذارد که همه چیز مسیر قانونی خود را طی کند

همچنین سیدعلی نکویی رییس شورای هماهنگی جبهه اصلاحات استان اصفهان از تنظیم و ارسال دو نامه به شخص رییس جمهور برای ورود به چالش انتخاباتی در اصفهان خبر داد و تاکید کرد: شورای هماهنگی جبهه اصلاحات استان اصفهان از رای صادره برای منتخب سوم اصفهان بی‌اطلاع است، اما بر اساس بیانیه‌های ایشان کلیه اتهامات وارد به خود را رد کرده و پیگیر اعتراض خود از مراجع قانونی است.

بهمن کشاورز رییس اتحادیه سراسری کانون وکلای دادگستری منتفی شدن انتخاب مینو خالقی را دارای ابهام دانست و در این مورد گفت: وقتی نماینده‌ای عملا انتخاب شده و مردم به او رای داده‌ باشند سلب عنوان نمایندگی از او کاری دشوارتر و مهم‌تر است. آنچه در قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس شورای اسلامی آمده است موید آن است که مقوله «ابطال» صرفا درخصوص کل انتخابات یک حوزه انتخابیه یا شعبی که در سرنوشت انتخابات تاثیر تعیین کننده دارند و یا برگ رای مطرح است اما درخصوص کل آراء یک داوطلب خاص مطرح نشده است.

محمود صادقی نماینده منتخب مردم تهران نیز در تحلیل خود ابطال آرای یک منتخب پس از انتخابات را به لحاظ قانونی داراي ایراد خواند و افزود: در خود قانون انتخابات تبصره 3 ماده 52 گفته شده است که شورای نگهبان بعد از دوره قانونی بیست روزه نظر قطعی و نهایی خود را در خصوص تایید یا رد صلاحیت کاندیداها به وزارت کشور اعلام خواهد کرد. تفسیر آن این است که اینطور نیست که مهلت نظارت شورای نگهبان نامحدود باشد. از طرفی  بر اساس این نظر انتخابات صورت گرفته و  اگر الان ایرادی وجود دارد، ولو نسبت به صلاحیت یک فرد، دیگر ماموریت شورای نگهبان خاتمه یافته است.

اعتراضات به مجلس نیز کشیده شد و کمال‌الدین پیرموذن نماینده اصلاح طلب مجلس پشت تریبون ناطقين با انتقاد از ابطال آرای خالقی گفت: از آن جا که امروز زنان ایرانی بیش از پیش با آشنایی با حقوق و داشتن تحصیلات عالیه و تجربه طالب مشارکت وسیع اجتماعی هستند، با بی توجهی و بی مهری به حق انتخاب شهروندان اصفهانی با روش غیر قانونی حق نمایندگی خانم مینو خالقی را از وی سلب نکنید.

در این میان نیز، بودند افرادی که از اقدام شورای نگهبان دفاع کردند، حجت الاسلام موسی قربانی عضو هیات نظارت بر انتخابات تهران اما، ابطال آرای مینو خالقی توسط شورای نگهبان را به جهت استصوابی بودن نظارت این شورا، اقدامی قانونی برشمرد. وی همچنین تاکید کرد که بر اساس آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، این مجلس در اموري تصمیم گیری می کند که از دید شورای نگهبان دور افتاده باشد و در اين مورد هم وقتي شوراي نگهبان يک نامزد را رد صلاحيت کرده باشد، ديگر کار به بررسي اعتبار نامه وي در مجلس نمي رسد.

حجت الاسلام حسین ابراهیمی عضو هيات نظارت بر انتخابات تهران نیز در گفت و گو با خبرآنلاین در خصوص ماجرای پیش آمده بر سر آراء مینو خالقی، منتخب سوم اصفهان توسط شورای نگهبان گفت: براساس قانون، شورای نگهبان در تمام مراحل انتخابات حق نظارت استصوابی دارد، یعنی در هر مرحله‌ای از انتخابات این شورا می‌تواند افرادی که تایید صلاحیت شدند را مجددا ردصلاحیت کند.

ابهام‌ها در مورد علت ابطال آرای مینو خالقی

علت رد یا ابطال آرای نماینده منتخب سوم مردم اصفهان، همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد و با حواشی متعددی همراه است. برخی پخش شدن عکس های شخصی و خانوادگی وی در فضای مجازی و در اختیار قرار گرفتن آن ها توسط شورای نگهبان را علت رد صلاحیت خالقی می دانند.

سید علی نکویی رییس شورای هماهنگی جبهه اصلاحات استان اصفهان در این رابطه می‌گوید: ازنظر اخلاق دینی سرک کشیدن به زندگی خصوصی و واکاوی آلبوم‌های خانوادگی افراد کار درستی نیست و در این مورد خود شخص باید پاسخگو باشد. گفته می‌شود فردی از کاندیداهای جناح رقیب با ارتباطاتی که چیستی و چگونگی آنها معلوم نیست اسناد و مدارکی علیه خانم خالقی به شورای نگهبان تسلیم کرده و این اسناد اکنون محل استناد این شورا برای ابطال آرای منتخب سوم شهرستان اصفهان شده است. وی در واکنش به این شائبه که شخص منتخب سوم مستندات شورای نگهبان علیه خود را تایید کرده است، افزود: بر اساس شنیده‌ها خانم خالقی در واکنش به اسناد و مدارکی که شورای نگهبان بر اساس آنها آرای او را باطل اعلام کرده با استناد به فرموده امام خمینی (ره) از عبارت " میزان حال مردم است" استفاده کرده و شورای نگهبان نیز از این جمله این‌گونه استنباط کرده است که خانم خالقی وجود این اسناد را تایید کرده و به این ترتیب حکم خود را به صورت رسمی و رسانه‌ای به اطلاع عموم رسانده است.

اما حجت السلام حسین ابراهیمی نیز در گفت و گو با خبرآنلاین تاکید کرد علت اینگونه ردصلاحیت‌ها نباید رسانه‌ای شود چرا که این موضوعات با حیثیت و آبروی افراد سروکار دارد، شورای نگهبان در جهت حفظ حیثیت افراد نمی تواند علت را رسانه‌ای کند. چون ممکن است صلاحیت فرد برای مجلس رد شده باشد و مانعی برای حضور او در دیگر مناصب وجود نداشته باشد. اگر قرار باشد دلیل این موضوعات بیان شود، سرمایه و آبروی فرد به باد فنا می‌رود.

روزنامه وقایع اتفاقیه در شماره روز دوشنبه مورخ 95/1/16 گزارشی منتشر کرد با تیتر "روایت رد صلاحیت جنجالی". در این گزارش، رد صلاحیت مینو خالقی را دو مرحله ای، یکبار قبل و یکبار بعد از انتخابات برشمرد. در مرحله اول خالقی در ابتدا از طرف هیئت نظارت رد‌صلاحیت شده بوده است و به دلیل نزدیکی و رفاقت دیرینه‌ای که پدر او -که به گفته نکويي در ادوار قبل عضو هيات نظارت اصفهان بوده- با احمد سالک، نماینده فعلی مجلس داشته است، با وساطت آنها شورای نگهبان خانم خالقی را تأیید صلاحیت می کند.

اين روزنامه در ادامه نوشته بود «همسر یکی از مقامات شهری اصفهان که در انتخابات هزینه بسیار زیادی خرج کرده و شائبه تخلفات گسترده ای در مورد او وجود داشت و همچنین فیلم تخلفاتش در اختیار نهادهای مربوطه است، وقتی متوجه می‌شود که قرار است آرای وی در برخی صندوق ها ابطال شود و ممکن است وی رأی نیاورد و مینو خالقی که با اختلاف کمی از فرد مورد نظر رأی آوره است در لیست بماند، موضوع سفر چین و عکس‌های مربوط به سفر مینوخالقی را منتشر می‌کند».

این اظهارات در همان روز قویا از سوی مینو خالقی تکذیب گردید. وی در واکنش به این اظهارات در یادداشتی در کانال تلگرامی خود مطلب منتشر شده در روزنامه وقایع اتفاقيه را نه تنها کذب، بلکه عجیب و مضحک برشمرد و نوشت: این مطلب به هیچ وجه هیچ ارتباطی با اینجانب نداشته و محتوای آن بسیار از حقیقت به دور است و اینگونه اظهارات از طرف هر کس که باشد مغرضانه بوده و با نیت تخریب و سنگ اندازی در مسیر حل مسأله می باشد. 

حالا باید دید در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد. آیا علت ابطال آرای مینو خالقی رسانه ای می شود تا مردمی که پای صندوق ها رفتند و به او رای دادند؛ نسبت به مطالبه خود پاسخی دریافت کنند؟ آیا اعتبار نامه او برای بررسی به مجلس فرستاده می شود؟ دولت در این مورد واکنشي خواهد داشت؟ خود مینو خالقی چطور؟ سکوتش را خواهد شکست و علت ابطال آرای خود که مقیمی پیش از این گفته بود به وی ابلاغ شده است را رسانه ای می کند؟ باید منتظر ماند و ديد.