يك ايرانی رييس اكتشافات منظومه شمسی ناسا شد / تصاویر

فیروز نادری كه در حال حاضر مدیر فرمولاسیون پروژه ها و استراتژی JPL است از نیمه ماه آگوست جای خود را به جاکوب ون‌زول خواهد داد و در سمت جدید فعالیت خواهد كرد.

وی در سمت جدید خود بر تمام ماموریت‌های اكتشافی روباتیك در حال اجرا مانند کاسینی در اطراف زحل و داون (سپیده دم) ماموریت اکتشافی سیارک وستا و همچنین ماموریت‌های آتی JPL مانند جونو به مقصد مشتری و گریل به مقصد ماه نظارت خواهد کرد. وی در عین حال مسوولیت فعالیت های JPL در حمایت از پروازهای سرنشین دار آینده ناسا را عهده‌دار خواهد بود.

چارلز الاچی، رییس JPL در معرفی نادری برای سمت جدید گفت: «فیروز، سرمایه ای بی‌مانند از تجربه را به مدیریت پروژه، برنامه و سازمان خواهد آورد که در کنار تجربه بخش مدیریتی ناسا به کمک ما می آید. در گذشته هرگاه مشكلی سازمانی داشتم، فیروز یكی از نخستین كسانی بود که به او مراجعه می کردم. 15 سال پیش از او خواستم تا برنامه سرمنشا (Origins) را شکل دهد. برنامه ای که از نظر فنی ما را در جایگاه رهبری قرار داد و هنوز هم شاهد ثمرات آن هستیم. در سال 2000 در دوره ای بحرانی در حیات برنامه اکتشاف مریخ، ناسا او را به عنوان مدیر این برنامه انتخاب کرد و او کمک کرد تا این برنامه به موفقیتی خیره کننده برای JPL و ناسا بدل شود.

شش سال پیش دوباره به سراغ او رفتم و از او خواستم تا پست جدیدی به نام مدیر فرمولاسیون را تعریف کند و او چارچوبی طراحی کرد که برای سال های پیش رو به کمک JPL خواهد آمد. چالش فعلی پیش روی ما این است که ماموریت‌های سیاره‌یی و منظومه شمسی را خلاقانه تر، ارزان تر و با دستاوردهای علمی فراوان طراحی و اداره کنیم.

به فیروز نیاز دارم تا گروهی از افراد برجسته را هدایت کند تا مطمئن شویم JPL به رهبری جهانی خود در اکتشافات منظومه شمسی ادامه خواهد داد.»

این دانشمند برجسته ایرانی هم با استقبال از مسوولیت حساس تازه خود گفته است: «ابتدای دهه پیش نوبت مریخ بود و اینک نوبت بقیه منظومه شمسی است. از چالش جدید هیجان زده ام . JPL رهبر اکتشافات منظومه شمسی است و من قصد دارم این وضع را در مقابل چالش های جدید و رقابت با دیگر سازمان های خوب این حوزه، حفظ کنم.»

دكتر فیروز نادری كه در حال حاضر به عنوان یكی از مدیران ارشد سازمان فضایی ناسا، نقشی كلیدی در تعیین راهبردها و نظارت بر كل طرح‌ها و ماموریت‌های یكی از مهمترین مراكز فضایی این سازمان بر عهده دارد، در سال 1325 در شیراز متولد شده و تحصیلات ابتدایی و متوسطه‌اش را در شیراز و تهران گذرانده است.

وی در سال 1964 به آمریكا رفته و تحصیلات كارشناسی خود را در دانشگاه ایالتی آیوا و كارشناسی ارشد و دكتری مهندسی الكترونیك را در دانشگاه كالیفرنیای جنوبی پشت سرگذاشته است.

دكتر نادری، پس از پایان تحصیل به كشور بازگشت و مدتی در مركز «سنجش از دور ایران» فعالیت كرد.

وی از حدود 32 سال پیش همكاری خود را با ناسا آغاز كرد و در این مدت مشاغل فنی و مدیریتی متعددی را در زمینه ماهواره‌های مخابراتی متحرك، رادارهای سنجش از دور، رصدخانه‌های تحقیقاتی اختر فیزیك و اكتشاف مریخ و سایر اجرام منظومه شمسی برعهده داشت.

دكتر نادری، فروردین ماه 1379 در شرایطی كه چندین ماموریت متوالی ناسا در پرتاب فضاپیما به سوی مریخ با شكست مواجه شده بود، به مدیریت برنامه‌های اكتشافات مریخ منصوب شد و توانست طی حدود چهار سال، سه ماموریت مهم از جمله پرتاب دو كاوشگر مریخ‌نورد «روح» و «فرصت» را با موفقیت اجرا كند.

این دانشمند ایرانی در پی این موفقیت درخشان در اسفند ماه 1383 به سمت معاون و مدیر ارشد برنامه‌ریزی مركز JPL (آزمایشگاه پیشرانش جت) - از مهمترین مراكز فضایی ناسا - منصوب شده و در سمت جدید به عنوان مسئول طراحی برنامه‌ها و راهبردهای مركز، تجاربش در ماموریت‌های مریخ را در مطالعه سایر بخش‌های جهان از زمین تا كهكشان‌های دور به كار بست.

وی همچنین مسئولیت طراحی چشم‌انداز راهبردی پنج تا 20 ساله JPL را برعهده داشته است.

دكتر نادری طی بیش از سه دهه همكاری مستمر با ناسا به دلیل عملكرد درخشان علمی و مدیریتی به دریافت عالی‌ترین نشان علمی این سازمان (the Distinguished Service Medal) و نشان‌های متعدد دیگر از جمله نشان فن‌آوری فضایی Hall of Fame، جایزه Aviation Week 2004 Aerospace، نشان افتخار جزیره الیس (Ellis Island) سال 2005 - به دلیل همكاری‌های گسترده علمی كه به غنی‌تر شدن فهم جامعه منجر شده - و همچنین جایزه ویلیام راندولف لولاک دوم انجمن فضانوردی آمریكا نایل شده است.