چرا کتاب‌های قدیمی بوی مطبوعی دارند؟

بوی کتاب‌هایی که در قفسه‌های کتاب‌های دست دوم موجودند، منحصربه‌فرد است؛ اما تشخیص‌دادن عامل دقیق این عطر نوستالژیک دشوار است.

هم‌اکنون یک مدرس شیمی انگلیسی، توضیحی برای چگونگی و دلیل بوی متفاوت کتاب‌های قدیمی و جدید ارائه داده است. به گفته وی، کتاب‌های قدیمی دارای بویی مطبوع به همراه بوی وانیل، گل‌ها و بادام هستند که این بو ناشی از تجزیه ترکیبات شیمیایی موجود در کاغذ بوده در حالی که کتاب‌های جدید به دلیل مواد شیمیایی به کاررفته در تولید آن‌ها بوی دیگری دارند.

مدرس انگلیسی در وبلاگش به نام Compound Interest نوشت: تجزیه شیمیایی ترکیبات موجود در کاغذ منجر به ظهور بوهای مطبوع در کتب قدیمی می‌شود. کاغذ حاوی سلولز و مقادیر کمی لیگنین (پلیمر پیچیده الکل‌های معطر) است.

«بنزالدهاید» اضافه می‌کند بوی بادام مانند، رایحه‌های وانیلی و اتیل هگزانول دارای بوی گل جزئی هستند و اتیل بنزن و تولوئن بوهای شیرین را ساطع می‌کنند. این ترکیب‌های آلی شکستنی توسط واکنش‌های موسوم به «هیدرولیز اسیدی» ایجاد می‌شوند و به کمک یکدیگر و به همراه دیگر الکل‌های تولیدشده توسط واکنش‌های مزبور، بوی کتاب‌های قدیمی را تشکیل می‌دهند.

تعدادی از ترکیبات مانند فورفورال برای تعیین آسیب به کتاب‌های قدیمی مفید هستند و می‌توانند برای تعیین قدمت کتاب‌های قطور و ترکیب آن‌ها به کار روند. کتاب‌هایی که پس از اواسط دهه 1800 منتشر شدند، در مقایسه با کتاب‌هایی قدیمی‌تر که متشکل از کاغذ کتانی یا پنیه‌ای هستند، فورفورال بیشتری ساطع می‌کنند.

به گفته بنزالدهاید، آشکارسازی ترکیبات خاص به کاررفته در کتاب‌های جدید دشوار است زیرا مولفه‌های شیمیایی به کاررفته در تولید این کتاب‌ها متغیرند و در نتیجه بوهایشان نیز متنوع است.