پوست ضد گلوله: یک اثر هنری

داستانش کمی عجیب است: یک هنرمند هلندی تصمیم می گیرد که برای یک پروژه "هنر زیستی" پوست ضد گلوله بسازد. او به موسسه ای به نام "کنسرسیوم ژنتیک پزشکی قانونی" مراجعه می کند و نتیجه داستان این می شود که یک پوست واقعا ضد گلوله ساخته می شود. این پوست ضد گلوله به همراه گلوله ای که به سطح آن گیر کرده و در عبور از پوست ناکام مانده به موزه تاریخ طبیعی هلند می رود تا در آنجا بعنوان یک "هنر زیستی" به نمایش گذاشته شود.

لازم به ذکر است که دیگر نقش آفرینان این ماجرا (غیر از هنرمند و کنسرسیوم مربوطه) تعدادی بز و عنکبوت و البته پوست انسان بوده اند. به این صورت که با دستکاری ژنتیکی بزها و وارد کردن ژن مسوول ساخت تار عنکبوت به ساختار آن، پروتئین تار عنکبوت را از شیر بز به دست آورده و آن را با سولهای پوست انسان تلفیق کردند و در نهایت این پوست ضد گلوله را ساخته اند. البته اگر حقیقتش را بخواهید این پوست چندان هم ضد گلوله نیست. بافت آن قابلیت مقاومت در برابر یک گلوله کالیبر 22 با سرعت کاهش یافته (با عبور از میان آب) را دارد اما هنوز در برابر گلوله ای که با سرعت بیشتر به پوست برخورد کند آسیب پذیر است.

همانطور که می دانید تار عنکبوت به خاطر ساختارش در این مورد حتی از فولاد هم بهتر عمل می کند و در صورتیکه به صورت بافت یکپارچه ای دربیاید می تواند در مقابل گلوله هم مقاومت کند. اما مشکل اصلی نحوه تهیه تار عنکبوت است چون عنکبوتها به شدت همنوع خوار و در عین حال وابسته به قلمرو هستند، در نتیجه نمی توان تعداد زیادی عنکبوت را در مجاورت هم پرورش داد. تنها چاره ای که برای رفع این مشکل به ذهن پژوهشگران رسید، دستکاری ژنتیکی بزها به منظور تولید پروتئین تارعنکبوت در شیر آنها بود. سپس این پروتئین لابلای لایه درم و اپیدرم پوست (لایه سطحی و عمقی پوست) قرار گرفت تا پوست ضد گلوله به دست بیاید.

البته به نظر می رسد این طرح هنوز در مرحله هنری خود است و تا استفاده از آن در بافت پوست زنده واقعی راه درازی در پیش است. یکی از مشکلات عمده در این مسیر ناسازگاری پروتئینی تارعنکبوت با سیستم ایمنی بدن است که می تواند با برانگیختن واکنش حساسیتی حتی منجر به مرگ دریافت کننده پوست شود. مشکل دیگر امکان دستکاری ژنتیکی بدن انسان برای تولید چنین پروتئینی در پوست است. شاید کمتر کسی حاضر شود به خاطر داشتن چنین پوستی سیستم ایمنی و ژنتیکی بدن خود را دستخوش تغییر کند. اگر پیشنهاد چنین دستکاری ژنتیکی به شما داده شود آیا موافقت می کنید؟