تخريب كامل يك تپه اشكاني با بيل مكانيكي

روزنامه شرق نوشت: يك تپه تاريخي مربوط به دوران اشكانيان در محله تاريخي سيدمحمد دولتمندرامهرمز روز گذشته به وسيله بيل‌هاي مكانيكي اداره آب و فاضلاب اين شهر به صورت كامل تخريب شد.

به گفته شاهدان اين ماجرا، حفاري در اين محله از اولين ساعات روز گذشته آغاز شد و با هر بيلي كه به زمين مي‌خورد و خاك را بالا مي‌آورد تكه‌هاي خشت ، آجر ، سفال و استخوان و بيرون مي‌آمد.

منصور معتمدي، رييس انجمن دوستداران ميراث‌فرهنگي رامهرمز در اين‌باره به «شرق» گفت: حفاري‌هايي كه روز گذشته به وسيله بيل مكانيكي در محله تاريخي سيدمحمد دولتمند رامهرمز انجام شد يك تپه تاريخي مربوط به دوران اشكانيان را به صورت كامل تخريب كرد، آثار و بقاياي تاريخي فراواني با خاك‌هاي حفاري‌شده بيرون زد، كه مردم محل با ديدن اين تصاوير ما را مطلع كردند، من هنگامي كه به محل حفاري‌ها رسيدم، بخش‌هاي زيادي از اين تپه تخريب شده بود و در دل گودال حفرشده آثار و بقاياي يك ديوار آجري زيبا و تاريخي ديده مي‌شد كه در ساخت آن از آجرهاي زيبايي در اندازه 35 در 35سانتي‌متر استفاده شده بود.»

اين فعال ميراث‌فرهنگي افزود: « بعد از وقوع اين ماجرا تلاش كرديم جلو ادامه حفاري‌هاي بيل مكانيكي را بگيريم كه مسوول پروژه اعلام كرد ما همه مجوزهاي لازم را از اداره ميراث‌فرهنگي رامهرمز و استان براي حفاري در اين محل دريافت كرده‌ايم، با اين وجود ما به عنوان يك تشكل غيردولتي فعال در حوزه ميراث‌فرهنگي با فرماندار رامهرمز، رييس ميراث‌فرهنگي و مسوول يگان حفاظت شهرستان و استان تماس گرفتيم و شرح ماجرا را به آنها اطلاع داديم، ولي تاكنون هيچ اقدام خاصي براي جلوگيري از تخريب‌هاي بيشتر و توقف حفاري‌ها انجام نشده است.» به گفته معتمدي، ديوارهايي كه در حين اين پروژه حفر كانال تخريب شد از جنس آجر، خشت و گچ بود كه در صورت انجام حفاري‌هاي كارشناسي مي‌شد آن را به صورت كاملا سالم از زير خاك بيرون آورد، البته اين اولين باري نيست كه آن محله تاريخي در رامهرمز توسط دستگاه‌هاي دولتي تخريب مي‌شود.

دو سال پيش نيز بخشي از محله سيدمحمد دولتمند كه امامزاده‌اي هم به همين نام در آن واقع است با هماهنگي استانداري خوزستان تسطيح شده بود و آموزش‌وپرورش بخشي از آن را براي ساخت مدرسه به كار گرفت.

اگرچه سرتاسر استان و جلگه حاصلخيز خوزستان به لحاظ تاريخي قدمت ديرپايي دارد، با اين حال شرق اين استان و در شهرستان‌هاي رامشير، بهبهان، ماهشهر و به‌خصوص رامهرمز توجه چنداني به آثار تاريخي نمي‌شود.

در ارديبهشت سال 1386 هنگامي كه بيل‌هاي مكانيكي سازمان آب و برق خوزستان بدون توجه به باستاني بودن محوطه منجر به كشف بيش از 600 قلم شي شامل حلقه‌هايي طلايي منسوب به حلقه قدرت، پيكرك‌هايي انساني، دستبند، مهره‌هايي از جنس عقيق، كاسه‌هايي از جنس مرمر و مفرغ شدند كه اين گنجينه تاريخي به دليل مجاورت با روستايي در رامهرمز به نام گنجينه جوبجي شهرت يافت. تا حدودي توجه رسانه‌ها و برخي مسوولان به ارزش‌هاي تاريخي اين شهرستان جلب شد، همزمان حفاران غيرمجاز و جويندگان اشياي تاريخي نيز روانه اين شهر شدند و بسياري از خاك اين محدوده را در پي يافتن اشياي ارزشمند تاريخي زيرورو كردند.

بر اساس اطلاعاتي كه معتمدي در اختيار «شرق» قرار داده است تاكنون محوطه‌هاي باستاني تل ملاسوزي، تل قصيل، تل قراول، تل مش‌تانه، تپه گسر، تپه بغدك، دو تپه مولوچه، تپه گور پي‌وزي، تل چهارطاقي، تل كايَت، تل سرچشمه، تل ماوا، سر تلي، تپه عباس، تپه بايمان، تپه مربچه، تپه سوبيتي، محوطه باستاني جوبجي، تل برمي، محوطه مختارك، قلعه داودختر، تپه حوري نعمت، چهارطاقي زيره‌زير، امامزاده شاه‌چراغ، سرتلي و... توسط حفاران غيرمجاز تخريب و غارت شده‌اند.

چندي پيش با آبگيري سر جره در نزديكي اين محوطه علاوه بر اينكه سد تاريخي و منحصربه‌فرد جره را براي هميشه به زير آب برد، آسيب‌هاي ديگري نيز به آثار و محوطه‌هاي تاريخي رامهرمز وارد كرد. آن‌گونه كه رييس انجمن دوستداران ميراث‌فرهنگي رامهرمز مي‌گويد: «كانال‌كشي‌هايي كه از مخزن سد جره براي هدايت آب به دشت‌هاي كشاورزي در حال ساخت است بدون استعلام و اخذ مجوز از سازمان ميراث‌فرهنگي خوزستان بوده و به همين دليل چندين تپه تاريخي به وسيله بيل‌هاي مكانيكي تخريب شده است، به عنوان مثال يكي از اين كانال‌ها درست از وسط تپه تاريخي «پا گچي» رد شد كه موجبات نابودي كامل آن را فراهم كرد، در موردي ديگر يك كانال نيز از فاصله نزديك تپه تاريخي‌اي به نام «گوراب» عبور كرد.

با وجود آنكه مدت‌هاي زيادي است كه ما به اين روند اعتراض مي‌كنيم اما همچنان اين تخريب‌ها و كانال‌كشي‌ها از روي تپه‌هاي تاريخي در حال انجام است.»