تحریم ایران از سوی انجمن جهانی موبایل

انجمن جهانی موبایل هم ایران را تحریم کرد. پس از آن‌که کمپانی آمریکایی اپل برای حذف برنامه‌های ایرانی از فروشگاهش پیشقدم شد، گوگل هم به سراغ کاربران ایرانی آمد و برخی برنامه‌های مورد نیازشان را از پلی‌استور حذف کرد.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند، این ماجرا به همین جا ختم نشد و اپراتورهای تلفن همراه دیروز خبر دادند که انجمن جهانی موبایل هم دسترسی مستقیم به خدماتش را برای ایرانی‌ها قطع کرده است. این سلسله تحریم ایرانی‌ها از خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات حواشی متفاوتی به دنبال داشته است؛ از کمپین تحریم گوشی‌های اپل که ایرانی‌ها در شبکه‌های مجازی به راه انداختند تا خط و نشان محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات برای اپل. آذری جهرمی گفته بود از اپل شکایت می‌کنند و البته از قول رایزنی محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه هم خبر داده بود. حالا انجمن جهانی موبایل هم ایران را تحریم کرده است و نخستین نتیجه آن این است که ایران دیگر نمی‌تواند در یکی از بزرگترین نمایشگاه‌های موبایل جهان یعنی رویداد بارسلون شرکت کند. با وجود این شنیده‌ها حاکی از آن است که مدیران فناوری اطلاعات ایران در حال مذاکره برای حل این مشکلات هستند. کیوان نقره‌کار، تحلیلگر آی.تی و مشاور توسعه و فرهنگ‌سازی پروژه‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات  می‌گوید: امکان پیگیری قضائی تحریم کاربران ایرانی از سوی اپل، گوگل و اتحادیه جهانی موبایل وجود ندارد و بهتر است مذاکره در فضای دوستانه دنبال شود؛ زیرا این تحریم‌ها علاوه بر این‌که می‌تواند بر سرمایه‌گذاری‌های خارجی در حوزه فناوری اطلاعات ایران تأثیر منفی بگذارد، کسب‌و‌کارهای ایرانی در فضای مجازی را بشدت متأثر می‌کند.

انجمن جهانی موبایل (GSMA) هم ایران را تحریم کرد. اپراتورهای تلفن همراه دیروز اطلاع دادند که انجمن جهانی موبایل ارایه خدمات مستقیم به ایرانی‌ها را قطع کرده است. این موضوع در حالی رخ می‌دهد که این نهاد بین‌المللی هنوز هیچ توضیحی برای این اقدام خود نداده است. این انجمن هماهنگی‌های بین‌المللی در حوزه موبایل را انجام می‌دهد. یکی از خدمات GSMA تعیین ساختار شناسه جهانی تجهیزات موبایل IMEI مخفف International Mobile Equipment Identity است.

IMEI یک شماره منحصربه‌فرد برای هر گوشی موبایل است که از چندین جزء تشکیل شده و هر جزء نشان‌دهنده اطلاعاتی ازجمله کشور سازنده، کمپانی سازنده و مدل است. این کد کاربردهای مختلفی دارد و این امکان را به اپراتورهای تلفن همراه می‌دهد که هر دستگاه موبایل را به سادگی در شبکه موبایل شناسایی کند. کشورهایی که به صورت مستقیم با GSMA ارتباط دارند، لیست به‌روز IMEI‌ها را از این مرجع جهانی دریافت می‌کنند.

البته با این اقدام انجمن جهانی موبایل نمایندگان ایران دیگر نمی‌توانند در کنگره جهانی موبایل در بارسلون شرکت کنند. کنگره جهانی موبایل بارسلون یکی از بزرگترین نمایشگاه‌های صنعت موبایل دنیا است که توسط انجمن جهانی موبایل برگزار می‌شود. ‌سال پیش محمود واعظی، وزیر وقت ارتباطات و فناوری اطلاعات به دعوت رسمی مدیر کنگره جهانی موبایل (GSMA)در این کنگره شرکت کرده بود.

گر چه شنیده‌های خبرنگاران حاکی از آن است که مذاکرات برای حل این تحریم‌ها ادامه دارد اما هنوز مشخص نیست که این مذاکرات تا چه اندازه موثر واقع شوند و آیا سلسله تحریم کاربران ایران از خدمات برندهای بزرگ فناوری اطلاعات و ارتباطات ادامه‌دار خواهد بود یا نه؟

امکان پیگیری حقوقی نداریم

کیوان نقره‌کار، تحلیلگر آی.تی درباره امکان پیگیری حقوقی تحریم کاربران ایرانی می‌گوید این امکان وجود ندارد. او در این‌باره توضیح می‌دهد: شرکت‌های اپل و گوگل شرکت‌های خصوصی هستند و در صورتی که با اپلیکیشن‌های ایرانی تفاهمنامه یا قراردادی برای ارایه خدمات نداشته باشند یا تعهدی به ایرانی‌ها نداده باشند، امکان پیگیری حقوقی شکایت از آنها وجود ندارد.

نقره‌کار ادامه می‌دهد: این‌که اپل در بازار ایران سهم ١١‌درصدی دارد و موظف است به کاربران ایرانی خدمات ارایه دهد، چنین چیزی نیست؛ زیرا آنها نه در ایران نمایندگی دارند و نه تعهدی برای ارایه خدمات به ایرانی‌ها قایل شده‌اند بنابراین خیلی راحت می‌توانند از بازار ایران چشم‌پوشی کنند.

او تأکید می‌کند: شرکت‌های تجاری در بعد اپل و گوگل معمولا در قبال این تحریم‌ها و کاربرانش در ایران حساب و کتاب دارند که چه چیزی از دست می‌دهند و چه دریافت می‌کنند؟ این‌که اپل یا گوگل کاربران ایرانی را تحریم کرده حتما به این نتیجه رسیده است که می‌تواند از بازار ایران چشم‌پوشی کند. بنابراین فضای مذاکره با این شرکت‌ها باید دوستانه باشد و آنها را تشویق به همکاری کند.

شرکت‌های فناوری پیشتاز تحریم‌ها

تحریم کاربران ایرانی از سوی اپل و گوگل و انجمن جهانی موبایل در شرایطی رخ می‌دهد که فعالان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در زمان تحریم‌ها نیز نسبت به سایر کمپانی‌های تجاری پیشگام تحریم شدند. نقره‌کار این موضوع را به خاصیت تجارت آی.تی و سایر کمپانی‌ها نسبت می‌دهد و می‌گوید این شرکت‌ها معمولا با بخش بزرگتری از مشتریان یعنی مردم مواجه هستند و ماهیت قراردادهای آنها ساده‌تر است و هر گونه تغییرات می‌تواند سریع‌تر آنها را متأثر کند. این در حالی است که به ‌عنوان مثال شرکت‌های نفتی با بخش محدودتری از مشتریان سر‌و‌کار داشته و مدل‌های قراردادی پیچیده‌تر و تعهدات متفاوت‌تری دارند.

حالا حذف برنامه‌های پرکاربردی مثل اسنپ و تپسی یا اسنپ‌فود و دیجی‌کالا و... برای کسب‌و‌کارهای آی.تی در ایران نگرانی ایجاد کرده است. نقره‌کار معتقد است این کسب‌و‌کارها به ‌نسبت سهم  کمپانی‌هایی مانند اپل در بازار ایران زیان می‌بینند و نیاز است که دولت تمهیدات ویژه‌ای برای حمایت از آنها چاره‌اندیشی کند.

او درباره تأثیر تحریم انجمن جهانی موبایل هم می‌گوید این مسأله تأثیر چندانی در ظاهر ندارد اما برای جلب سرمایه‌گذاری‌های خارجی در حوزه آی.تی حتما تأثیرگذار خواهد بود.

این تحریم قیمت گوشی را افزایش می‌دهد

محمدمهدی میرمهدی، رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران  با اشاره به این‌که تحریم اتحادیه جهانی موبایل از زمان جنگ ایران و عراق اعمال شد و تا زمان امضای برجام برقرار بود، می‌گوید: واقعیت این است که در حال حاضر فناوری در دنیا حرف اول را می‌زند و تنها نقطه حساسی که می‌توانند روی آن دست بگذارند، همین حوزه فناوری است که از طریق آن می‌توانند ایران را عقب نگه دارند و به کشورمان ضربه‌هایی را وارد کنند.

به گفته میرمهدی به دلیل همین موضوع است که شرکت‌های حوزه فناوری به سادگی و راحتی تحریم‌هایی را علیه ایران اعمال می‌کنند و این بار هم نوبت به انجمن جهانی موبایل رسیده که خدشه‌ای را به برجام از طریق این تحریم وارد کند.

او معتقد است تحریمی که انجمن جهانی موبایل علیه ایران اعمال کرده تأثیر چندانی بر قیمت موبایل نخواهد داشت و ممکن است حدود ١٠٠‌هزار تا ٢٠٠‌هزار تومان بر قیمت هر گوشی تأثیر بگذارد.

به گفته رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران در زمان تحریم‌های قبلی هم بعد از رونمایی از یک گوشی اپل، چند روز بعد آن گوشی وارد ایران می‌شد؛ هر چند با قیمت بالاتر. میرمهدی تأکید می‌کند که به غیر از افزایش جزیی قیمت، این تحریم‌ها نمی‌تواند محدودیت خاصی را برای ایران ایجاد کند.حالا باید منتظر ماند و دید که آیا سلسله تحریم‌های کاربران ایرانی ادامه‌دار خواهد بود یا مذاکرات مقام‌های سیاسی به جایی می‌رسد؟