4 میلیون خودروی فرسوده در خیابان‌های ایران

چندی پیش یوسف رشیدی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران اعلام کرد که هنوز خبری از طرح جامع کاهش آلودگی هوا نیست اما محمدعلی شاعری قائم مقام سازمان حفاظت محیط زیست خبر تدوین این طرح را در 8 کلان شهر می‌دهد و می‌گوید که محور اصلی طرح جامع فعلی بر ساماندهی و خروج خودروهای فرسوده است. وی ادامه می‌دهد: امیدوارم این طرح که قرار است ظرف 5 سال اجرا شود به سرنوشت طرح قبلی مبتلا نشود.

گویا طرح جامع آلودگی هوا در سازمان محیط زیست تدوین شده است؟

بله. سازمان محیط زیست برای مدیریت منابع آلاینده هوا طرح جامع آلودگی هوا را در 8 کلان شهر تهیه و به دولت جهت طی مراحل قانونی ارسال کرده است.

این شهرها کدامند؟

البرز، یزد، تهران و 5 کلان شهر دیگر.

این طرح چه تفاوتی با طرح قبلی دارد؟

طرح جامع فعلی تفاوت‌هایی با طرح جامع سابق دارد که مهمترین این تفاوت‌ها ۵ ساله شدن دوره اجرای آن است چرا که طرح جامع سابق ۱۰ ساله بود. همچنین تدوین استانداردهایی برای سوخت، و تولید خودروها در نظر گرفته شده که در طرح قبلی کمتر به آن توجه شده است. متفاوت بودن خارج کردن خودروهای فرسوده در طرح جدید و اضافه کردن چند پروژه تازه مانند ساماندهی صنایع آلاینده، توسعه فضای سبز و مدیریت عمومی در چارچوب طرح جامع می‌تواند این طرح را با طرح جامع سابق متفاوت کند.

محور اصلی در این طرح برای کاهش آلودگی‌ها چیست؟

منابع متحرک که شامل خودروها هستند، 80 درصد آلودگی هوای تهران را به خود اختصاص داده‌اند که در این ارتباط 3 مؤلفه استاندارد خودرو، خروج خودروهای فرسوده و کیفیت سوختی که در اختیار خودروها قرار می‌گیرد، در این ارتباط مهم است.

بنابراین محور اصلی طرح جامع فعلی بر ساماندهی و خروج خودروهای فرسوده است. 4 میلیون خودروی فرسوده در ایران وجود دارد که ۵۰ درصد آنها در تهران است و منبع اصلی آلودگی هوا خودروهای فرسوده هستند بر همین اساس با تامین اعتبار برای خروج خودروهای فرسوده و همکاری ستاد سوخت، برای از رده خارج کردن آنها تفاهامات انجام شده است.

پیش‌بینی‌شده در طول سه سال در تهران خودروهای فرسوده خارج و خودروهای جایگزین وارد شوند که با این کار ۸۵ درصد آلودگی هوای تهران مرتفع می‌شود.

طرح چه زمانی اجرایی خواهد شد؟

طرح جامع کاهش آلودگی هوا یک برنامه جامع است و باید به تصویب دولت برسد تا مراحل بعدی آن طی شود.

متولی اجرای آن چه نهاد یا مسئولی خواهد بود. چون یکی از ایراداتی که نسبت به طرح قبلی گرفته شد عدم اجرای آن بود؟

برنامه جامع کاهش آلودگی هوای شهر تهران در سال 1379 در هیئت دولت به تصویب رسید، در این برنامه قرار بود، طی یک دوره 10 ساله میزان آلودگی هوا به حد استانداردهای ملی تقلیل یابد. با وجود شروع مناسب این برنامه و دستیابی آن به برخی اهداف تعیین شده از جمله حذف سرب از بنزین مصرفی کشور، استقرار و ارتقای استانداردهای زیست‌محیطی در خودروهای سواری، احداث هشت مرکز مکانیزه معاینه فنی خودروهای سواری توسط شهرداری، متأسفانه روند ادامه اجرای این برنامه در سال‌های اخیر نگران‌کننده بود و حتی در بعضی موارد آن اهداف به فراموشی سپرده شد.

برنامه جامع کاهش آلودگی هوای شهر تهران در راستای اصول پایداری کیفیت هوا و راهبردهای مرتبط تبیین شد و اجرای آن به کمیته اجرایی کاهش آلودگی‌هوا سپرده شد، اما متأسفانه در سال‌های اخیر این برنامه برای کنترل کاهش آلودگی هوا در اولویت قرار نگرفت. امیدوارم این طرح به سرنوشت طرح قبلی دچار نشود.