آیا عمر پردازنده‌های Core M اینتل به پایان رسیده است؟

در سال ۲۰۱۴، کمپانی اینتل قول داد که پیاده‌سازی کم‌مصرف معماری برادول (Broadwell) این شرکت، همان انقلابی را به وجود بیاورد که تولیدکنندگان مختلف، مدت‌ها انتظار داشتند در معماری x86 این کمپانی ببینند. اینتل مدعی بود که استفاده از پردازنده‌های سری Core M کاهش بسیار چشمگیر مصرف انرژی را در پی داشته و موجب می‌شود فشرده سازی و اجتماع قطعات سخت‌افزاری به بهترین وجه شده و امکان ساخت سیستم‌های x86‌ بدون فن را برای اولین بار فراهم کند.

متاسفانه تاریخ این گونه نشان نمی‌دهد و ادعای اینتل ثابت نشد. گرچه پردازنده‌های Core M توانستند به موفقیت‌هایی در تبلت‌های بزرگ، الترابوک‌ها و تبلت‌های هیبریدی دست یابند، اما سخت‌افزار این تبلت‌ها نزدیک به پرازنده‌های core i3، i5 و i7‌ بوده است. برای این که دید بهتری به این موضوع پیدا کنید بهتر است بدانید که پس از یک بررسی مشخص شد که از بین ۳۲۸ مدل مختلف از تبلت‌های هیبریدی، تنها ۴۲ دستگاه از پردازنده‌های core M، M3 ،M5 و M7 بهره می‌برند. این بدان معناست که گرچه سری Core M به طور کامل از خطوط تولید کنار گذاشته نشده‌اند، اما توجه چندانی هم به آن‌ها نمی‌شود.

دیجیتال ترندز به تازگی مقاله‌ای منتشر کرده و در آن گفته است: «هیچ کس پردازنده‌های سری Core M اینتل را نمی‌خواهد و نمایشگاه کامپیوتکس هم صحت ادعای ما را ثابت کرد.» گرچه ممکن است وضعیت به اندازه‌ای که دیجیتال ترندز گفته است وخیم نباشد، اما تا حدودی هم باید به این حقیقت اعتراف کرد که بر خلاف ادعا و هیاهوی تبلیغاتی اینتل در سال ۲۰۱۴، پردازنده‌های سری Core M نتوانسته‌اند به انتخاب اصلی تولیدکنندگان دستگاه‌های هیبریدی تبدیل شوند. همچنین بر خلاف دیجیتال ترندز، ما گمان نمی‌کنیم که این مشکل مربوط به قیمت یا برند این تراشه‌ها باشد، چرا که اینتل معتبرترین سازنده‌ی تراشه در تمام دنیا است و قیمت‌گذاری این تراشه‌ها هم نسبت به مدل‌های دیگر اینتل منصفانه بوده است.

هدف اینتل از ساخت پردازنده‌های سری Core M قرار دادن گزینه‌های بیشتر در دسترس تولیدکنندگان اولترابوک‌های بالارده بود. این تولیدکنندگان پیش‌تر گزینه‌‌های محدودی در دسترس داشتند. متاسفانه در بسیاری از موارد، تولیدکنندگان ترجیح دادند که در کنار افزایش رزولوشن صفحه نمایش، تمرکز خود را روی کاهش ضخامت و رسیدن به باریک‌ترین طراحی ممکن قرار دهند و همین موجب شد که از پردازنده‌های Core M دوری کنند.

افزودن هر پیکسل به صفحه نمایش، بهایی دارد که باید پرداخت شود و آن هم مصرف بیشتر انرژی است. اگر بخواهید متنی را با بزرگنمایی ۱۵۰ تا ۲۰۰ درصد در صفحه نمایش جدید خود بخوانید، پیکسل‌هایی که حالا توسط چشم شما دیده نمی‌شوند مقداری انرژی مصرف می‌کنند که بیشتر از نمایشگر قبلی با رزولوشن کمتر است. صفحه نمایش رده‌بالا که دارای روزلوشن‌های بالایی هستند، خود انرژی گرمایی قابل توجهی تولید می‌کنند و همین موجب می‌شود که برای گرم شدن پردازنده، حد معینی تعیین کنیم که از آن فراتر نرود. چیپ‌های تولید شده توسط اینتل هنوز دارای مدار مجتمع وای‌فای یا رادیو روی خود نیستند، اما از طرفی مصرف انرژی آن‌ها از سیستم روی چیپ‌های ARAM که گزینه‌های یاد شده را بر روی خود دارند بالاتر است.

 اینتل هرگز به صورت رسمی تایید نکرد که پردازنده‌های Core M از نسخه‌ی کم مصرف معماری ۱۴ نانومتری بهره می‌برند، اما اشاره‌هایی مختصر به این موضوع داشته است. مثلا در برخی از بیانیه‌های اینتل، به فرایند ۱۴ نانومتری ساخت این پردازنده‌ها و تمایز آن از فرایند ۱۴ نانومتری TriGate‌ معمول این کمپانی اشاره‌هایی شده است. اگر این موضوع صحت داشته باشد، بعید است که اینتل به همین راحتی قصد تعطیل کردن خط تولید تراشه‌های سری Core M خود را داشته باشد. اگر هم این کمپانی قصد توقف تولید این محصولات را داشته باشد، هنوز در حد پیشنهاد است و نمی‌توان زمان خاصی را برای آن تعیین کرد.

بررسی‌های دیجیتال ترندز روی باتری دستگاه‌ها هیبریدی نشان داد که اگرچه در شرایط بیکاری و استندبای، پردازنده‌های Core M نسبت به سایر پردازنده‌های مورد استفاده در این محصولات از نظر مصرف انرژی دارای بازدهی بهتری هستند، اما در عمل هنگام استفاده و در حین انجام کارهای عادی، تفاوت چندانی با سایر پردازنده‌ها ندارند. این وبسایت به بررسی سه مدل مختلف از کمپانی‌های سامسونگ، لنوو و ایسوس پرداخته است. مدل‌های Samsung Ativ Book 9 ،Zenbook UX305 و Lenovo T450s. مدل Ativ Book 9 سامسونگ از یکی از پردازنده‌های نسبتا قدیمی و سری اول خانواده‌ی Core M اینتل بهره می‌برد که مبتنی بر معماری برادول است، در حالی که مدل Zenbook UX305 ایسوس از یک پردازنده Core m3 6Y30 جدید و مبتنی بر اسکای‌لیک بهره می‌برد. بهینگی و عملکرد این دو مدل در مصرف باتری، با دستگاه T450s لنوو مقایسه شده است. این دستگاه از پردازنده‌ی core i5 5300U بهره می‌برد. در جدول زیر، نتایج این بررسی را مشاهده می‌کنید.

تفاوت زیاد بین مصرف باتری این دو پردازنده‌ی Core M در حالت استراحت و بی‌وظیفگی، نشان‌گر وجود تفاوت‌های ظریفی در تنظیم UEFI‌ این دو پردازنده است، و ناشی از تفاوت معماری این دو نیست. به همین دلیل است که در تست‌های بعدی، این دو پردازنده بسیار به هم نزدیک هستند.

این تست‌ها که بر اساس کارکرد معمول یک دستگاه در دنیای واقعی شبیه سازی شده‌اند و نتایج آن‌ها نشان داد که گرچه اینتل موفق شده است پردازنده‌هایی کم‌مصرف به کاربران عرضه کند، اما تنها اندکی کم مصرف‌تر. اینتل نتوانسته پردازنده‌هایی بسازد که به طور جدی و چشمگیری کم مصرف‌تر از نمونه‌های پیشین این کمپانی باشند. همان طور که در شکل بالا ملاحظه می‌کنید، اختلاف مصرف انرژی بین این دو گروه پردازنده در شرایط کاری عادی چندان زیاد نیست. نمی‌توان با اطمینان گفت که قیمت چقدر در این امر تاثیر داشته است.

از آن‌جا که Core M 2 in 1 یعنی نوع قابل استفاده‌ در تبلت‌های هیبریدی، نسبتا گران و مخصوص دستگاه‌های بالارده است، سازندگان محصولاتی همچون سرفیس ۳ که قیمت پایین دارد، ترجیح می‌دهند از پردازنده‌های سری اتم کمپانی اینتل بهره ببرند، چرا که این پردازنده‌ها بسیار ارزان‌تر از پردازنده‌های Core M هستند. مثلا پردازنده‌ی Atom x7-Z8700 تنها ۳۷ دلار قیمت دارد که در برابر قیمت‌های چندصد دلاری پردازنده‌های Core M 2 in 1 واقعا ناچیز است.

از طرفی می‌توان مواضع تند دیجیتال ترندز در برابر پردازنده‌های Core M را درک کرد. در مجموع، ممکن است این وبسایت در مورد فاصله گرفتن تولیدکنندگان از این پردازنده‌ها به خاطر قیمت‌ آن‌ها درست بگوید. کمپانی‌ها از این پردازنده‌ها در محصولات خود چندان استفاده نمی‌کنند، زیرا احتمالا این پردازنده‌ها برتری خاص و چشمگیری در ازای قیمت بالایشان ندارند. البته این فقط یک عقیده است و نمی‌توان عدم موفقیت این سری را فقط ناشی از قیمت آن‌ها دانست. پیش‌تر هم گفتیم که امروزه تولیدکنندگان در ساخت دستگاه‌های خود به صورت وسواس‌گونه‌ای به افزایش رزولوشن صفحه نمایش تا مقادیر بیهوده و صرفا تبلیغاتی، کاهش ضخامت و کم کردن وزن توجه می‌کنند. البته افزایش رزولوشن همیشه بیهوده نیست و کاربردی بودن یا نبودن آن به اندازه‌ی پنل صفحه نمایش دستگاه هیبریدی مورد نظر بستگی دارد. مثلا رزولوشن 4K برای یک تبلت ۱۰ اینچی واقعا ضروری نیست، چرا که حتی اگر از پنلی با رزولوشن 2K هم استفاده کنیم، باز هم می‌توان محتوای دلخواه را با بالاترین کیفیت مشاهده کرد.

در نتیجه‌ی اعمال تغییرات مذکور در طراحی و ساخت، طبیعتا فضای کمتری در دسترس بوده و باتری‌های کوچکتری هم در بدنه جای داده می‌شود و شاید همین امر موجب عملکرد نسبتا ضعیف پردازنده‌‌های Core M هم در عملکرد و هم در میزان مصرف انرژی شده است. کسب نتایج نزدیک در تست تعجبی ندارد. به هر حال این پردازنده‌ها با پردازنده‌های Core i5، i3 و i7 که در دستگاه‌هایی با اندکی ضخامت بیشتر استفاده شده‌اند مقایسه نشده‌اند. ضخامت و باتری دستگاه‌های بهره‌مند از پردازنده‌های Core i بیشتر از دستگاه‌های دارای پردازنده‌ی Core M است و همین موجب استفاده از باتری‌هایی نابرابر در این دو گروه از محصولات شده است.

اگر کمپانی اینتل تصمیم به توقف تولید پردازنده‌های سری Core M خود گرفته است، بهتر است این کار را تا زمان عرضه‌ی پردازنده‌های ۱۰ نانومتری سری Cannonlake به تاخیر بیندازد، چرا که اینتل هم اکنون روی فناوری ۱۴ نانومتری خود مانور می‌دهد. از طرفی پردازنده‌های Core M هم بر اساس همین فناوری ساخته شده‌اند و با حذف آن‌ها، محصول خارق‌العاده‌ای ساخته نخواهد شد، زیرا از لیتوگرافی کوچک‌تر خبری نیست و در هر صورت اینتل باید تا هنگام معرفی فناوری ۱۰ نانومتری خود، از تکنولوژی ۱۴ نانومتری استفاده کند و به همین دلیل نمی‌تواند با حذف سری Core M و ارائه‌ی یک سری ۱۴ نانومتری جدید، تغییرات شگرفی ایجاد کند. از طرفی اپل هم مک‌بوک خود را به پردازنده‌های Core M‌ مجهز کرده است و ممکن است بخواهد در نسل‌های بعدی اولترابوک خود مجددا از این پردازنده‌ها استفاده کند. بنابراین بهتر است اینتل فعلا دست نگه داشته و به تولید پردازنده‌های Core M خود ادامه دهد.