درمان موفقیت‌آمیز ایدز در برلین

به گزارش پاپ‌ساینس

بیماری ایدز چندین دهه می‌شود که انسان را گرفتار خود کرده است. تلاش‌های فراوان اما بی‌نتیجه برای درمان این بیماری، ایدز را به بن‌بستی در پزشکی تبدیل کرده؛ اما این هفته در برلین،‌ داستان تازه‌ای در جریان است که شاید امید تازه‌ای برای درمان این بیماری ترسناک باشد.

زشکان برلین مردی آلوده به ویروس اچ.آی.وی و مبتلا به سرطان خون را با پیوند سلول‌های بنیادی درمان کرده‌اند. این یافته غیرمنتظره،‌ درهای جدیدی را برای مطالعه بیشتر در درمان ایدز گشوده و البته خوش‌بینی فراوانی را به همراه آورده است.

این مرد که با عنوان بیمار برلین شناخته می شود، یک شهروند آمریکایی ساکن در برلین است که در سال 2007/ 1386 برای درمان سرطان خون،‌ پیوند سلول‌های بنیادی دریافت کرد. قبل از این پیوند،‌ تحت شیمی‌درمانی و پرتوافکنی، بسیاری از سلول‌های سیستم ایمنی بدنش از بین رفته بود. همچنین برای این که بدنش سلول‌های بنیادی پیوندی را پس نزند،‌ به او داروهای سرکوب سیستم ایمنی هم داده شد.

اما این سلول‌های بنیادی، تفاوتی عمده با سایر سلول‌های بنیادی داشتند. یک جهش ژنی که تنها در یک درصد قفقاز‌های شمال و غرب اروپا دیده شده است، باعث می‌شود که سلول‌های CD4 فاقد گیرنده CCR5 باشند. به گفته محققین، وجود این گیرنده برای آلوده شدن سلول‌های CD4 سیستم ایمنی به ویروس اچ.آی.وی ضروری است. مطالعات نشان می‌دهد افرادی که این جهش ژنی را در سلول‌های بدن خود دارند، کم و بیش در برابر ابتلا به ایدز مقاومند.

حالا این سلول‌های بنیادی ضد اچ.آی.وی به بدن بیمار برلین راه یافته و در آن‌جا تکثیر شده‌اند. در همان زمان پیوند، سلول‌های CD4 میزبان که در شیمی‌درمانی یا پرتوافکنی نابود نشده بودند،‌ کاملا ناپدید شدند. بعد از گذشت 38 ماه، پزشکان نمی‌توانستند اثری از آلودگی به اچ.آی.وی در بدن این فرد پیدا کنند. به عبارت دیگر، همه آزمایش‌ها حاکی از آن بودند که او درمان شده است.

این فرد درمان شده و درمان او امید تازه‌ای را به وجود آورده است. به علاوه به احتمال زیاد راه‌های تازه‌ای را برای جلوگیری از گسترش ایدز در بدن مبتلایان به این بیماری به دنبال خواهد داشت. حالا می‌توان گفت شاید در آینده نزدیک به کمک ژن‌درمانی یا پیوند سلول‌های بنیادی بتوان ایدز را درمان کرد،‌ مهم‌تر از همه این که بیماری ایدز دیگر لقب غیرقابل درمان را با خود نمی‌کشد.