مازیار ناظمی: فردوسی‌پور با تکنیک متلک‌پرانی، ضعیف‌کشی می‌کند

مازیار ناظمی از مجریان ورزشی سیما در یادداشتی با نقد عملکرد عادل فردوسی‌پور، برنامه نود را بی‌طرف ندانسته است. وی در این یادداشت آورده است: نقد برنامه ای که انتخاب شماره یک بیشتر مخاطبان در تلویزیون است کار پر مخاطره ای است ولی از طرفی شنیده ایم هر چه بامت بیش، برفت هم بیشتر. برنامه ورزشی نود و مجری ان امروز جایگاهی دارند که حاصل یک سرمایه گذاری بلند مدت رسانه ای و تلاش های عادل فردوسی پور است برای همین بیش از هر زمان دیگر نیاز به مراقبت و اصلاح روش ها برای ماندن در رده اول برنامه های پر مخاطب تلویزیون را دارد.

زاویه ورود من به بحث نود موضوع کلی "بی طرفی رسانه ای" شعاری که رسانه های بزرگ و کوچک دنیا آن را سر می دهند و به عنوان یک آرمان مدام تکرار میکنند. من اول تکیلف خودم را با این مفهوم بی طرفی رسانه ای روشن کنم ! از جمله دکتر نمکدوست استاد ارتباطات استفاده کنم "اگر شما مفهوم بی‌طرفی و استقلا‌ل را مفهومی از نوع صفر و یک بدانید طبعا هیچ جانداری در روزی زمین بی‌طرف نیست."

به نظر من هم اساسا انسان بی طرف وجود خارجی ندارد و هر انسانی تمایلات خاص خودش را دارد. در نتیجه بی طرفی در دنیای واقعی رسانه ها که نیروی انسانی بخش اصلی و مهم تولید و پردازی محتوا در آنها هستند نمی تواند وجود عینی داشته باشد. ولی بهرحال رعایت بی طرفی در رسانه ها یک اصل است و سازمان های رسانه ای تلاش می کنند یا حداقل تظاهر می کنند به آن پایبند باشند .

به نظر من برای استفاده درست از شعار بی طرفی که خروجی آن حفظ و افزایش اعتماد مخاطب است باید از تکنیکهای رسانه ای استفاده کرد مثلا "تعادل " یعنی رسانه اصل گویش مساوی را رعایت کند، نظرات همه طرف هایی را که به نوعی درگیر موضوع هستند را پوشش دهد. یا " انصاف" به این معنی که رسانه باید استدلال های طرفین یک ماجرا را بر همان اساسی که مطرح شده، منعکس کند.

اما بیاییم این مفاهیم را در برنامه نود بررسی کنیم ؛ به نظر من نود بیش از آنکه حاصل یک اتاق فکر مفصل باشد متکی بر اندیشه ها و تمایلات مجری آن است . برای نمونه به چند مورد آن می پردازم ، گفتم شرط انصاف، در شبی که بحث انتقال تیم های تهرانی به استانهای دیگر داغ بود مدیر عامل باشگاه پاس همدان که در برنامه نود مورد سوال و نقد قرار گرفته بود با برنامه تماس می گیرد تقاضای فرصت برای پاسخگویی در همان برنامه را می کند و عادل اجازه نمی دهد ، چرا ؟ سوگیری برنامه نود علیه منتقدانش یکی از ایرادات جدی این برنامه در بحث بی طرفی است روشن تر بگویم سوگیری با تکنیک عجیب "متلک پرانی" که مجری نود آن را در بین مجریان و گزارشگران فوتبال باب کرده است .

مثلا در برنامه نود مجری در نقد عملکرد یک نماینده در حوزه فوتبال در شرایطی که او در برنامه نیست و نمی تواند از خود دفاع کند ( اصل گویش مساوی ) می گوید اسفند ماه نزدیک و ... ( اشاره به انتخابات دوره دهم مجلس ) یا فلان مربی در فلان روزنامه ( با تیراژ 10 هزار شماره ) نقدی را متوجه نود می کند ، دیده شده که این برنامه در تربیونی عمومی که به مراتب قوی تر است در مقام پاسخگویی بر میاید.

در برنامه نود بارها دیده ام در بحث فنی نگاه و اجرای مجری که باید بدون توجه به مقام و موقعیت فرد و بر مبنای خواست عمومی و سوالات مردم باشد ، عادل ضعیف کش شده و دچار سوگیری الفاظ می‌شود! مثلا به صراحت به رییس فدراسیون فوتبال می گوید شما اختیار جابجا کردن یک لیوان را هم در فدراسیون ندارید ولی در همان برنامه در مقابل میهمانان آتشین مزاج که مستقیم به خودش حمله میکنند کوتاه می اید و از کنار مباحث مهم گذر می کند؟!

وی در بخش دیگری از این یادداشت که در وبلاگش قرار داده، آورده است: گفتم برنامه نود حاصل یک سرمایه گذاری منطقی سازمان صداو سیماست که با تلاشهای شایسته عادل فردوسی پور در مهندسی آن به این جایگاه رسیده است .منتها نباید از شرایط ویژه این برنامه در حوزه ورود به خطوط قرمز و آزادی عمل آن نسبت به برنامه های مشابه به راحتی عبور کنیم این یک واقعیت است نقد های صریح و بی پرده با مایه چالش و درگیری مورد اقبال شدید مخاطب است و نود از این فرصت رسانه ای به خوبی برای جذب مخاطبان بهره برده است . ولی نقدی که به این موضوع وارد میکنم تمام شدن نکات خوب یک برنامه به حساب مجری و گذاشتن ضعفها و محدودیتها به حساب رسانه است که این یک پارادوکس جدی است. یک برنامه در هر سازمان رسانه ای نمی تواند و نباید جدای از اهداف کلان آن حرکت کند برنامه نود بدون یک داشتن یک پشتوانه مدیریتی خوب در رسانه ملی و البته سرمایه همراهی افکار عمومی نمی توانست در این جایگاه باشد. نکته آخر منهم در بحث بی طرفی نود توجه به برآیند نظر مخاطبان است نه برداشتهای مجری ، قبول دارم هر مجری و تهیه کننده ای صاحب ایدئولوژیِ خاص خود و به تبعِ آن ذائقه‌ای منحصر به فرد است ولی توجه کنیم در محیط رسانه ملی مخاطب یک فرد نیست و طیفی گسترده از سلایق گوناگون را شامل می‌شود و باید حرکت بی طرفانه به سمتی باشد که به یک میانگین مناسبی از سطح رضایتمندی مخاطبان برسیم و آن را به عنوان سلیقۀ جمعی در نظر بگیریم .امیدوارم در فصل جدید لیگ برتر فوتبال ایران چراغ نود با هنر نمایی دوست گرامیم عادل فردوسی پور پر فروغتر از همیشه باشد.