هرچند وزارت بهداشت تلاش کرده با استخدام پرستاران کمی از این مهاجرت پیشگیری کند، اما جدیدترین آمارها نشان می دهد که روزانه 40 پرستار متقاضی اعزام به خارج از کشور هستند. به همین دلیل وزارت بهداشت از افزایش مهاجرت پرستاران احساس نگرانی می کند.
پرستاران چقدر حقوق می گیرند؟
صدیقه سالمی معاون فنی سازمان نظام پرستاری کشور حقوق 7 سال پیش پرستاران آمریکایی با حقوق فعلی پرستاران ایرانی را مقایسه می کند و می گوید: "یک مدیر پرستاری در کالیفرنیا سالانه 186 هزار دریافتی داشته است و کمترین میزان درآمد مربوط به پرستار با مدرک دیپلم بهیاری است که در سال 42 هزار و 500 دلار بوده است. اما در ایران یک پرستار با 41 سال سابقه کار ماهی 780 هزار تومان حقوق می گیرد."
به عقیده سالمی دولت متوجه قضیه شده و وزارت بهداشت هم خطر را احساس می کند. هرچند حقوق پرستاران کم شده است. او دراین باره به مهر می گوید: "در دانشگاه تهران در اسفند سال 87 حقوق دریافتی یک پرستار تازه استخدام شده، 470 هزار تومان بوده است. در حالی که در سال 88 تا همین زمان، این رقم به 370 هزار تومان رسیده است. یعنی همین عامل باعث شد بسیاری از پرستاران تازه استخدامشده، ترک کار کنند.
معاون فنی سازمان نظام پرستاری همچنین می گوید: "در حال حاضر بیشتر پرستاران ایرانی به آمریکا، کانادا و استرالیا رفته و در آنجا حقوقی به مراتب بالاتر از ایران دریافت میکنند. بهطوری که متوسط حقوق پرستار در ایران که حدود 500 هزار تومان است، در همین کشورها، حداقل 3 تا 5 میلیون تومان دریافت میکند.
طبق آخرین اطلاعات ماه می 2010، کمترین حقوق پرستاران با کمترین میزان تحصیلات در آمریکا، 52 تا 55 هزار دلار در سال است و بالاترین آن 186 هزار دلار در سال."
او همچنین به تفاوت حقوق پرستاران و پزشکان اشاره می کند و می گوید: "حداکثر حقوق 186 هزار دلاری پرستاران در سال در حالی است که نسبت به حداقل حقوق پزشک که 117 هزار دلار در سال است،بیشتر است. یعنی در بعضی از بخشها گاهی پرستاران حتی بیشتر از پزشکان دریافت میکنند."
سالمی همچنین درباره تفاوت استانداردهای مراقبتی بیمارستانی جهان و ایران می گوید: "استانداردهای جهانی نشان میدهد در بخش داخلی و جراحی، هر 4 تا 6 بیمار باید یک پرستار داشته باشند. در ایران، هر 12 بیمار یک پرستار دارند. در زایشگاه برای هر 8 مادر و نوزاد، یک پرستار لازم است. در بخش ICU و CCU، هر 1 یا 2 بیمار یک پرستار دارند."
او درباره میزان کار پرستاران در ایران و دیگر کشورها می گوید: "میزان ساعت کار که متوسط جهانی آن 35 ساعت است، رعایت میشود. البته ساعات روزهای تعطیل، بین 1.5 تا 2 برابر یا شبکاری 1.5 برابر یا زمان تعطیلات سال نو و اعیاد مهم، همگی 2 برابر حساب میشود، اما در ایران هیچ تفاوتی میان ساعات کاری روز تعطیل و غیرتعطیل پرستاران وجود ندارد و حقوق پرستاران بسیار کمتر از استانداردهای جهانی است."
قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری
طرح تعرفه گذاری خدمات پرستاری در پنج سال پیش در 13 تیرماه 86 در صحن مجلس با اکثریت آراء تصویب شد و به صورت قانون در آمد و برای تهیه آیین نامه اجرایی به دولت ابلاغ شد. طبق تبصره 2 از ماده واحده قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری، آیین نامه اجرایی این قانون می بایست در مدت 6 ماه پس ازتصویب، با همکاری مشترک وزارتخانه های رفاه و بهداشت و سازمان نظام پرستاری، تهیه و پس از تایید شورای بیمه خدمات درمانی، به تصویب هیئت وزیران می رسید اما در در پایان مهلت مقرر (13/10/86) چنین اتفاقی نیفتاد.
سازمان نظام پرستاری معتقد است در صورت عدم اجرای طرح تعرفه گذاری خدمات پرستاری، پرستاران متقاضی کار خارج از کشور تعدادشان زیاد می شود، اما با اجرای این قانون، انگیزه کافی برای پرستاران برای خدمت رسانی به هموطنان به بالاترین حد خود خواهد رسید.
شریفی مقدم دبیرکل خانه پرستار در گفت وگو با خبرآنلاین آماده نشدن آیین نامه اجرایی قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری را، ناشی از کوتاهی وزارتخانه های بهداشت و رفاه می داند و می گوید: با ابلاغ آیین نامه اجرایی قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری که طی آن بیش از 400 نوع خدمت (تخصصی و عمومی) برای پرستاران تعریف شده که علاوه بر احیاء خدمات فراموش شده، باعث می گردد با پرداخت هزینه آن خدمات، پرستاران از انگیزه دوچندان برای خدمت بیشتر به بیماران برخوردار شوند.
وی می گوید که با اجرای این طرح حقوق یک پرستار کمتر از 15 میلیون ریال در ماه نخواهد بود.
پرستاران ایرانی کجا می روند؟
مقصد اول برای پرستاران مهاجر کشور کاناداست زیرا در این کشور آنها حقوق بالا و ساعت کاری پایین دارند.مقصد بعدی استرالیا، کشورهای اروپایی و آمریکاست. البته سال گذشته 2 هزار پرستار ایرانی به کشور ترکیه مهاجرت کردند.
احمد نجاتیان، معاون فرهنگی، روابط عمومی و بین الملل سازمان نظام پرستاری گفته پرستاران ایرانی پس از مهاجرت به کشور باز نمی گردند.